Ως επιτυχία επιχειρεί να παρουσιάσει η κυβέρνηση τη «συμφωνία-πακέτο» που αφορά αφενός τις προηγούμενες οφειλές των δήμων και αφετέρου την τύχη της τηλεθέρμανσης στις λιγνιτικές περιοχές Κοζάνη, Πτολεμαΐδα και Αμύνταιο, που επιβλήθηκε εντέλει με το πιστόλι στον κρόταφο για τις τοπικές κοινωνίες, καθώς ξεκινούσε παράλληλα η φετινή θερμαντική περίοδος με ορατό το ενδεχόμενο οι κάτοικοι των τριών περιοχών να βρεθούν στον αέρα.
Θυμίζουμε ότι το δίκτυο της τηλεθέρμανσης δημιουργήθηκε πριν από δεκαετίες κυρίως ως ένα αντισταθμιστικό όφελος από τις επιπτώσεις της λιγνιτικής δραστηριότητας της (εντελώς τότε δημόσιας) ΔΕΗ, παρέχοντας πολύ φθηνή ηλεκτρική ενέργεια (για θέρμανση και ζεστό νερό) στους κατοίκους των επιβαρυμένων περιοχών, στις οποίες επικρατούν δύσκολες καιρικές συνθήκες και χαμηλές θερμοκρασίες 5-6 μήνες κατ’ έτος.
Η συσσώρευση χρεών, συνολικού ύψους σχεδόν 130 εκατ ευρώ, από τους δήμους και τις αντίστοιχες δημοτικές επιχειρήσεις τους, λόγω και επιλογών που επωμίστηκαν για τη «μετάβαση» (π.χ λειτουργία ακριβών ηλεκτρολεβήτων) και η επαναφορά ως «λύση» του ακριβού, εισαγόμενου, ορυκτού φυσικού αερίου για τις μελλοντικές τηλεθερμάνσεις, καταδεικνύουν για ακόμη μια φορά τις καταστροφικές συνέπειες της βίαιης και χωρίς σχέδιο απολιγνιτοποίησης που αποφάσισε και εκτελεί η κυβέρνηση Ν.Δ , επιβαρύνοντας οικονομικά πρωτίστως τις τοπικές κοινωνίες, αλλά εντέλει και όλους τους έλληνες καταναλωτές. Το πως εκβιάστηκαν οι … συναινέσεις γίνεται σαφές καθώς η πίεση της έναρξης της θερμαντικής περιόδου επέβαλε ρύθμιση χρεών «πακέτο» με το μέλλον και το κόστος της τηλεθέρμανσης στην περιοχή.
Παράλληλα, η εκ νέου πρόσδεση στο φυσικό αέριο όταν οι στόχοι της ενεργειακής μετάβασης είναι η απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα και η υποκατάστασή τους από «πράσινη» ενέργεια -ΑΠΕ- δείχνει ότι όχι μόνο δεν υπάρχει ένας σοβαρός σχεδιασμός αλλά επιστρέφουν οι γνωστές εμμονές της κυβέρνησης με στήριξη των συμφερόντων του αερίου.
Αύξηση κόστους – επιβάρυνση πολιτών
Ήδη κατά τη διετή μεταβατική περίοδο που θα χρειαστεί μέχρι να λειτουργήσει νέα μονάδα (ΣΗΘΥΑ) της ΔΕΗ με φυσικό αέριο (ήτοι από το 2026, εάν έχει ολοκληρωθεί ως τότε, καθώς τα έργα ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει) για να καλύψει τις τηλεθερμάνσεις, δηλαδή από φέτος το κόστος αυξάνεται τουλάχιστον κατά 62,5% καθώς αναμένεται να διαμορφωθεί από περίπου 65 ευρώ/μεγαβατώρα, έναντι 40 ευρώ μέχρι πρότινος. Για παράδειγμα για ένα διαμέρισμα με κόστος από 500 ευρώ ανά έτος πλέον η δαπάνη θα ανέλθει σε 812 ευρώ.
Βάσει δε της συμφωνίας πρέπει να γίνει σαφές ότι από το ποσό αυτό (65 ευρώ), μέχρι 32 ευρώ θα προέλθουν από πόρους της Περιφέρειας Δ.Μακεδονίας, το ΥΠΕΝ και από τη μείωση 20% του επιδόματος τηλεθέρμανσης σε Εορδαία και Κοζάνη (μη ευάλωτων καταναλωτών) για 2+2 έτη, δηλαδή από τα ίδια τα νοικοκυριά με τηλεθέρμανση.
Από το 2026 και μετά θα κινηθεί μάλλον στο άγνωστο το κόστος της τηλεθέρμανσης για τους κατοίκους των περιοχών της Δ.Μακεδονίας, όταν ρυθμιστής θα γίνει (και εδώ) το φυσικό αέριο που εκτός από εισαγόμενο και άρα με τιμή χρηματιστηριακή και απρόβλεπτη, ως ορυκτό επιβαρύνεται και με δικαιώματα εκπομπών CO2, στοιχεία κόστους που αναμένεται ότι θα βαίνουν αυξανόμενα τα επόμενα χρόνια.
Βέβαια η κυβέρνηση αλλά και κάποιοι εκπρόσωποι των τοπικών Αρχών, εκφράζουν ικανοποίηση θεωρώντας μάλιστα κερδισμένους τους δικαιούχους της τηλεθέρμανσης κάνοντας συγκρίσεις με τις τιμές στο πετρέλαιο, στο ρεύμα ή και άλλες λύσεις που δεν προκρίθηκαν όπως οι αντλίες θερμότητας κλπ, ξεχνώντας ως φαίνεται τον προνομιακό χαρακτήρα της τηλεθέρμανσης ειδικά για τις συγκεκριμένες περιοχές.
Χρέη και χρεώσεις
Επιβαρύνσεις για το σύνολο των καταναλωτών κρύβει όμως και ο διακανονισμός των χρεών των δήμων και δημοτικών επιχειρήσεων για την τηλεθέρμανση, αφού μέρος αυτών θα καλυφθεί από την παρακράτηση μέρους του ανταποδοτικού τέλους ΑΠΕ, ένα τμήμα τους θα προέλθει από το ΥΠΕΝ και συγκεκριμένα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, ενώ προβλέπεται πρόσθετη ενίσχυση από τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) σε σταθμούς ΣΗΘΥΑ που θα παρέχουν θερμική ενέργεια στο δίκτυο τηλεθέρμανσης της διαδημοτικής επιχείρησης (επιδότηση για σταθερή μείωση τιμής προμήθειας, ύψους 2,90 ευρώ/μεγαβατώρα και κάλυψη τυχόν πρόσθετου μεταβλητού κόστους με κατάλληλη μεθοδολογία υπολογισμού και μέγιστη κάλυψη ύψους 7,5 εκατ/έτος). Δηλαδή θα ζημιωθούν όλοι οι καταναλωτές για τη λειτουργία αυτού του συστήματος κατά το κυβερνητικό σχέδιο που συμφωνήθηκε.
Μάλιστα σύμφωνα με πρόσφατη, σχετική παρέμβαση του συνιδρυτή και αναλυτή πολιτικής του Green Tank, Ν.Μάντζαρη για την υλοποίηση αυτής της συμφωνίας μεταξύ περιφερειάρχη, δημάρχων και κυβέρνησης, όλοι οι πολίτες της χώρας εκτιμάται ότι θα επιβαρυνθούν με τουλάχιστον 129 εκατ ευρώ, συνολικά στη 15ετία.
Σημειώνεται ότι ένα μέρος των χρεών αναλαμβάνει η ΔΕΗ, ως «απαίτηση της ΔΕΗ έναντι του ΥΠΕΝ» στην περίπτωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δήμου Εορδαίας (που έχει και τις υψηλότερες οφειλές, 111,33 εκατ), μια πρόβλεψη μάλλον αόριστη και ασαφής.
Τελικά η ΔΕΗ ίσως είναι η πιο κερδισμένη καθώς διασφαλίζεται η επιστροφή των οφειλών από τις δημοτικές επιχειρήσεις της τηλεθέρμανσης, ενώ είναι προαπαιτούμενο η υπογραφή συμβάσεων με αυτές (αν και υπάρχει ενεργή σύμβαση με τους δήμους) και εξασφαλίζεται η πληρωμή της στο μέλλον με βάση μαθηματικό τύπο ανεξάρτητα από την πορεία των τιμών του αερίου και των δικαιωμάτων CO2, χωρίς στην ουσία να αναλαμβάνει κάποιο ρίσκο για τη σχετική επένδυση.
Τέλος, τα περισσότερα από όσα προβλέπονται στη συμφωνία-πακέτο χρήζουν άμεσων νομοθετικών ρυθμίσεων, για την εφαρμογή τους.
Φάτε ιδωτική πρωτοβουλία και ελεύθερη αγορά τώρα.