Μετά τον τυφώνα δασμών και το σοκ που συνόδευσε την ανακοίνωσή τους κι έφερε παγκόσμιο εμπορικό χάος, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι δεν προτίθεται να υποχωρήσει, χαρακτηρίζοντας τους δασμούς ως «φάρμακο» για την αμερικανική οικονομία. Μετά το σοκ των δασμών τι;: Πού το πάει ο Τραμπ;
Οικονομολόγοι, αναλυτές και καταναλωτές προσπαθούν ακόμα να κατανοήσουν τις επιπτώσεις της ανακοίνωσης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ μετά τους νέους, εκτεταμένους δασμούς, που έγιναν την περασμένη Τετάρτη (02.04.2025) αλλά και να προβλέψουν τα επόμενα σχέδια του απρόβλεπτου προέδρου των ΗΠΑ.
Το σχέδιο, το οποίο αποτελεί μέρος των πρωτοβουλιών του Τραμπ «Make America Wealthy Again», προβλέπει βασικό δασμό 10% σε όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, καθώς και δασμούς έως 50% σε χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό έλλειμμα. Για παράδειγμα, οι εισαγωγές από την Κίνα, τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία επιβαρύνονται με δασμούς 34%, 25% και 24% αντίστοιχα. Τα προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα υπόκεινται σε 20% δασμό.
Παρά τη σημαντική πτώση που καταγράφει η Wall Street στη σκιά του κλιμακούμενο διεθνούς πολέμου των δασμών αλλά και της «χρηματιστηριακής σφαγής» στα ασιατικά χρηματιστήρια, οι αναλυτές της Capital Economics πιστεύουν ότι η ύφεση δεν είναι αναπόφευκτη. Ωστόσο, αυτό εξαρτάται από το αν ο Αμερικανός πρόεδρος επιλέξει να ακολουθήσει μια πιο αυστηρή προσέγγιση, αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις των αγορών.
Όπως επισημαίνουν, ο ίδιος ο Τραμπ μάλλον αντιλαμβάνεται ότι «το παράκανε» αυτή τη φορά, καθώς ο δείκτης S&P 500 έχει υποχωρήσει πάνω από 10% από την ημέρα της επίσημης ανακοίνωσης στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου. «Ακόμη και ο μαχητικός Τραμπ πρέπει να έχει συνειδητοποιήσει ότι αυτή τη φορά ξεπέρασε τα όρια», αναφέρουν οι αναλυτές του βρετανικού οίκου.
Η Capital Economics εκτιμά πως το πιθανότερο σενάριο είναι ο Τραμπ να προχωρήσει το επόμενο διάστημα σε μια σειρά από συμφωνίες με πληττόμενες χώρες, μειώνοντας τα υψηλά ανταποδοτικά τιμολόγια που έχει επιβάλει. Ωστόσο, υπάρχει και το «κακό σενάριο», όπως το περιγράφουν οι αναλυτές, αν ο Τραμπ αποφασίσει να μην κάνει βήμα πίσω.
Υψηλότερος πληθωρισμός και αναταραχή στις αγορές
Η αντίδραση των επενδυτών στο δασμολογικό σοκ του Τραμπ ήταν άμεση. Οι ασιατικές αγορές κατέρρευσαν και οι τρεις κύριοι δείκτες των ΗΠΑ υποχώρησαν πάνω από 5%, με τον S&P 500 να πέφτει σχεδόν 6%, κλείνοντας τη χειρότερη εβδομάδα για την αμερικανική αγορά από το 2020.
Η κύρια ανησυχία των αναλυτών είναι μία: η οικονομική αναταραχή. Εάν άλλες χώρες απαντήσουν στις αυξήσεις δασμών του Τραμπ με την επιβολή δικών τους δασμών, μια κλιμακούμενη σύγκρουση θα μπορούσε να εξελιχθεί σε εμπορικό πόλεμο, κάτι που σύμφωνα με τους οικονομολόγους θα μπορούσε να επιβραδύνει την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.
Επιπλέον, καθώς οι δασμοί εισπράττονται από τις εταιρείες που εισάγουν αγαθά, οι οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι οι αμερικανικές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ξένα προϊόντα θα είναι πιθανό να μετακυλίσουν τουλάχιστον μέρος του κόστους των δασμών στους πελάτες τους, μια κίνηση που θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τον πληθωρισμό.
