ΌΛΗ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑ 4 ΣΕΝΑΡΙΑ ΑΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΗΜΕΡΑ. ΠΟΤΕ ΘΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΜΑΣ; ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΟΚ! Ο ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΚΛΕΙΣΕΙ ΚΑΙ ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΣΑ.

Η πανδημία του κορωνοϊού ενδεχομένως να διαρκέσει ένα ή δύο χρόνια, ωστόσο η ζωή μας, ανάλογα με την εξέλιξη της εξάπλωσης της νόσου, ίσως επανέλθει σε ένα βαθμό νωρίτερα στην κανονικότητα.

Ένας στους τέσσερις κατοίκους του πλανήτη βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε καραντίνα στο σπίτι του και το ερώτημα που μας απασχολεί όλους είναι ένα: πότε τα πράγματα θα επανέλθουν στο φυσιολογικό;

Η απάντηση, είναι απλή, ωστόσο δεν ικανοποιεί κανέναν μας, αφού όλοι θέλουμε να τελειώσει ο εφιάλτης και να επιστρέψουμε στις ζωές μας το συντομότερο δυνατό: Όταν αρκετός πληθυσμός – πιθανώς το 60% με 80% των ανθρώπων – γίνει ανθεκτικός στον COVID-19 ώστε να κατασταλθεί η εξάπλωση της νόσου από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αυτός είναι ο τελικός στόχος, αν και κανείς δεν ξέρει ακριβώς πόσο καιρό θα πάρει για να φτάσουμε εκεί.

Υπάρχουν δύο ρεαλιστικοί δρόμοι: Ο πρώτος είναι η ανάπτυξη εμβολίου, ενώ ο δεύτερος έχει να κάνει με την «ανοσία της αγέλης», σύμφωνα με την οποία μολύνεται μεγάλο μέρος του πληθυσμού με σκοπό στη συνέχεια να αναρρώσει, ώστε να δημιουργήσει αντισώματα. Αυτή η εφιαλτική επιλογή βέβαια θα έχει ως αποτέλεσμα ότι εκατ. άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους.

Μόλις αρκετοί άνθρωποι φτάσουν στην κατάσταση που έχουν αναρρώσει από τον ιό – αν και δεν γνωρίζουμε ακόμη αν η ανάρρωση από τη νόσο προσδίδει οποιαδήποτε «ασυλία σε όλα» ή αν η ανάρρωση σημαίνει ότι ο ασθενής δεν πρόκειται να ξανακολλήσει – η κανονικότητα θα αποκατασταθεί.

Και στις δύο περιπτώσεις θα χρειαστούν ένα με δύο χρόνια, αλλά στο μεταξύ πολλές συνήθειες θα επιστρέψουν για τους έγκλειστους σήμερα πολίτες.

Η αποκατάσταση της καθημερινότητας θα μπορούσε να είναι πιο εύκολη για τις Αρχές αν γνώριζαν ποιος έχει νοσήσει, ποιος έχει αναρρώσει και ποιος είναι «ύποπτος» ότι έχει τον ιό, κάτι που μπορεί να προκύψει από μαζικά τεστ στον πληθυσμό.

Αν και μόνο προβλέψεις μπορούν να γίνουν σχετικά με το πότε ακριβώς θα επανέλθει ο πλανήτης στην κανονικότητα, υπάρχουν τέσσερα σενάρια από ειδικούς επιδημιολόγους για το πότε ο κόσμος θα μπορέσει να ξαναβγεί από το σπίτι του.

Σενάριο 1: Ένας με δύο μήνες

Οι ειδικοί αναφέρουν ότι το παραπάνω χρονοδιάγραμμα είναι εξαιρετικά απίθανο, αλλά μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα οι χώρες θα μπορούσαν να αποσύρουν αυτό που λέμε «social distancing», αν ο κορονοϊός αποδειχθεί «ότι δεν είναι και τόσο επιβλαβής», σύμφωνα με τον William Hanage, καθηγητή επιδημιολογίας.

«Όλοι οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί, δεν συμπεριφέρονται σαν τους μολυσμένους ανθρώπους που βλέπαμε πριν, καθώς έχουν πολύ ήπια στοιχεία της ασθένειας και έτσι συνειδητοποιούμε ότι δημιουργείται ανοσία», αναφέρει.

Υπάρχει όμως και ένα δεύτερο εφιαλτικό υποσενάριο: Η υπερβολικά χαλαρή κοινωνική αποστασιοποίηση θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα «μεγάλο, σύντομο, και αιχμηρό σοκ» μολύνσεων κάποια στιγμή τους επόμενους μήνες, συντρίβοντας το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης των χωρών, σκοτώνοντας πολλούς ανθρώπους. Μετά από μια τέτοια καταστροφή, είναι λογικό να αναρρώσουν πολλά άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, φέρνοντας τον ευρύτερο πληθυσμό πιο κοντά στην ανοσία.

Και στις δύο περιπτώσεις, οι πολίτες θα βγουν στους δρόμους σε λίγους μήνες.

Σενάριο 2: Τρεις με τέσσερις μήνες

«Θα έχουμε μάθει κάποια πράγματα για τον ιό, όπως αν μπορεί να υπάρξει ανοσία έπειτα από την ανάρρωση, με την ασθένεια να εκδηλώνεται με ήπιες λοιμώξεις ή και χωρίς συμπτώματα», αναφέρει ο Hanage. Ο ίδιος συστήνει την προσοχή σε δύο τύπους εξετάσεων: Μία που θα ανιχνεύει τον ιό και μία που θα ανιχνεύει τα αντισώματα των ανθρώπων κατά του ιού.

Με αυτές τις νέες πληροφορίες θα μπορούσε να απομονωθεί ο μεταδοτικός ή πιο ευάλωτος πληθυσμός, ενώ ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα επιστρέψει σε κάτι που μοιάζει με κανονική ζωή. «Μπορεί να υπάρχουν λιγότερα τραπέζια σε ένα εστιατόριο, για παράδειγμα, ή να επιτρέπεται μικρότερος αριθμός ατόμων σε ένα μπαρ», είπε.

Σε τρεις έως τέσσερις μήνες, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να εντοπίσουν κάτι που θα μείωνε γρήγορα και αξιόπιστα τα συμπτώματα και θα απέτρεπε τους θανάτους. Αυτό, όπως αναφέρει ο Hanage, δεν θα εξαλείψει τη συνεχιζόμενη ανάγκη για κοινωνική απομάκρυνση, καθώς θα ήταν ακόμη δυνατή η εμφάνιση μεγάλων επιδημιών, αλλά θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο υπερβολικής επιβάρυνσης των νοσοκομείων. Για τον ίδιο, αυτό το χρονοδιάγραμμα είναι πιο πιθανό από το πρώτο σενάριο.

Σενάριο 3: Τέσσερις με δώδεκα μήνες

Αυτό το σενάριο αφορά στην μείωση της εξάπλωσης του κορωνοϊού λόγω του καλοκαιριού. Οι επιστήμονες γνωρίζουν γιατί το καλοκαίρι είναι εποχή εχθρική προς τη γρίπη – για παράδειγμα οι υψηλότερες θερμοκρασίες και η αυξημένη ακτινοβολία UV είναι αφιλόξενες για κάποιους ιούς και / ή ότι τα περισσότερα σχολεία είναι εκτός λειτουργίας, ωστόσο ακόμα δεν γνωρίζουμε αν ισχύει αυτό για τον νέο κορωνοϊό.

Επομένως έχουμε δύο υποσενάρια. Ή μειώνεται η εξάπλωση και κάνουμε ένα από τα καλύτερα καλοκαίρια της ζωής μας με το άνοιγμα κάποιων καταστημάτων, μπαρ, εστιατορίων ή η εξάπλωση συνεχίζεται. Παρόλα αυτά, και στις δύο περιπτώσεις ο συνωστισμός με μεγάλες εκδηλώσεις θα αποφεύγεται.

Μπορεί σε αυτό το διάστημα να είναι ασφαλές να ταξιδέψει κάποιος για να δει τους αγαπημένους του (αν συνεχιστεί η εξάπλωση) με την έννοια ότι «αν είναι το ίδιο πιθανό να μολυνθεί κάποιος στο τοπικό κατάστημα της γειτονιάς, οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί δεν θα έχουν πολύ νόημα», αναφέρει.

Σε αυτό το διάστημα τεσσάρων με δώδεκα μηνών, οι ειδικοί θα έχουν μάθει περισσότερα για την ασθένεια, ενώ πιθανολογείται ότι κατά τον Σεπτέμβριο υπάρχει περίπτωση να δούμε μια αναζωπύρωση της νόσου, αν υπάρξει ύφεσή της το καλοκαίρι. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η διαφορά των δύο σεναρίων είναι ότι αν το καλοκαίρι δεν καταστείλει τον ιό, απλά θα υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα για αναζωπύρωση της νόσου.

«Μόλις αντιμετωπιστεί το (τρέχον) κύμα, τότε κάποια πράγματα μπορεί να χαλαρώσουν – λίγο», λέει ο Hanage. Μπορεί να υπάρξει περισσότερη δουλειά και κοινωνικοποίηση εκτός του σπιτιού, αλλά αυτό θα εξακολουθεί να υφίσταται με αυστηρή πλύση των χεριών και άλλα μέτρα προστασίας. Κατά πάσα πιθανότητα, οι άνθρωποι που μπορούν να εργαστούν εξ αποστάσεως ή να παραγγείλουν τρόφιμα online θα το κάνουν ακόμα αντί να βγαίνουν από το σπίτι.

Σενάριο 4: Δώδεκα με δεκαοχτώ μήνες (ή και περισσότερο)

Η Άνοιξη του 2021 είναι το συντομότερο deadline που μπορεί να αναμένει κανείς να είναι διαθέσιμο το εμβόλιο. «Οτιδήποτε γρηγορότερο θα είναι παγκόσμιο ρεκόρ», σύμφωνα με τους ειδικούς.

Τα εμβόλια καθυστερούν στην παρασκευή τους, καθώς είναι δύσκολο να τελειοποιηθούν. Υπάρχει μια σειρά δοκιμών για να γίνει βέβαιο ότι δεν βλάπτουν τους υγιείς ανθρώπους και στη συνέχεια ότι παράγουν τα επιθυμητά αντισώματα και ότι αυτά τα αντισώματα λειτουργούν κατά του ιού.

Ωστόσο, από τη στιγμή που βγει το εμβόλιο θα πάρει κάποιο καιρό για επιστροφή στην κανονικότητα. Στις ΗΠΑ για παράδειγμα ο εμβολιασμός σχεδόν 350 εκατ. ανθρώπων θα πάρει πολύ καιρό. Για το λόγο αυτό ίσως χρειαστεί να καθοριστεί ποια ομάδα θα λάβει τις πρώτες δόσεις.

Υπάρχει βέβαια και το ενδεχόμενο να μην μπορέσει η επιστημονική κοινότητα να βρει ένα τελείως ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο. Αυτό μας γυρνάει πίσω, στην «ανοσία της αγέλης», όπου περίπου το φθινόπωρο του 2021 θα έχει φτάσει στο… ταβάνι, χωρίς κανείς να μπορεί να υπολογίσει τα θύματα που θα αφήσει πίσω του ο φονικός ιός.