ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΩΝ “ΑΡΙΣΤΩΝ” ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΑΥΤΑ! ΕΔΩΣΑΝ 500 ΕΚ. ΕΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ 2019 ΓΙΑ ΝΑ ΝΟΙΚΙΑΣΟΥΝ ΕΝΑΕΡΙΑ ΜΕΣΑ – ΕΧΟΥΜΕ ΔΩΣΕΙ ΤΡΕΛΑ ΛΕΦΤΑ ΑΛΛΑ ΕΧΟΥΜΕ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΡΕΚΟΡ 15ΕΤΙΑΣ ΚΑΜΕΝΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ

Κατακόρυφα έχουν αυξηθούν τα τελευταία πέντε χρόνια οι δαπάνες της χώρας μας για τη μίσθωση αεροσκαφών για τις ανάγκες της εναέριας δασοπυρόσβεσης, με το συνολικό κόστος να ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα για το 2023 η χώρα μας έχει μισθώσει αριθμό-ρεκόρ εναέριων μέσων πυρόσβεσης, τα οποία φτάνουν τα 51, ενώ μαζί με τα 40 αεροσκάφη του εθνικού εναέριου στόλου, φτάνουν συνολικά τα 91.

Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του ευρωπαϊκού συστήματος πληροφόρησης για τις δασικές πυρκαγιές (European Forest Fire Information System – EFFIS), παρά την αύξηση των διαθέσιμων εναέριων μέσων πυρόσβεσης, εντούτοις δεν μειώνεται και ο αριθμός των στρεμμάτων δασικής έκτασης που κάθε χρόνο γίνεται στάχτη. Οι Data Journalists παρουσιάζουν αναλυτικά στοιχεία για το κόστος που αφορά στη μίσθωση των εναέριων μέσων πυρόσβεσης, αλλά και των καμένων στρεμμάτων της τελευταίας πενταετία. Όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς, η αύξηση των εναέριων μέσων που μισθώνονται, δεν αρκεί από μόνη της για να περιορίσει την πύρινη λαίλαπα.

Ρεκόρ μισθωμένων αεροσκαφών τη φετινή χρονιά

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών (απολογισμός εξόδων κάθε έτους), από το 2019 μέχρι και το 2023, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι δαπάνες για τη μίσθωση πτητικών μέσων αεροπυρόσβεσης, όπως και ο αριθμός των εναέριων μέσων που μισθώνονται. Συγκεκριμένα, όπως μπορεί να παρατηρήσει κανείς στον πίνακα που δημοσιεύουν οι Data Journalists και έχει επιμεληθεί σε μελέτη του, ο πρώην υπαρχηγός της Πυροσβεστικής, αντιστράτηγος ε.α. Ανδριανός Γκουρμπάτσης, από το 2019 μέχρι και σήμερα τα εναέρια μέσα που μισθώνονται έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί και οι δαπάνες επταπλασιαστεί.

Πάνω από 200 εκατ. ευρώ το 2023

Πιο αναλυτικά, το 2019 η Ελλάδα μίσθωσε περί τα 18 αεροσκάφη, με το τελικό κόστος να διαμορφώνεται σε 32,287 εκατ. ευρώ. Σε αυτό εκτός από το κόστος εγκατάστασης των αεροσκαφών, περιλαμβάνεται το κόστος και από τις ώρες πτήσεις των εναέριων μέσων. Το 2020, τα αεροσκάφη που μισθώθηκαν αυξήθηκαν σε 21 και το κόστος ανήλθε σε 53,995 εκατ. ευρώ. Το 2021, χρονιά που η χώρα κατέγραψε αρνητικό ρεκόρ 13τίας σε ό,τι αφορά στον αριθμό των καμένων δασικών εκτάσεων, τα μισθωμένα αεροσκάφη ανήλθαν σε 31 και το κόστος εκτοξεύτηκε σε 78,157 εκατ. ευρώ. Ακόμη περισσότερα αεροσκάφη μισθώθηκαν το 2022, καθώς ανήλθαν σε 47. Το κόστος που είχε αρχικά προϋπολογιστεί για τη μίσθωση τους ανήλθε σε 75,881 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού (Ο απολογισμός εξόδων για το 2022 δεν έχει δημοσιευτεί ακόμη από το υπουργείο Οικονομικών). Ωστόσο εάν συνυπολογίσει κανείς και το κόστος από τις ώρες πτήσεις των εναερίων μέσων, τότε σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της Πυροσβεστικής ανήλθε σε περίπου 150 εκατ. ευρώ.

Σε ότι αφορά στη φετινή χρονιά, ο αριθμός των αεροσκαφών που έχουν μισθωθεί ξεπερνά κάθε ρεκόρ, καθώς ανέρχεται σε 51, με το κόστος που είχε αρχικά προϋπολογιστεί να αγγίζει τα 101,160 εκατ. ευρώ. Εάν σε αυτό συνυπολογιστεί και το κόστος από τις ώρες πτήσεις των εναέριων μέσων, τότε το τελικό κόστος πρόκειται να ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ. Δηλαδή την τελευταία πενταετία το κόστος από τη μίσθωση εναέριων μέσων Πυρόσβεσης ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ σύμφωνα με μετριοπαθείς εκτιμήσεις. Εάν στις δαπάνες μίσθωσης αεροσκαφών, συνυπολογισθούν και αυτές που αφορούν στα αεροσκάφη του εθνικού εναέριου στόλου, τότε το συνολικό κόστος αυξάνει ακόμη περισσότερο. Για παράδειγμα το 2019 ο εθνικός εναέριος στόλος αριθμούσε περί τα 43 αεροσκάφη. Το 2021 μειώθηκαν σε 41 και το 2022 σε 39. Σε ό,τι αφορά στη φετινή χρονιά, ο εθνικός εναέριος στόλος αριθμεί περί τα 40 αεροσκάφη.

Αυξάνονται τα καμένα στρέμματα

Παρά τη σταθερή αύξηση των δαπανών για τη μίσθωση εναέριων μέσων πυρόσβεσης, ο αριθμός των καμένων στρεμμάτων ολοένα και αυξάνεται. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παραθέτει το EFFIS, το 2018 τα καμένα στρέμματα δάσους στη χώρα μας ανήλθαν σε 120.370 και 107.360 το 2019. Το 2020, όταν αρχίζει να αυξάνεται ο αριθμός των αεροσκαφών που μισθώνονται οι καμένες εκτάσεις άγγιξαν τα 149.510 στρέμματα. Την επόμενη χρονιά, η χώρα μας κατέγραψε αρνητικό ρεκόρ 13ετίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του EFFIS περί τα 1,307,440 εκατ. στρέμματα δάσους έγιναν «στάχτη». Ήταν το καλοκαίρι που η πύρινη λαίλαπα κατέκαψε τα πάντα στη Βαρυμπόμπη, τη Βόρεια Εύβοια και άλλες περιοχές, με τον κρατικό μηχανισμό να αποδεικνύεται συνολικά κατώτερος των περιστάσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2021 καταγράφηκε η χειρότερη αποτίμηση της περιόδου 2008 – 2021, με τη συνολική καμένη έκταση να φτάνει στο άθροισμα των καμένων εκτάσεων της οκταετίας 2013 – 2020. Επίσης, κατεγράφη η χειρότερη επίδοση σε ό,τι αφορά στη μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά στη χώρα μας, με τον συγκεκριμένο δείκτη να υπολογίζεται σε πάνω από 1.500 στρέμματα ανά συμβάν. Σημειώνεται ότι τα προηγούμενα 13 έτη (2008 – 2020) o αντίστοιχος μέσος όρος ήταν κοντά στα 500 στρέμματα ανά συμβάν.

Την επόμενη χρονιά, δηλαδή το 2022, μπορεί να μην σημειώθηκε το «μαύρο ρεκόρ» του 2021, ωστόσο και πάλι τα στρέμματα δάσους που έγιναν στάχτη ήταν πολύ παραπάνω από τα συνηθισμένα, καθώς ανήλθαν σε 224.800.

Τρίτη χειρότερη επίδοση το 2023 από το 2006

Σε ό,τι αφορά στη φετινή χρονιά, τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του EFFIS μέχρι και τις 23 Αυγούστου είχαν καεί περί τα 1,354,000. στρέμματα δασικής έκτασης στη χώρα μας πριν ακόμη τελειώσει ο Αύγουστος, ο οποίος παραδοσιακά είναι ένας μήνας που εκδηλώνονται πυρκαγιές σε όλη την επικράτεια. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του EFFIS, είναι η τρίτη χειρότερη επίδοση από το 2006 μέχρι και σήμερα, πίσω από τα 2.717.150 του 2007 και τα 1,307,440 εκατ. στρέμματα του 2021. Είναι εντυπωσιακό ότι τα τελευταία τρία χρόνια έχουν καταγραφεί δύο από τις πιο καταστροφικές επιδόσεις σε βάθος 17 ετών.

Μάλιστα ο αριθμός αυτός είναι σχεδόν πενταπλάσιος από τον μέσο όρο των καμένων στρεμμάτων της περιόδου 2006 – 2022, ο οποίος ανήλθε σε 118.750 στρέμματα, παρά το γεγονός ότι έχουμε ρεκόρ μισθωμένων αεροσκαφών.Επίσης ο αριθμός των πυρκαγιών για το 2023, αποτελεί ταυτόχρονα και ρεκόρ δεκαετίας, καθώς τη δεκαετία 2013-2022 ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων ήταν 289.000 στρέμματα ανά έτος.

Σε δήλωση του στους Data Journalists ο πρώην υπαρχηγός της Πυροσβεστικής, Ανδριανός Γκουρμπάτσης, σημειώνει χαρακτηριστικά:

«Άλλη μία αντιπυρική περίοδο επιβεβαιώνεται ότι ο Δασοπυροσβεστικός Μηχανισμός αδυνατεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά παράλληλα τουλάχιστον δύο μεγάλες πυρκαγιές».