Είναι η στοματική υγεία ακόμη πιο σημαντική από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα; Μία έρευνα από τη Φινλανδία έδειξε μια δυνατή συσχέτιση ανάμεσα της ασθένειας των ούλων και της ανάπτυξης ορισμένων τύπου καρκίνου. Και, ακόμη χειρότερα, έχει συνδεθεί με τον κίνδυνο θανάτου που σχετίζεται με τον καρκίνο.
Η περιοδοντίτιδα, ή αλλιώς ασθένεια των ούλων, χαρακτηρίζεται από την φλεγμονή του ιστού, που περιβάλλει τη βάση των δοντιών, ή των ούλων.
Στα πιο προχωρημένα της στάδια, η περιοδοντίτιδα μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή των ούλων και ακόμη και να αρχίσει να προσβάλλει το οστό που κρατά τα δόντια στη θέση του.
Σύμφωνα με το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), το 47,2% των ενηλίκων ηλικίας άνω των 30 ετών στις ΗΠΑ έχουν κάποιο είδος περιοδοντίτιδας. Με την ηλικία, το ποσοστό αυτός αυξάνεται, οπότε το 70,1% των ενήλικων ηλικίας άνω των 65 ετών στις ΗΠΑ έχει περιοδοντίτιδα.
Περιοδοντίτιδα και καρκίνος
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Ελσίνκι και από το πανεπιστημιακό νοσοκομείου της πρωτεύουσας της Φινλανδίας, σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Karolinska Institutet στην Σουηδία, απέδειξαν ότι τα βακτήρια που ευθύνονται για την περιοδοντίτιδα μπορεί να προκαλέσουν ορισμένες μορφές καρκίνου, ειδικά καρκίνο του παγκρέατος.
Τον Νοέμβριο του 2017, ο Timo Sorsa, στο πανεπιστήμιο του Ελσίνκι και η ομάδα του δημοσίευσαν μια μελέτη στην επιστημονική επιθεώρηση British Journal of Cancer, σύμφωνα με την οποία το Treponema denticola, το οποίο είναι το βακτήριο που προκαλεί την περιοδοντίτιδα, μπορεί επίσης να είναι υπεύθυνο για την ανάπτυξη ορισμένων τύπων καρκίνου.
Το βακτήριο της περιοδοντίτιδας και οι όγκοι του καρκίνου
Σημείωσαν ότι το Treponema denticola και κάποιες γαστρεντερικές μορφές καρκίνου, όπως ο καρκίνος του παγκρέατος, έχουν ένα κοινό ένζυμο: το Treponema denticola chymotrypsin-like proteinase (Td-CTLP).
Αυτό το ένζυμο, το οποίο παρατηρήθηκε σε ορισμένους καρκινικούς όγκους, βρίσκεται συνήθως στο στόμα και δρα ως ο αρνητικός “καταλύτης” στην ανάπτυξη της ασθένειας των ούλων.
Στην συνέχεια, οι επιστήμονες διερεύνησαν τους μοριακούς μηχανισμούς που θα μπορούσαν να εξηγήσουν την σχέση μεταξύ του βακτηρίου που είναι υπεύθυνο για την περιοδοντίτιδα και της ανάπτυξης καρκινικών όγκων σε άλλα μέρη του σώματος.
Διαπίστωσαν ότι το ένζυμο Td-CTLP μπορεί να ενεργοποιήσει άλλα ένζυμα (pro-MMP-8 και pro-MMP-9). Τα καρκινικά κύτταρα χρησιμοποιούν αυτά τα ένζυμα ως “όχημα” που τους επιτρέπει να εισβάλλουν σε προηγουμένως υγιή κύτταρα.
Οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι “οι in vitro δοκιμές μας αποδεικνύουν ότι το Td-CTLP εμφανίζει ανοσορυθμιστική δραστηριότητα που μπορεί να έχει καθοριστικό ρόλο στην προαγωγή και ρύθμιση της καρκινογένεσης”.
Αυτό σημαίνει ότι το ένζυμο Td-CTLP είναι επίσης ικανό να βλάψει την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος μέσω της δράσης του στους αναστολείς ενζύμων. Πρόκειται για μόρια που υπό κανονικές συνθήκες επιβραδύνουν την ενζυμική δραστηριότητα, όταν χρειάζεται. Έτσι, το Td-CTLP επιτρέπει σε καρκίνο-φιλικά ένζυμα να βλάψουν τον οργανισμό.
“Μολυσματικοί παράγοντες εξαπλώνονται από το στόμα”
Επιπλέον, ο Sorsa και μια άλλη ομάδα ερευνητών διεξήγαγαν μια συμπληρωματική μελέτη. Αυτήν τη φορά διερευνώντας τη σχέση μεταξύ της συχνότητας εμφάνισης περιοδοντίτιδας και των ποσοστών θνησιμότητας σχετιζόμενης με τον καρκίνο.
Η δεύτερη έρευνα, που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2018, ανέδειξε μια θετική σχέση μεταξύ των δύο.
Για τους σκοπούς αυτής της μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 68.273 ενήλικες για μια περίοδο 10 ετών. Αυτό που βρήκαν ήταν μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της διάγνωσης για περιοδοντίτιδα και του θανάτου από καρκίνο του παγκρέατος.
Εξετάζοντας τις δύο μελέτες, η ομάδα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η φλεγμονή που χαρακτηρίζει την περιοδοντίτιδα μπορεί να διευκολύνει τα επιβλαβή βακτήρια να φτάσουν σε άλλα μέρη του σώματος, επιτρέποντας στους μολυσματικούς παράγοντες (όπως το CTLP) να λειτουργήσουν ως “καταλύτης” για τα καρκινικά κύτταρα.
Αυτές οι μελέτες έδειξαν για πρώτη φορά, ότι οι μολυσματικοί παράγοντες των κεντρικών παθογόνων βακτηρίων που ευθύνονται για την περιοδοντίτιδα είναι ικανοί να εξαπλωθούν από το στόμα σε άλλα μέρη του σώματος, πιθανότατα σε συνδυασμό με βακτηρίδια, και να συμμετάσχουν σε κεντρικούς μηχανισμούς καταστροφής ιστών που σχετίζονται με τον καρκίνο – Timo Sorsa
Για τους λόγους αυτούς, ο Sorsa και οι συνάδελφοί του συμβουλεύουν όλους τους ανθρώπους να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στην στοματική τους υγιεινή, καθώς η πρόληψη των ασθενειών του στόματος μπορεί επίσης να σημαίνει πρόληψη πιο σοβαρών επιπτώσεων στην υγεία, όπως ο καρκίνος.
