Το Νομικό Πλαίσιο της Σύμβασης του Μοντέγκο Μπαίυ
Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), γνωστή και ως Σύμβαση του Μοντέγκο Μπαίυ, αποτελεί το βασικό διεθνές νομικό κείμενο που ρυθμίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των παράκτιων κρατών στη θάλασσα. Στο πλαίσιο της Σύμβασης, καθορίζεται σαφώς το δικαίωμα της Ελλάδας, ως παράκτιο κράτος, να τοποθετεί υποβρύχια καλώδια στα χωρικά της ύδατα, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) και την υφαλοκρηπίδα της.
Σύμφωνα με το Άρθρο 2 της Σύμβασης, η κυριαρχία του παράκτιου κράτους εκτείνεται πέρα από την ηπειρωτική του επικράτεια, στον εναέριο χώρο πάνω από τη χωρική θάλασσα, καθώς και στο βυθό και υπέδαφός της. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα έχει πλήρη κυριαρχία στη χωρική της θάλασσα, η οποία δύναται να επεκτείνεται έως και 12 ναυτικά μίλια από τις ακτές της, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο.
Στην ΑΟΖ, η οποία μπορεί να επεκταθεί μέχρι 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή, η Ελλάδα απολαμβάνει συγκεκριμένα δικαιώματα, τα οποία περιλαμβάνουν την εξερεύνηση, εκμετάλλευση, διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων, καθώς και το δικαίωμα να τοποθετεί υποβρύχια καλώδια και αγωγούς, σύμφωνα με το Άρθρο 58 της Σύμβασης.
Το Άρθρο 79 προσθέτει ότι όλα τα κράτη έχουν δικαίωμα να τοποθετούν υποβρύχια καλώδια και αγωγούς στην υφαλοκρηπίδα, όμως η χάραξη της πορείας αυτών των καλωδίων υπόκειται στη συναίνεση του παράκτιου κράτους. Επομένως, η Ελλάδα έχει την εξουσία να επιτρέπει ή να αρνείται την τοποθέτηση τέτοιων υποδομών στην υφαλοκρηπίδα της.
Δικαιώματα της Ελλάδας στην Τοποθέτηση Υποβρύχιων Καλωδίων
Η Ελλάδα, με βάση τα προαναφερθέντα άρθρα, έχει το δικαίωμα να τοποθετεί υποβρύχια καλώδια τόσο στα χωρικά της ύδατα όσο και στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα της. Αυτά τα δικαιώματα περιλαμβάνουν:
Χωρικά Ύδατα: Η Ελλάδα ασκεί πλήρη κυριαρχία και μπορεί να τοποθετεί υποβρύχια καλώδια χωρίς την ανάγκη εξωτερικής έγκρισης.
ΑΟΖ: Η Ελλάδα έχει δικαιώματα που περιλαμβάνουν τη τοποθέτηση και διαχείριση υποβρύχιων καλωδίων, διασφαλίζοντας ότι οποιαδήποτε δραστηριότητα τρίτων κρατών συμμορφώνεται με το Διεθνές Δίκαιο.
Υφαλοκρηπίδα: Η Ελλάδα μπορεί να τοποθετεί υποβρύχια καλώδια, υπό τον όρο ότι η πορεία τους συμφωνείται με την ελληνική κυβέρνηση, η οποία διατηρεί το δικαίωμα να προστατεύει τους φυσικούς της πόρους και να προλαμβάνει τη ρύπανση από αγωγούς.
Η Τουρκική Στάση στην Κάσο
Τον Ιούλιο του 2024, η Τουρκία προχώρησε σε μια προκλητική κίνηση κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης ενός υποβρύχιου ηλεκτρικού καλωδίου εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, νότια της Κάσου. Πέντε τουρκικά πολεμικά πλοία εμφανίστηκαν στην περιοχή, επιδεικνύοντας έντονη στρατιωτική παρουσία. Η στάση αυτή ερμηνεύεται ως προσπάθεια αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην περιοχή, παρότι το έργο αφορούσε την τοποθέτηση υποβρύχιου καλωδίου εντός των ορίων που αναγνωρίζει το Διεθνές Δίκαιο.
Η παρουσία των τουρκικών πλοίων αποτελεί σαφή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και συγκεκριμένα των διατάξεων της Σύμβασης του Μοντέγκο Μπαίυ. Σύμφωνα με την ίδια Σύμβαση, η Ελλάδα έχει πλήρη δικαιώματα στη χωρική της θάλασσα, περιλαμβανομένων των υποβρύχιων υποδομών, χωρίς να απαιτείται η συγκατάθεση οποιουδήποτε άλλου κράτους.
Συμπεράσματα
Η Ελλάδα, ως παράκτιο κράτος, έχει πλήρη δικαιώματα στην τοποθέτηση υποβρύχιων καλωδίων τόσο στα χωρικά της ύδατα όσο και στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα της, όπως αυτά ορίζονται σαφώς στη Σύμβαση του Μοντέγκο Μπαίυ.
Η πρόσφατη προκλητική στάση της Τουρκίας στην περιοχή της Κάσου υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων από την πλευρά της Άγκυρας, γεγονός που αναδεικνύει την ανάγκη για διαρκή διεθνή υποστήριξη και προάσπιση των ελληνικών θέσεων βάσει του Διεθνούς Δικαίου.
Νέο παραλήρημα Αρικλί, ζητά συλλήψεις Ελληνοκυπρίων που έχουν περιουσίες στο ψευδοκράτος
Zήτησε έκτακτη συνεδρία του «συμβουλίου ασφάλειας» στα κατεχόμενα από τον Ερσίν Τατάρ
Το συντομότερο έκτακτη συνεδρία του «συμβουλίου ασφάλειας» στα κατεχόμενα, ζήτησε ο πρόεδρος του ΚΑ και «υπουργός μεταφορών», Ερχάν Αρικλί από τον Ερσίν Τατάρ, προκειμένου να αξιολογήσουν τα επόμενα βήματά τους και να προχωρήσουν, όπως ανέφερε, σε συλλήψεις Ελληνοκυπρίων που κατέχουν με οποιονδήποτε τρόπο τουρκοκυπριακές περιουσίες στον «νότο».
Σύμφωνα με το ΓΤΠ, η Κίπρις προβάλλει σήμερα τις εν λόγω τοποθετήσεις του κ. Αρικλί που έκανε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Τις τελευταίες ημέρες, η παράνομη συμπεριφορά της ελληνοκυπριακής πλευράς απέναντι σε Τούρκους ή άλλους υπηκόους που έχουν στην κατοχή τους ελληνοκυπριακές περιουσίες στο βορρά, έχει φτάσει σε απαράδεκτο σημείο», ισχυρίστηκε.
Υποστήριξε δε ότι στόχος των Ε/κ είναι «να διασφαλίσουν τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης στο βορρά για να καθίσει ο πρόεδρος στο τραπέζι», γράφοντας πως ήδη, λόγω των συλλήψεων, κάποιοι στα κατεχόμενα άρχισαν να λένε ότι «αν αποφεύγετε το τραπέζι φυσικά και θα συμβαίνουν αυτά» «Ωστόσο, όπως υπάρχουν Ελληνοκύπριοι που αφήσαν περιουσίες στον βορρά, υπάρχουν και Τούρκοι που άφησαν περιουσίες στο νότο. Επιπλέον, πολλοί από αυτούς τους Τούρκους δεν έχουν πρόσβαση στις περιουσίες τους από το 1963. Οι Έλληνες χρησιμοποιούν τις τουρκικές περιουσίες από το 1963. Όπως όλοι γνωρίζουν, το θέμα των περιουσιών είναι το κύριο θέμα των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό εδώ και σχεδόν μισό αιώνα. Το ΕΔΑΔ έχει υποδείξει πώς θα επιλυθεί το θέμα με την απόφαση Δημόπουλος», υποστήριξε.
Ο κ. Αρικλί υποστήριξε ότι ως τουρκική πλευρά, «με βάση την αρχή της διακρατικής αμοιβαιότητας, είναι επιβεβλημένο να λάβουμε παρόμοια μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των συλλήψεων, για τους Ελληνοκύπριους που έχουν στην κατοχή τους με οποιονδήποτε τρόπο τουρκικές περιουσίες στο νότο. Είμαστε υποχρεωμένοι να λάβουμε τα απαραίτητα νομικά μέτρα για σύλληψη αυτών των Ελληνοκυπρίων στο βορρά ή στην Τουρκία».
Εξάλλου, ο πρόεδρος της ένωσης Τ/κ εργολάβων οικοδομών, Τζαφέρ Γκιούρτζιαφερ προειδοποίησε ότι σε περίπτωση που οι συλλήψεις για σφετερισμό ε/κ περιουσιών στα κατεχόμενα στραφούν σε Τουρκοκύπριους, «αυτό μπορεί να αποτελέσει αιτία πολέμου». Ταυτόχρονα απευθυνόμενος προς τον Ερσίν Τατάρ, ζήτησε να αρχίσουν το συντομότερο δυνατό οι «διεθνείς διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό».
Ο κ. Γκιούρτζαφερ μιλούσε διαδικτυακή εκπομπή της Κίπρις ποστασί όπου κλήθηκε να σχολιάσει τον κατάλογο των ιδιοκτητών και των επενδυτών κατασκευαστικών εταιρειών στα κατεχόμενα που δημοσιοποιήθηκε χθες από το Κίνημα Οικολόγων. Είπε ότι η ένωση εργολάβων έχει συστήσει μια ανεξάρτητη ομάδα για την παρακολούθηση των συλλήψεων για αυθαίρετες κατασκευές σε ελληνοκυπριακές περιουσίες στον «βορρά», σημειώνοντας, ωστόσο, ότι δεν υπάρχει κανένας «κρατικός μηχανισμός» που να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.
Είπε επίσης ότι η «επιτροπή ακίνητης περιουσίας» που δημιουργήθηκε μέσω του ΕΔΑΔ δεν αξιοποιήθηκε επαρκώς. Κάλεσε επίσης τον Τ/κ ηγέτη να προβεί άμεσα σε διπλωματικές πρωτοβουλίες, διαφορετικά, όπως ανέφερε, θα είναι δύσκολο να ξεπεραστεί η παρούσα κρίση.
Ο κ. Γκιούρτζιαφερ υποστήριξε ότι δεν είναι σωστές οι συλλήψεις από την ε/κ πλευρά λέγοντας ότι οι πιέσεις από τους Ε/κ θα συνεχίσουν να αυξάνονται και αυτή η κατάσταση θα οδηγήσει σε πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις. Ανακοίνωσε δε ότι τον Σεπτέμβριο προγραμματίζουν μια δράση στο Ηνωμένο Βασίλειο και σκέφτονται να μεταφέρουν την εν λόγω δράση και στις Βρυξέλλες. Είπε επίσης ότι «συνταξιούχοι διπλωμάτες» βρίσκονται σε συνεχή επαφή με αξιωματούχους της ΕΕ και σημείωσε ότι η οικονομική σταθερότητα δεν μπορεί να επιτευχθεί όσο το Κυπριακό δεν φτάνει σε τελική λύση.
Στο μεταξύ, ο «υπουργός εργασίας», Σαντίκ Γκαρντιγιάνογλου είχε συνάντηση με τον πρόεδρο και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του παραρτήματος Ολλανδίας του «συνδέσμου ανεξαρτήτων βιομηχάνων και επιχειρηματιών» (MÜSIAD), Αλί Κοκλού και δήλωσε ότι η πόρτα τους είναι ανοικτή για όλους όσοι θέλουν να κάνουν επενδύσεις σε αυτή τη «χώρα».
Εξέφρασε ετοιμότητα να παράσχει κάθε είδους συμβολή και υποστήριξη σε κάθε επενδυτή που θα έρθει στο ψευδοκράτος.
