Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής περιορισμών σε συγκεκριμένες εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, ως απάντηση στον εμπορικό πόλεμο που ξεκίνησε πρόσφατα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Οι νέοι δασμοί που έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ αφορούν ευρωπαϊκά προϊόντα αξίας περίπου 380 δισεκατομμυρίων ευρώ (432 δισεκατομμύρια δολάρια).
Οι περιορισμοί αυτοί θα εφαρμοστούν μόνο εάν οι διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον δεν αποφέρουν θετικά αποτελέσματα, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg. Μια τέτοια κίνηση από την πλευρά της ΕΕ θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση της εμπορικής διαμάχης, προκαλώντας πιθανώς έντονες αντιδράσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Παρόμοια περιστατικά έχουν συμβεί στο παρελθόν, όπως όταν το Οντάριο ανακοίνωσε σχέδια για επιβολή πρόσθετου φόρου στην ηλεκτρική ενέργεια που εξάγεται στις ΗΠΑ, με τον Τραμπ να απειλεί με δασμούς 50% στα καναδικά μέταλλα.
Ο περιορισμός των εξαγωγών δεν είναι η μόνη επιλογή που εξετάζει η ΕΕ. Άλλες δυνατότητες περιλαμβάνουν πρόσθετους καταλόγους δασμών και τον περιορισμό των δημόσιων προμηθειών για τις αμερικανικές εταιρείες.
Τέτοια μέτρα μπορούν να εφαρμοστούν με διάφορους τρόπους, που κυμαίνονται από ποσοστώσεις και άδειες μέχρι την πλήρη απαγόρευση συγκεκριμένων αγαθών.
Συνήθως αυτού του είδους οι περιορισμοί στοχεύουν σε αγαθά ζωτικής σημασίας για τη χώρα, τα οποία θα ήταν δύσκολο να αντικατασταθούν. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Κίνα πρόσθεσε επτά σπάνιες γαίες – με εφαρμογές από τα smartphones έως τα φάρμακα – στον κατάλογο ελέγχου των εξαγωγών της. Οι ΗΠΑ δεν έχουν σχεδόν καμία δυνατότητα επεξεργασίας αυτών των μετάλλων.
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν μέχρι στιγμής σημειώσει μικρή πρόοδο στις συνομιλίες με στόχο την συνεργασία. Πριν από τη συνάντησή του με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι την Πέμπτη (17.4.2025), ο Τραμπ δήλωσε ότι είναι «πολύ σίγουρος» για μια συμφωνία με την ΕΕ. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ελπίζουν ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός μπορεί να πείσει τον Τραμπ να εξουσιοδοτήσει τους εμπορικούς του αξιωματούχους με μια σαφέστερη διαπραγματευτική εντολή.
Σημειώνεται ότι η ΕΕ συμφώνησε την περασμένη εβδομάδα να καθυστερήσει για 90 ημέρες την εφαρμογή μιας σειράς αντιτίμων κατά των ΗΠΑ για τους δασμούς 25% που επέβαλε ο Τραμπ στις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου του μπλοκ. Η κίνηση αυτή έγινε αφού ο πρόεδρος των ΗΠΑ μείωσε τον λεγόμενο «αμοιβαίο» συντελεστή στις περισσότερες εξαγωγές της ΕΕ από 20% σε 10% για το ίδιο χρονικό διάστημα.
Ο Τραμπ έχει επίσης επιβάλει δασμό 25% στα αυτοκίνητα, καθώς και σε ορισμένα εξαρτήματα, και η κυβέρνησή του έχει προχωρήσει σε σχέδια για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές ημιαγωγών και φαρμάκων.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι το παγκόσμιο δασμολογικό του χτύπημα είναι μια προσπάθεια να φέρει πίσω στις ΗΠΑ θέσεις εργασίας στη μεταποίηση και να αυξήσει τα έσοδα για να πληρώσει την επέκταση της φορολογικής περικοπής.
Ο επικεφαλής του εμπορικού τμήματος της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς, συναντήθηκε τη Δευτέρα στην Ουάσινγκτον με τον υπουργό Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ και τον εμπορικό αντιπρόσωπο Τζέιμισον Γκριρ. Ο Sefcovic έφυγε από τη συνάντηση με λίγη σαφήνεια σχετικά με τη στάση των ΗΠΑ και δυσκολεύτηκε να προσδιορίσει τους στόχους της αμερικανικής πλευράς, ανέφερε νωρίτερα το Bloomberg.
Το μπλοκ επεξεργάζεται ήδη σχέδια για περισσότερα αντίμετρα σε περίπτωση που δεν καταλήξουν σε συμφωνία στο τέλος των 90 ημερών. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι μια άλλη επιλογή θα μπορούσε να δει το μπλοκ να στοχεύει τα έσοδα από την ψηφιακή διαφήμιση των αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας.
Οποιαδήποτε περαιτέρω κλιμάκωση πέραν των υφιστάμενων δασμών μπορεί να απαιτήσει πολιτικές αποφάσεις από τις πρωτεύουσες του μπλοκ προτού καταρτιστούν πρόσθετα σχέδια, δήλωσε ένας από τους ανθρώπους.
