Η ΕΕ ΔΙΑΤΑΖΕΙ, Ο ΚΟΥΛΗΣ ΕΚΤΕΛΕΙ – Ο ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΗΤΑΝ ΚΑΘΕΤΟΣ: ΞΕΧΑΣΤΕ ΤΑ ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ, ΓΥΡΙΣΤΕ ΤΟ, ΠΑΝΤΟΥ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ, ΑΥΤΟ ΜΑΣ ΣΥΜΦΕΡΕΙ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να πιέζει σκληρά για μια παγκόσμια μετάβαση μακριά από τα ορυκτά καύσιμα, παρόλο που ο κόσμος βιώνει επιδείνωση των οικονομικών κρίσεων χρόνο με το χρόνο.

Καθώς το Αζερμπαϊτζάν ετοιμάζεται να παρουσιάσει την πολυαναμενόμενη πρότασή του για μια παγκόσμια συμφωνία χρηματοδότησης για το κλίμα στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP29) στο Μπακού, η ΕΕ οδηγεί τη συζήτηση με την έκκλησή της για παγκόσμια σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων και τις απαιτήσεις της ώστε οι ανεπτυγμένες χώρες να αναλάβουν ακόμη μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση.

Την Τετάρτη, 20 Νοεμβρίου, ο Επίτροπος για το Κλίμα, Wopke Hoekstra, σκλήρυνε τη στάση της ΕΕ, αποφεύγοντας προσεκτικά λεπτομέρειες σχετικά με τις οικονομικές δεσμεύσεις που είναι έτοιμη να αναλάβει, εγείροντας σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το πόσο πρακτική και πόσο δίκαιη είναι η θέση του μπλοκ.
Πριν από τις συζητήσεις του σχεδίου COP29, ο Hoekstra αρνήθηκε να παράσχει έναν σαφή στόχο για τον «νέο συλλογικό ποσοτικό στόχο» (NCQG), τον μηχανισμό που έχει σχεδιαστεί για να χρηματοδοτεί τις προσπάθειες των αναπτυσσόμενων χωρών να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα.

Απέρριψε επίσης τις εκκλήσεις για διαφάνεια, υποστηρίζοντας:

«Δεν νομίζω ότι έχει καμία αξία να κάνουμε δημόσια εικασίες πριν έχουμε γερές βάσεις».
Έχουν κυκλοφορήσει αναφορές για προτεινόμενο στόχο χρηματοδότησης 200-300 δισεκατομμυρίων δολαρίων – διπλάσιο ή και τριπλάσιο του τρέχοντος πλαισίου 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων – αλλά ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Αζερμπαϊτζάν, έσπευσε να απορρίψει αυτά τα στοιχεία, λέγοντας ότι δεν κοινοποιήθηκαν επίσημοι αριθμοί.
Το NCQG, το οποίο θα αντικαταστήσει τον ετήσιο μηχανισμό χρηματοδότησης 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων μετά το 2025, υπογραμμίζει την ώθηση της ΕΕ να αυξήσει τις οικονομικές απαιτήσεις από τα πλούσια έθνη, ενώ εκτρέπει την ανάγκη για ευρύτερη ευθύνη.
Αν και είναι λογικό να ζητάμε από χώρες όπως η Κίνα να συνεισφέρουν περισσότερο, η έλλειψη οποιουδήποτε εκτελεστού πλαισίου σημαίνει ότι βασίζεται σε αόριστες ιδέες «εθελοντικών δεσμεύσεων» -όπως είπε ο Hoekstra- οι οποίες πιθανότατα δεν θα είναι αρκετές για να καλύψουν το χάσμα.

Η επίμονη ώθηση της ΕΕ για σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν πολλές χώρες.
Και η συμφωνία που έγινε στο COP28 στο Ντουμπάι πέρυσι για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ΑΠΕ και κυρίως στις ανεμογεννήτριες εξακολουθεί να είναι απλώς συζήτηση, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα ή πρακτική στρατηγική για το πώς υποτίθεται ότι θα συμβεί αυτό.

Η επιμονή του Hoekstra ότι τα έθνη πρέπει να τηρήσουν αυτή τη συμφωνία αγνοεί βασικά ζητήματα όπως η ενεργειακή ασφάλεια, οι οικονομικές ανισότητες και οι τεχνικές προκλήσεις με την πραγματοποίηση μιας τέτοιας μετάβασης.
Για πολλές χώρες που εξακολουθούν να εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα για ανάπτυξη και σταθερότητα, η προσέγγιση της ΕΕ όχι μόνο δεν είναι ρεαλιστική, αλλά απορρίπτει τις ανάγκες τους.
Παρουσιάζοντας τη σκληρή της θέση ως παγκόσμια ηγετική θέση, η ΕΕ φαίνεται να επικεντρώνεται περισσότερο στο να εμφανίζεται ως ηθική αρχή παρά στην προώθηση της πραγματικής συνεργασίας.

Η ώθησή της για δραστικές μεταβάσεις ορυκτών καυσίμων και οι βαριές απαιτήσεις της από τις ανεπτυγμένες χώρες -ενώ αφήνει την Κίνα και άλλα εξαιρετικά βιομηχανοποιημένα «αναπτυσσόμενα έθνη» να φύγουν από το γάντζο – θα μπορούσε να καταλήξει να εμβαθύνει τους διχασμούς αντί να δημιουργεί συναίνεση.