Το αργότερο έως τις 20 Απριλίου εκτιμάται ότι θα ανοίξει η εστίαση δεδομένου ότι εάν αυτό δε γίνει μέχρι τότε δε θα είναι ρεαλιστικό το σενάριο εξυπηρέτησης των τουριστών που θα φτάσουν στη χώρα μας με την επίσημη έναρξη της φετινής τουριστικής περιόδου στις 14 Μαΐου.
Πλέον με τη δράση ενίσχυσης και παροχής χρηματοδότησης ύψους 330 εκατομμυρίων ευρώ που ανακοινώθηκε την Πέμπτη, 1 Απριλίου, ύστερα από την σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, οι επιχειρήσεις της εστίασης θα είναι σε θέση να επανεκκινήσουν, αντιμετωπίζοντας τα έξοδα της αγοράς πρώτων υλών για τους 2 – 3 πρώτους μήνες επανεκκίνησης της λειτουργίας τους. Αλλωστε η επιλογή να ανακοινωθεί την Πέμπτη, 1 Απριλίου, από την κυβέρνηση η εν λόγω δράση ερμηνεύεται και ως κλείσιμο του ματιού για άνοιγμα σύντομα στον κλάδο, ο οποίος είναι ένας εκ των σφοδρότερα πληττόμενων από την πανδημία του κορονοϊού.
Κι αυτό είναι κάτι που παραδέχτηκε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επισημαίνοντας μετά τη σύσκεψη: «Το ανακοινώνουμε, ουσιαστικά, δια της πλαγίας οδού, δίνουμε και μία ορατότητα στον κλάδο για το πότε εκτιμούμε ρεαλιστικά ότι θα μπορέσει να ανοίξει η εστίαση, χωρίς φυσικά, προφανώς, να μπορούμε να δεσμευτούμε. Αλλά θέλουμε, όταν πια παρθεί αυτή η απόφαση και είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε με ασφάλεια, να μην έχετε την ανασφάλεια ότι δεν μπορείτε να ανοίξετε επειδή δεν έχετε τη ρευστότητα να υποστηρίξετε τις πρώτες αγορές πρώτων υλών τις οποίες πρέπει να κάνετε», επεσήμανε.
Εως τα μέσα Απριλίου, πάντως, θα έχουν μελετηθεί και τα αποτελέσματα από την επαναλειτουργία του λιανεμπορίου, η οποία έχει προγραμματιστεί για την προσεχή Δευτέρα, 5 Απριλίου. «Παρά το γεγονός ότι στη σύσκεψη δεν ειπώθηκε κάτι συγκεκριμένο ως προς το χρονικό ορίζοντα επανεκκίνησης, εκτιμώ ότι η εστίαση θα έχει ανοίξει έως τις 20 Απριλίου με τραπεζάκια έξω, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις αυτές χρειάζονται και ένα διάστημα 15 έως 20 ημερών για την τροφοδοσία τους», επισημαίνει σε πόρταλ ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου.
Αν και το πιο πιθανό είναι η επαναλειτουργία της εστίασης να γίνει αποκλειστικά σε εξωτερικούς χώρους, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) εξακολουθεί να βάζει στο τραπέζι το αίτημα για άνοιγμα και σε εσωτερικούς χώρους με αποστάσεις και μέτρα κυρίως επειδή δεν έχουν όλες οι επιχειρήσεις πρόσβαση σε εξωτερικούς χώρους: «Εκτός του ότι όσοι διαθέτουν εξωτερικούς χώρους, αυλή ή κήπο βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση, υπάρχουν μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, κεντρικά εστιατόρια με πολύ προσωπικό εξαρτώμενο και μεγάλους τζίρους υπό κανονικές συνθήκες, οι οποίοι εξαιρούνται. Γι΄ αυτό και έχουμε ζητήσει έγκριση για την τοποθέτηση μηχανημάτων αποστείρωσης αέρα σε μία προσπάθεια να μπορέσουν να ανοίξουν προσεκτικά και με ασφάλεια και αυτές οι επιχειρήσεις» επισημαίνει ο γενικός γραμματέας της ΠΟΕΣΕ, Γιώργος Κουράσης.
Ικανοποίηση από τα μέτρα για την εστίαση
Οσον αφορά τα μέτρα που ανακοινώθηκαν, οι ενδιαφερόμενοι τα βρίσκουν ικανοποιητικά, τονίζοντας βέβαια ότι η αξία τους θα μεγιστοποιηθεί εφόσον δοθούν το συντομότερο δυνατό. Οπως επεσήμανε και ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ, Γιώργος Καββαθάς, η δράση θα καλύψει το μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας για την επανεκκίνηση του κλάδου. «Βεβαίως θα παίξει καθοριστικό ρόλο ο χρόνος στον οποίο θα έρθει αυτή η ρευστότητα στα χέρια των επιχειρήσεων», τόνισε προσθέτοντας ότι είναι κρίσιμο το πρόγραμμα να «τρέξει» πριν ανοίξει ο κλάδος της εστίασης, προκειμένου να μη χαθούν θέσεις εργασίας. Να σημειωθεί ότι ο κλάδος αποτελεί τον «μεγαλύτερο εργοδότη» στη χώρα απασχολώντας περίπου 330.000 εργαζομένους.
Οι επιχειρήσεις που αναμένεται ότι πληρούν τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα χρηματοδότησης ανέρχονται σε περίπου 34.000 από το σύνολο των περίπου 77.000, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της Ομοσπονδίας. Υπενθυμίζεται ότι στον κλάδο οι απώλειες δεν είναι παρόμοιες σε όλες τις επιχειρήσεις καθώς είναι αρκετές αυτές που δε σταμάτησαν τη λειτουργία τους δουλεύοντας με take away και delivery, ενώ είναι άλλες που δεν άνοιξαν καθόλου ή που οι δραστηριότητές τους ήταν εκ προοιμίου «καταδικασμένες», όπως π.χ. οι επιχειρήσεις catering που εξυπηρετούν συνέδρια και κοινωνικές εκδηλώσεις. Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι πως, σύμφωνα με τον κ. Κουράση, από το σύνολο των 330.000 εργαζομένων στον κλάδο, σε αναστολή βρίσκονται περίπου 200.000.
Οσο για την περίπτωση επιχειρήσεων που αντιμετώπιζαν προβλήματα και πριν την πανδημία, ο ίδιος επισημαίνει πως «σε ασθενείς επιχειρήσεις όσο καλό και να είναι το πρόγραμμα δεν μπορεί να κάνει θαύματα».
Σε κάθε περίπτωση, η δράση χρηματοδότησης κρίνεται θετικά τόσο ως έναυσμα επανεκκίνησης όσο και ως ένα μέτρο στοχευμένο, το οποίο βοηθά και τους μικρούς επιχειρηματίες, που αναμένεται να επωφεληθούν περισσότερο από το κριτήριο απώλειας τζίρου σε ποσοστό τουλάχιστον 30% αλλά και από τον «κόφτη» των 100.000 ευρώ ανά ΑΦΜ που θα είναι και το μέγιστο ποσό ενίσχυσης. Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται στο 7% επί του τζίρου του κύριου ΚΑΔ εστίασης ή του ΚΑΔ με τα μεγαλύτερα έσοδα του 2019.
Υπενθυμίζεται ότι τα βασικά κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα, το οποίο θα μείνει ανοιχτό για αιτήσεις έως τις 31 Ιουλίου ώστε να συμπεριλάβει και εποχικές επιχειρήσεις, ενώ για πρώτη φορά θα καλύπτει υπό προϋποθέσεις και επιχειρήσεις franchise, είναι:
Μείωση ετήσιου τζίρου 2020 σε σχέση με το 2019 μεγαλύτερο ή ίσο του 30%.
Για τις επιχειρήσεις που συστάθηκαν εντός του 2019 για την πτώση του τζίρου υπολογίζεται ίσος αριθμός ημερών λειτουργίας.
Συσταθείσες εντός του 2020 μπαίνουν αυτοδικαίως στη δράση.
Επιχειρήσεις. εστίασης που ήταν σε στάδιο κατασκευής το 2019 και ξεκίνησαν να έχουν έσοδα το 2020 αντιμετωπίζονται ως συσταθείσες εντός του 2020.
Επιχειρήσεις εστίασης που είναι υπόχρεες σε υποβολή περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.
Να σημειωθεί ότι ο τζίρος του κλάδου της εστίασης το 2019 ανήλθε στα 6,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Το 2020 υπέστη σημαντική μείωση της τάξης περίπου του 35% και διαμορφώθηκε στα 4,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Χειρότερο τρίμηνο ήταν το τέταρτο του 2020, κατά το οποίο η πτώση άγγιξε το 40%, ενώ αντίθετα το πρώτο τρίμηνο της περσινής χρονιάς παρά την ύπαρξη του Μαρτίου σε αυτό, η μείωση του τζίρου δεν ξεπέρασε το 10%.
Self test στην εστίαση
Αναφορικά με τον τρόπο επαναλειτουργίας αυτό αναμένεται να γίνει με τη χρήση των self test σε εργοδότες και εργαζόμενους και την ανάρτηση των αποτελεσμάτων σε μία ψηφιακή πλατφόρμα: «Είμαστε υπέρ των self test, αλλά θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι αυτό δε θα σημαίνει περισσότερα κόστη για τις επιχειρήσεις» επισημαίνει ο κ. Χατζηθεοδοσίου.
Βάσει της αρχικής ενημέρωσης που έχει γίνει στον κλάδο «θα παρέχεται ένα δωρεάν τεστ την εβδομάδα σε εργοδότες και εργαζόμενους των κλάδων που θα υποχρεωθούν να κάνουν. Τα αποτελέσματα θα ανεβαίνουν στην πλατφόρμα. Από εκεί και πέρα είναι ζήτημα κοινωνικής ευθύνης» σημειώνει ο κ. Κουράσης αναφερόμενος στον ενδεχόμενο κίνδυνο να μη γνωστοποιούνται θετικά κρούσματα.
