Αλλάζει ριζικά ο ενεργειακός χάρτης της ανατολικής Μεσογείου καθώς για την επόμενη διετία προγραμματίζονται τουλάχιστον εννέα γεωτρήσεις, ενώ και οι εξελίξεις για τον αγωγό East Med συνεχίζονται.
Η Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί και δηλώνει πως δεν κάνει πίσω στις παράνομες γεωτρήσεις, γεγονός που σύμφωνα με εκτιμήσεις θα οδηγήσει σε πρωτοφανή ένταση στην περιοχή, σε μια περίοδο που η Άγκυρα βρίσκεται σε σύγκρουση τόσο με τις ΗΠΑ, όσο και με Αίγυπτο και Ισραήλ.
Με μια μικρή καθυστέρηση δύο μηνών, ένεκα καιρικών παραγόντων, θα γίνει η επανεκκίνηση του γεωτρητικού προγράμματος των εταιρειών, εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Η δεκάμηνη ανάπαυλα δραστηριοτήτων στα ενεργειακά θα τερματιστεί τον τελευταίο μήνα του 2019, με την κυβέρνηση και τις εταιρείες να εμφανίζονται αποφασισμένες να προχωρήσουν, ασχέτως άλλων παραγόντων. Μια εξέλιξη που έρχεται να συμπληρώσει τη θετική εικόνα που έχει δημιουργήσει η Λευκωσία σε συνάρτηση πάντα με την τουρκική προκλητικότητα στην περιοχή.
Η έναρξη εργασιών εκτιμάται πως θα ενισχύσει το μήνυμα ότι η Κυπριακή Δημοκρατία προχωρά ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες, στην υλοποίηση των ενεργειακών σχεδιασμών που έχουν γίνει. Η επόμενη χρονιά θεωρείται κομβικής σημασίας για τα ενεργειακά της Δημοκρατίας, όχι μόνο από πλευράς αναθέρμανσης των γεωτρητικών δραστηριοτήτων.
Οι κυβερνητικές φιλοδοξίες, όπως σημείωναν με νόημα πηγές με γνώση των σχεδιασμών που γίνονται, δεν περιορίζονται μόνο στην υφιστάμενη κατάσταση εντός της ΑΟΖ. Τα υπό μελέτη βήματα και κινήσεις, σημείωναν οι ίδιες πηγές, θα δώσουν μια νέα διάσταση στο ενεργειακό πρόγραμμα της Δημοκρατίας τόσο σε τεχνοοικονομικό όσο και γεωπολιτικό επίπεδο. Επί του προκειμένου δεν λέγονται περισσότερα, ωστόσο, αφήνεται να αιωρείται πως η κυβέρνηση ετοιμάζεται να κάνει ένα μεγάλο βήμα.
Ενεργειακό πρόγραμμα
Ανοιχτό αφήνεται, επίσης, το ενδεχόμενο να υπάρξει και τρίτη δραστηριότητα εντός του τεμαχίου 10.
Μέσα στο 2020 και σε χρονικό ορίζοντα 24 μηνών είναι προγραμματισμένες 9 συνολικά γεωτρήσεις. Η αρχή, σύμφωνα με πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η «Κ», θα γίνει από την κοινοπραξία ENI – TOTAL. Ιταλοί και Γάλλοι, Δεκέμβριο του 2019 -Ιανουάριο του 2020, θα είναι οι πρώτοι που θα ξεκινήσουν με δυο γεωτρήσεις.
Η προσοχή στρέφεται προς το τεμάχιο 6 όπου η ερευνητική γεώτρηση στον στόχο «Καλυψώ» έδειξε ικανοποιητικό κοίτασμα και στο 7 που πρόσφατα το Υπουργικό Συμβούλιο έδωσε το πράσινο φως για έρευνες. Η πρώτη γεώτρηση που θα πραγματοποιηθεί θα είναι επιβεβαιωτική. Αυτό που δεν έχει ξεκαθαρίσει είναι αν θα γίνει στον στόχο «Καλυψώ» (τεμάχιο 6) ή στο γειτονικό 7, που πιστεύεται ότι επεκτείνεται το κοίτασμα που έχει εντοπιστεί στο τεμάχιο 6.
Οι δύο εταιρείες φαίνεται να έχουν ενημερώσει το Υπουργείο Ενέργειας πως θα πραγματοποιήσουν μια δεύτερη γεώτρηση, ερευνητική, σε συγκεκριμένο στόχο η ονομασία του οποίου προέρχεται από την αρχαία μυθολογία.
ExxonMobil
Τη σκυτάλη το δεύτερο εξάμηνο του 2020 θα πάρει η ExxonMobil, ο γεωτρητικός προγραμματισμός της οποίας συνεχίζεται. Η εικόνα που υπάρχει για τις δραστηριότητες των Αμερικανών είναι πως η προσοχή στρέφεται σε δύο σημεία.
Το πρώτο αφορά τον στόχο «Γλαύκος», όπου έχει ανακοινωθεί από τον περασμένο Φεβρουάριο εντοπισμός ικανοποιητικής ποσότητας υδρογονανθράκων, και το δεύτερο έναν νέο στόχο στον οποίο θα πραγματοποιηθεί ερευνητική γεώτρηση. Ανοιχτό αφήνεται, επίσης, το ενδεχόμενο να υπάρξει και τρίτη δραστηριότητα εντός του τεμαχίου 10 κάτι που ωστόσο θα ξεκαθαρίσει με την ολοκλήρωση του προγραμματισμού που γίνεται.
Το γεωτρητικό παζλ εντός της ΑΟΖ θα συμπληρωθεί από τα υπόλοιπα τεμάχια που προσφάτως ένα εταιρικό μερίδιό τους παραχωρήθηκε στη γαλλική TOTAL. Για τα τεμάχια 2 και 9 η πραγματοποίηση ερευνητικών γεωτρήσεων είναι ένα ζήτημα το οποίο θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα ερευνών που θα γίνουν σε γειτονικά τεμάχια και ο λόγος είναι η γεωλογία των τεμαχίων που είναι παρόμοια.
ΗΠΑ – Τουρκία
Πέρα από τους προγραμματισμούς εντός της ΑΟΖ ένα ζήτημα με έντονο ενδιαφέρον είναι οι συνεχιζόμενες γεωστρατηγικές διεργασίες με πιο πρόσφατη την πρώτη «τετραμερή», σε επίπεδο υπουργών Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ και ΗΠΑ, στην Αθήνα. Τα συμπεράσματα που εξάγονται τόσο από την Κοινή Διακήρυξη όσο και από άλλες πηγές είναι πως η Κύπρος εξασφάλισε και πάλι τη στήριξη των ΗΠΑ. Οι θέσεις των Αμερικάνων είναι ξεκάθαρη, έλεγαν πηγές στην «Κ», σε ό,τι αφορά το γεωπολιτικό κομμάτι.
Συγκεκριμένα, στηρίζουν πλήρως τη Λευκωσία για να προχωρήσει με το ενεργειακό της πρόγραμμα. Η Ουάσιγκτον, όπως εκτιμάται, ενδιαφέρεται για δύο ζητήματα. Πρώτον να προάγει τα συμφέροντα των εταιρειών της και εδώ παρουσιάζεται η περίπτωση της παρουσίας της ExxonMobil στην Ανατολική Μεσόγειο. Το αμερικανικό ενδιαφέρον, σε πολιτικό επίπεδο, εκτιμάται, πως δεν είναι άσχετο με τις ευρύτερες δραστηριότητες της ExxonMobil στην περιοχή.
Δεύτερον θέλουν να δημιουργήσουν εναλλακτικές πηγές για τον εφοδιασμό της Ευρώπης και απεξάρτηση από το ρωσικό Φ.Α. EAST MED Άξια προσοχής είναι και τα όσα διημείφθησαν στην τετραμερή υπουργών στην Αθήνα για τον αγωγό Φ.Α.
EastMed
Παρά τα όσα έχουν απασχολήσει τους ηγέτες των τριών χωρών και παρά το έντονο ενδιαφέρον που υπάρχει, το όλο έργο δεν είναι στη φάση της τελικής επιλογής. Με βάση την εικόνα που υπάρχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον επιδεικνύεται από την πλευρά του Ισραήλ.
Η σθεναρή υποστήριξη των Ισραηλινών αποδίδεται σε εσωτερικά πολιτικά ζητήματα, αλλά και στην προσπάθεια του Ισραήλ να τραβήξει το ενδιαφέρον μεγάλων ενεργειακών εταιρειών στην ΑΟΖ του, με την προοπτική ενός ευρωπαϊκού ενεργειακού έργου απαλλαγμένου από τον τουρκικό παράγοντα.
Η ελληνική πλευρά, σε σχέση με τη στάση της προηγούμενης κυβέρνησης, φαίνεται να αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες που υπάρχουν.
Αντιπρόεδρος Τουρκίας: Απόλυτη η αποφασιστικότητά μας για τις τουρκικές γεωτρήσεις
Η Τουρκία είναι αποφασισμένη χωρίς δισταγμό να προστατεύσει τα δικά της δικαιώματα και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, δήλωσε ο Τούρκος Αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι η Τουρκία πάντοτε προσφέρει κλάδο ελιάς.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, ο Φουάτ Οκτάι είπε: «Συγχαίρω τους πολίτες της Κύπρου για τη γιορτή (του μπαϊραμιού). Είμαστε ήδη συνεχώς μαζί τους. Οι καρδιές μας είναι μαζί. Έχουμε στόχους μαζί. Έχουμε ελπίδες μαζί».
Σε ερώτηση για τις δραστηριότητες του γεωτρύπανου Γιαβούζ, ο Τούρκος Αντιπρόεδρος είπε «γνωρίζετε τα γεγονότα στην Ανατολική Μεσόγειο. Πρόκειται για εργασίες της Τουρκίας στην υφαλoκρηπίδα της και σε περιοχές στα πλαίσια των συμφωνιών με την ‘τβδκ’ (ψευδοκράτος) που γίνονται μετά από τις παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων από την πλευρά του νότου που διεξάγονται με τον ισχυρισμό περί κυριαρχίας. Οι εργασίες μας αυτές θα συνεχιστούν με αποφασιστικότητα. Άλλωστε αυτή την στιγμή τα πλοία Φατίχ, Γιαβούζ και Μπαρμπαρός είναι στην περιοχή. Και το Ορούτζ Ρέις πάει στην περιοχή. Στο σημείο αυτό η αποφασιστικότητά μας είναι απόλυτη».
Για την Ελλάδα είπε ότι σχηματίστηκε νέα κυβέρνηση και πως «ο πρώτος που τηλεφώνησε ήταν ο Πρόεδρός μας. Σχετικά με το κλαδί ελιάς, εμείς πάντοτε το απλώνουμε, αλλά αυτό είναι μια πρόταση επίλυσης στηριγμένη στην πολιτική ισότητα των Τουρκοκυπρίων και στη δίκαιη μοιρασιά των φυσικών πόρων. Η Τουρκία πάντοτε το έκανε αυτό, και αυτό θα το κάνει και στο μέλλον. Η Τουρκία είναι αποφασισμένη. Θα προχωρήσει αποφασισμένη να προστατέψει δίχως δισταγμό και τα δικά της δικαιώματα και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων. Θα διατηρήσει την αποφασιστικότητά της και στις δραστηριότητες γεωτρήσεων, αλλά και στο θέμα της διαδικασίας επίλυσης, σχετικά με την συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στην ισότιμη και δίκαιη μοιρασιά των φυσικών πόρων. Σχετικά με αυτό στο τραπέζι ακόμη βρίσκεται η πρότασή μας για τη σύσταση κοινής επιτροπής», ανέφερε.
