Συρία: Η Δαμασκός στα χέρια των τζιχαντιστών – Όλα όσα ξέρουμε μέχρι τώρα

Οι δυνάμεις των ανταρτών της Συρίας, υπό την ηγεσία της ομάδας Hayat Tahrir al-Sham (HTS), εισήλθαν στην πρωτεύουσα Δαμασκό, επισφραγίζοντας μια εντυπωσιακή προέλαση σε ολόκληρη τη χώρα. Σε μια εξαιρετική ημέρα για τη Συρία, ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ φέρεται να έχει διαφύγει, με άγνωστο το πού βρίσκεται ενώ δημοσιεύματα τον θέλουν νεκρό.

Ακολουθούν όλα όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής:

• Οι δυνάμεις των ανταρτών λένε ότι κατέλαβαν τη Δαμασκό. Είπαν ότι η πόλη είναι «ελεύθερη» από τον «τύραννο» πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ και ότι η 50ετής κυριαρχία της οικογένειας Άσαντ έχει τελειώσει. «Μετά από 50 χρόνια καταπίεσης υπό την κυριαρχία του Μπάαθ και 13 χρόνια εγκλημάτων και τυραννίας και (αναγκαστικών) εκτοπίσεων … ανακοινώνουμε σήμερα, 12-8-2024, το τέλος αυτής της σκοτεινής περιόδου και την έναρξη μιας νέας εποχής για τη Συρία», ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους. Βίντεο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο δείχνει δυνάμεις του συριακού στρατού να βγάζουν τις στολές τους στους δρόμους της πρωτεύουσας. Οι αντάρτες ανακοίνωσαν ότι άρχισαν να απελευθερώνουν κρατούμενους από τη φυλακή Σεντνάγια, ένα διαβόητο κατάστημα κράτησης κοντά στη Δαμασκό. Πυροβολισμοί έχουν ακουστεί σε όλη την πρωτεύουσα.
• Καθώς ξημέρωνε στη Δαμασκό υπήρχαν σκηνές πανηγυρισμών. Τηλεοπτικά πλάνα έδειχναν αντάρτες με στολές να ρίχνουν πανηγυρικές βολές στον ουρανό και να φωνάζουν «Αλλάχ Άκμπαρ» λίγες ώρες αφότου οι ισλαμιστές αντάρτες ανέλαβαν τον έλεγχο της πόλης και εν μέσω αναφορών ότι ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ διέφυγε από τη χώρα σε άγνωστη τοποθεσία. Στους δρόμους ο κόσμος σκαρφάλωσε στα τανκς για να ψάλλει και συγκεντρώθηκε για να γιορτάσει.
• Οι δυνάμεις πολιτικής άμυνας της Συρίας Λευκά Κράνη εξέδωσαν ανακοίνωση σχετικά με τα έκτακτα γεγονότα των τελευταίων ημερών. «Ο ήλιος της ελευθερίας ανατέλλει για τους Σύριους… η στιγμή που αναμενόταν εδώ και χρόνια… ακόμη και δεκαετίες… Η Συρία, η πατρίδα, γράφει σήμερα ιστορία», ανέφερε η ομάδα σε μια βιντεοσκοπημένη δήλωση που αναρτήθηκε στο X.
• Ο πρωθυπουργός της Συρίας Mohammed Ghazi Jalali δήλωσε σε βιντεοσκοπημένη δήλωση ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να «απλώσει το χέρι της» στην αντιπολίτευση και να παραδώσει τα καθήκοντά της σε μια μεταβατική κυβέρνηση. «Είμαι στο σπίτι μου και δεν έχω φύγει και αυτό οφείλεται στο ότι ανήκω σε αυτή τη χώρα», δήλωσε ο Jalili, όπως μετέδωσε το Associated Press. Είπε ότι θα πάει στο γραφείο του για να συνεχίσει να εργάζεται το πρωί και κάλεσε τους Σύρους πολίτες να μην καταστρέφουν τη δημόσια περιουσία. Δεν απάντησε σε δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι ο Άσαντ έχει εγκαταλείψει τη χώρα.
• Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δήλωσε ότι ο Μπασάρ αλ Άσαντ εγκατέλειψε τη Συρία. Ο επικεφαλής του Παρατηρητηρίου Ράμι Άμπντελ Ραχμάν δήλωσε ότι «ο Άσαντ έφυγε από τη Συρία μέσω του διεθνούς αεροδρομίου της Δαμασκού πριν αποχωρήσουν οι δυνάμεις ασφαλείας του στρατού» από την εγκατάσταση. Το Reuters επικαλέστηκε δύο ανώτερους Σύρους αξιωματικούς που δήλωσαν ότι ο πρόεδρος έφυγε από τη Δαμασκό. Η κρατική τηλεόραση του Ιράν, ο κύριος υποστηρικτής του Άσαντ στα χρόνια του πολέμου στη Συρία, μετέδωσε ότι ο Άσαντ είχε εγκαταλείψει την πρωτεύουσα. Επικαλέστηκε το ειδησεογραφικό δίκτυο Al Jazeera του Κατάρ για την πληροφορία και δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες. Ο ίδιος δεν έχει εμφανιστεί δημόσια εδώ και ημέρες.
• Εάν η Δαμασκός πέσει στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση θα έχει τον έλεγχο μόνο δύο από τις 14 επαρχιακές πρωτεύουσες: Λατάκια και Ταρτούς.
• Ο διοικητής των Σύρων ανταρτών Χασάν Αμπντούλ-Γκάνι δήλωσε νωρίς την Κυριακή ότι οι δυνάμεις των ανταρτών «απελευθέρωσαν πλήρως» την κεντρική πόλη Χομς της Συρίας. Υπήρξαν αναφορές για πανηγυρισμούς στην πόλη και για την απομάκρυνση εικόνων του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Ένα άγαλμα του Χαφέζ αλ Άσαντ, του πατέρα του Μπασάρ αλ Άσαντ, γκρεμίστηκε επίσης από μεγάλο πλήθος στην πόλη. Νωρίτερα, οι κυβερνητικές δυνάμεις αποσύρθηκαν από τη Χομς.
• Η απώλεια της Χομς αποτέλεσε πλήγμα ακρωτηριασμού για τον Άσαντ. Βρίσκεται σε μια σημαντική διασταύρωση μεταξύ της Δαμασκού, της πρωτεύουσας, και των παράκτιων επαρχιών της Συρίας, της Λατάκειας και της Ταρτούς – της βάσης υποστήριξης του Σύρου ηγέτη και της έδρας μιας ρωσικής στρατηγικής ναυτικής βάσης.
• Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν παρακολουθεί στενά τα «έκτακτα γεγονότα» που συμβαίνουν στη Συρία, δήλωσε ο Λευκός Οίκος. «Ο πρόεδρος Μπάιντεν και η ομάδα του παρακολουθούν στενά τα έκτακτα γεγονότα στη Συρία και παραμένουν σε συνεχή επαφή με τους περιφερειακούς εταίρους», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας Σον Σάβετ σε δήλωσή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
• Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να αποφύγουν να εμπλακούν στρατιωτικά στη Συρία, σύμφωνα με το Associated Press. Τα πρώτα εκτενή σχόλια του εκλεγμένου προέδρου σχετικά με τη δραματική ώθηση των ανταρτών έγιναν το Σάββατο μέσω του ιστότοπού του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «ΑΥΤΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΜΑΧΗ ΜΑΣ», έγραψε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
• Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Γκέιρ Πέντερσεν, ζήτησε το Σάββατο επείγουσες συνομιλίες στη Γενεύη για να διασφαλιστεί μια «ομαλή πολιτική μετάβαση». Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο ετήσιο Φόρουμ της Ντόχα στο Κατάρ, δήλωσε ότι η κατάσταση στη Συρία αλλάζει λεπτό προς λεπτό. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, η χώρα του οποίου είναι ο κύριος διεθνής υποστηρικτής του Άσαντ, δήλωσε ότι «λυπάται για τον συριακό λαό».