Η ανάγκη των εταιριών να πετύχουν μεγαλύτερη πληθυσμιακή κάλυψη και να ικανοποιήσουν την αυξανόμενη ζήτηση για μεταφορά δεδομένων (ήχου, εικόνας, βίντεο, ίντερνετ) από τους χρήστες κινητών τηλεφώνων, αυξάνει συνεχώς τον αριθμό των κεραιών, πολλές από τις οποίες λειτουργούν παράνομα.

Τα επίπεδα εκπεμπόμενης ακτινοβολίας επίσης αυξάνονται συνεχώς λόγω των αυξημένων αναγκών του δικτύου αλλά και λόγω της χρήσης νέων πιο γρήγορων τεχνολογιών εκπομπής.

Παλαιότερα υπήρχαν μόνο κεραίες που εξέπεμπαν ακτινοβολία 2G (GSM900MHz, GSM1800MHz) και τώρα έχουμε επιπλέον κεραίες 3G (UMTS 2100MHz) και 4G (1800MHz) όλες διαφορετικής κυματομορφής, με άγνωστες επιπτώσεις στον άνθρωπο.

Και τα επόμενα χρόνια θα προστεθούν νέες, πιο γρήγορες, κεραίες στο υπάρχον δίκτυο, χωρίς όμως να σταματά η εκπομπή των υπαρχόντων κεραιών 2G, 3G, 4G, έτσι ώστε να εξυπηρετούνται οι συνδρομητές με συσκευές παλαιότερου τύπου.

Που υπάρχουν κεραίες κινητής τηλεφωνίας;

• Οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας είναι εγκατεστημένες στις οροφές κατοικιών και χώρων εργασίας, σε υψώματα κ.α. Συνηθισμένα σημεία τοποθέτησης: δίπλα σε δρόμους μεγάλης κυκλοφορίας, σε κτίρια του ΟΤΕ, σε κτίρια της Cosmote, της Vodafone και της Wind, σε κτίρια εταιρειών, εργοστάσια, σε περιοχές με πολλά γραφεία, καταστήματα κ.α.
• Σε αραιοκατοικημένες περιοχές οι κεραίες εκπέμπουν με μεγαλύτερη ισχύ και έχουν ακτίνα κάλυψης ως 20km (υπερκυψέλες)

• Στις αστικές περιοχές χρησιμοποιούνται κεραίες με μικρότερη ισχύ (μακροκυψέλες με ακτίνα κάλυψης μέχρι 20 Km και μικροκυψέλες μέχρι 1 Κm).
• Όσο πιο πυκνοκατοικημένη η περιοχή, τόσο περισσότερες οι κεραίες.
• Ιδιαίτερα σε αστικές περιοχές, οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας είναι συχνά καμουφλαρισμένες σαν θερμοσίφωνες, πινακίδες, καμινάδες, μέσα σε καμπαναριά κ.α. για να αποφευχθούν οι αντιδράσεις από τους γείτονες.

Υπάρχει κάποιος χάρτης με τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας;

Η Ενημερωτική Πύλη Κατασκευών Κεραιών (keraies.eett.gr) είναι μια διαδικτυακή εφαρμογή που παρέχει στους πολίτες τη δυνατότητα να ενημερώνονται για τις κατασκευές κεραιών που είναι αδειοδοτημένες ή έχουν δηλωθεί στην ΕΕΤΤ (Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων).

Στη σελίδα της ΕΕΤΤ θα βρείτε χάρτη με τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας της περιοχής σας.

Εισάγοντας τη διεύθυνση σας μπορείτε να επιλέξετε να εμφανιστεί η λίστα των κεραιών κινητής τηλεφωνίας που βρίσκονται σε απόσταση <250 μέτρων ή <500 μέτρων ή σε μεγαλύτερη απόσταση από την κατοικία ή το χώρο εργασίας σας.

Προτείνουμε να αναζητήσετε τις κεραίες που βρίσκονται σε απόσταση <500 μέτρων, οι οποίες είναι και πιο πιθανό να επηρεάζουν το χώρο σας (ιδιαίτερα αν υπάρχει οπτική επαφή).

Αν μένετε σε πυκνοκατοικημένη περιοχή θα εκπλαγείτε με τον αριθμό των κεραιών που υπάρχουν γύρω σας!

Έχετε υπόψη σας ότι η συγκεκριμένη εφαρμογή παρουσιάζει μόνο τις κατασκευές κεραιών που είναι αδειοδοτημένες ή έχουν δηλωθεί στην ΕΕΤΤ. Δυστυχώς υπάρχουν πολλές κεραίες που δεν έχουν αδειοδοτηθεί αλλά εκπεμπουν κανονικά…

Δείτε στο βίντεο πως θα εντοπίσετε τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας στην περιοχή σας, πως θα μετρήσετε την ακτινοβολία τους και πως θα προστατευτείτε σε περίπτωση ανεβασμένων τιμών:

Υπάρχουν στοιχεία ότι επιβαρύνουν την υγεία;

Οι ασύρματες ακτινοβολίες που εκπέμπουν οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας έχουν πλέον χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως «πιθανά καρκινογόνες».

Η ακτινοβολία από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας προκαλεί αύξηση της διαπερατότητας του αιματοεγκεφαλικού φραγμού, βλάβες στα νευρικά κύτταρα[ii] και αύξηση του οξειδωτικού στρες[iii].

“Στην ερώτηση αν υπάρχει αποδεδειγμένα πιθανός κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας, η απάντηση είναι αδιαμφισβήτητα ναι. Στην πραγματικότητα είναι μάλλον απίθανο να είχε εγκριθεί ένα νέο φάρμακο αν υπήρχε αντίστοιχη αβεβαιότητα για την βλαπτικότητα του” Δρ. Gerard Hyland, βιοφυσικός, Πανεπιστήμιο Warwick, 2 φορές υποψήφιος βραβείου Νόμπελ Ιατρικής [xvii]

Τουλάχιστον 5 επιδημιολογικές έρευνες έχουν συνδέσει την παρουσία κεραιών κινητής τηλεφωνίας με την σημαντική επιδείνωση της υγείας του γειτονικού πληθυσμού: 

• στο Ισραήλ: 300% αύξηση των καρκίνων (900% για τις γυναίκες) σε απόσταση 350 μ.(Wolf [iv])
• στη Γερμανία: περισσότεροι καρκίνοι και γρηγορότερη εμφάνιση τους (8 χρόνια νωρίτερα) για αυτούς διέμεναν σε απόσταση 400 μ. από κεραίες κινητής τηλεφωνίας για 10 χρόνια[v]
• στην Ισπανία : αϋπνία, πονοκέφαλοι, αδυναμία συγκέντρωσης, απώλεια μνήμης, διαταραχές όρασης και ακοής, ναυτία, ευερεθιστότητα, δερματικά καρδιοαγγειακά και κινητικά προβλήματα σε απόσταση 300 μ. (Santini [vi],[vii])
• στην Ολλανδία: αύξηση πονοκεφάλων, πόνου και ναυτίας[viii]
• στην Ισπανία: σημαντικότερες επιδράσεις η κατάθλιψη, η κούραση, η αϋπνία, η δυσκολία συγκέντρωσης και τα καρδιαγγειακά προβλήματα (Oberfeld [ix])
• Στη Βραζιλία: το 80% των θανάτων από καρκίνο στο Belo Horizonte καταγράφηκε σε απόσταση 500 μέτρων από κεραίες κινητής τηλεφωνίας (Dode)

“Τα άγρια είδη είναι γνωστό ότι εγκαταλείπουν τις περιοχές όπου τοποθετούνται κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Η ασύρματη ακτινοβολία είναι, μεταξύ των άλλων, δεδομένα κατασταλτικό του ανοσοποιητικού συστήματος. Αποτελεί μια μορφή ενεργειακής μόλυνσης του αέρα και έτσι πρέπει να την αντιλαμβανόμαστε. Οι άνθρωποι δεν είναι το μόνο είδος που επηρεάζεται” Blake Levit, συγγραφέας του βιβλίου “Electromagnetic Fields, A Consumer’s Guide to the Issues and How to Protect Ourselves”

Αφού οι ισχυρότερες ραδιοτηλεοπτικές κεραίες δεν είναι επικίνδυνες, γιατί βλάπτουν οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας;

1. Νέου τύπου κυματομορφή

Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας (αλλά και των ασύρματων τηλεφώνων και μόντεμ) έχουν ψηφιακή διαμόρφωση, ενώ αυτά των ραδιοτηλεοπτικών κεραιών αναλογική διαμόρφωση (εξαίρεση οι νέες κεραίες ψηφιακής TV).

Η ψηφιακή τετραγωνική κυματομορφή που περιλαμβάνει παλμούς υψηλής έντασης (πάνω φωτό) θεωρείται βιολογικά πιο ισχυρή από την παλαιότερη αναλογική ημιτονοειδή κυματομορφή (κάτω φωτό).

Το συμπέρασμα της επιστημονικής ομάδας BioInitiative Working Group, που έλαβε υπόψη πάνω από 2000 έρευνες στο θέμα των ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών ήταν ότι:

«Υπάρχουν σημαντικά επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία παλμικής διαμόρφωσης μπορεί να έχουν επιπτώσεις υγείας, με μακροχρόνια έκθεση σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Τα τωρινά όρια έχουν αγνοήσει την διαμόρφωση του κύματος σαν παράγοντα των επιπτώσεων στον άνθρωπο και γι’ αυτό είναι ανεπαρκή για την προστασία του κοινού από την χρόνια έκθεση σε μορφές παλμικά διαμορφωμένων σημάτων» [x]

2. Κύρια πηγή ασύρματης ακτινοβολίας

Οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας βρίσκονται εγκατεστημένες σε κάθε γειτονιά, σε αντίθεση με τις ραδιοτηλεοπτικές που βρίσκονται συνήθως σε υψώματα μη αστικών περιοχών.

Γι΄ αυτό παρά την μικρότερη τους ισχύ, αποτελούν σήμερα την κύρια πηγή έκθεσης του αστικού πληθυσμού σε ασύρματες ακτινοβολίες.

Έρευνα το 2000 στη Σουηδία έδειξε ότι οι εκπομπές από τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς αποτελούσαν πλέον μόνο το 13% των ασύρματων ακτινοβολιών στα προάστια και το 1% στο κέντρο των πόλεων[xi].

3. Και οι ραδιοτηλεοπτικές κεραίες πιθανά επιβαρυντικές

Έρευνες έχουν συνδέσει την γειτνίαση σε αυτές με την παιδική λευχαιμία, τον καρκίνο του εγκεφάλου και το μελάνωμα (Merzenich [xii],Ha[xiii],Hallberg [xiv] ,Hocking[xv]).

“αρνητικές επιπτώσεις υγείας που προκαλούνται στους ανθρώπους όπως πονοκέφαλοι, αϋπνία, βλάβες στην μνήμη κλπ, μπορεί να μην απειλούν τη ζωή αλλά έχουν ένα εξασθενητικό αποτέλεσμα που επηρεάζει την ευεξία και στην περίπτωση των παιδιών μπορεί να υπονομεύσει την νευρολογική και ακαδημαϊκή τους ανάπτυξη, όπως είναι ήδη φανερό από τις εμπειρίες γειτνίασης παιδικών σταθμών με κεραίες κινητής τηλεφωνίας”Δρ. Gerard Hyland, βιοφυσικός, Πανεπιστήμιο Warwick [xvii]

Ποια η διαφορά των δικτύων 2G, 3G και 4G;

Η κύρια διαφορά των παλαιότερων και πιο διαδεδομένων δικτύων κινητής τηλεφωνίας 2G (GSM900MHz, GSM1800MHz) από τα πιο σύγχρονα δίκτυα 3G (UMTS 2100MHz) και 4G (800ΜΗz,1800MHz, 2600MHz) είναι ότι τα τελευταία παρέχουν πολύ μεγαλύτερους ρυθμούς μετάδοσης δεδομένων.

Αυτό σημαίνει ότι όταν έχουμε σήμα 3G ή 4G, μπορούμε να σερφάρουμε στο ίντερνετ, να κατεβάζουμε βίντεο κλπ με πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες.

Νέα δίκτυα 5G: τι προειδοποιούν οι επιστήμονες

Τα δίκτυα 5G αποτελούν την επόμενη γενιά δικτύων κινητής τηλεφωνίας που θα παρέχουν μεγαλύτερες ταχύτητες από τα δίκτυα 4G.

Αν και το ακριβές πρότυπο εκπομπής δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, τα νέα δίκτυα αναμένεται να χρησιμοποιούν πολύ υψηλότερες συχνότητες εκπομπής (μέχρι 30 GHz), οι οποίες επηρεάζονται σε μεγαλύτερο βαθμό από τα φυσικά εμπόδια, γεγονός που θα αυξήσει σημαντικά τον αριθμό κεραιών κινητής τηλεφωνίας.

Νέας γενιάς κινητά τηλέφωνα και εκατομμύρια νέες κεραίες έξω από τις κατοικίες θα είναι απαραίτητα για την λειτουργία του δικτύου 5G που αναμένεται να γίνει λειτουργικό κυρίως μετά το 2020.

Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες για τα δίκτυα 5G εδώ…

Μερίδα 180 επιστημόνων και γιατρών από 36 χώρες, κάνει έκκληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προτείνοντας την αναστολή της ανάπτυξης των δικτύων 5G μέχρι έως ότου οι πιθανοί κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον να έχουν διερευνηθεί πλήρως από επιστήμονες ανεξάρτητους από τη βιομηχανία.

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η προκαλούμενη τεράστια αύξηση στην έκθεση του πληθυσμού σε ασύρματες ακτινοβολίες μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, κυτταρικό στρες, αύξηση επιβλαβών ελευθέρων ριζών, γενετικές βλάβες, δομικές και λειτουργικές αλλαγές του αναπαραγωγικού συστήματος, ελλείψεις στη μάθηση και τη μνήμη, νευρολογικές διαταραχές και αρνητικές επιπτώσεις στη γενική ευημερία των ανθρώπων.

Προτείνουν επίσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση να δίνει προτεραιότητα στην υλοποίηση  ενσύρματων ψηφιακών τηλεπικοινωνιών αντί των ασύρματων και να οριστούν νέα όρια συνολικής έκθεσης στα εκατοντάδες είδη ασύρματης ακτινοβολίας στα οποία είμαστε εκτεθειμένοι, με έμφαση στην προστασία των εγκύων και των παιδιών.

Κατεβάστε ολόκληρη την έκκληση των επιστημόνων στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάνοντας κλικ εδώ.

Αν είστε επιστήμονας, μπορείτε να υπογράψετε και εσείς την έκκληση εδώ.

Δεν είναι προτιμότερο για την υγεία μας να υπάρχουν παντού κεραίες;

Η αύξηση του αριθμού των κεραιών κινητής τηλεφωνίας σε μια περιοχή, σημαίνει ότι αυτές θα εκπέμπουν με χαμηλότερη ισχύ για να καλύψουν την ίδια ζήτηση.

Επίσης, το κινητό σας τηλέφωνο θα έχει καλύτερο σήμα και θα σας επιβαρύνει λιγότερο όταν μιλάτε σε αυτό.

Ωστόσο, αυξάνονται οι πιθανότητες να βρίσκεστε κοντά σε μια κεραία και να δέχεστε αθροιστικά μεγαλύτερη ποσότητα ακτινοβολίας αφού οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας εκπέμπουν ασύρματο σήμα 24 ώρες το 24ωρο.

Ποιο είναι το μηνιαίο ενοίκιο που πληρώνουν οι πάροχοι για την εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας στην ταράτσα σας;

Περίπου 1000-1500 ευρώ το μήνα ανά πάροχο (ενοίκια έχουν και αυτά πτωτική τάση λόγω κρίσης). Περισσότερα τα έσοδα αν κάποιος συνεργαστεί και με τις 3 εταιρείες κινητής τηλεφωνίας.

Ευθύνεται μόνο αυτός που τοποθετεί κεραία κινητής τηλεφωνίας στην ταράτσα του για τα υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας σε μια γειτονιά;

Ο ιδιώτης που εγκαθιστά μια κεραία στην ταράτσα του:

• αμείβεται αδρά από τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας
• δέχεται ελάχιστη ποσότητα από την ακτινοβολία της, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της ακτινοβολίας των κεραιών κατευθύνεται στις γύρω κατοικίες
• περιορίζει το ενδεχόμενο να τοποθετήσει η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας την κεραία σε γειτονικό σημείο, εκθέτοντας εκείνον σε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας και πιθανώς επηρεάζοντας και την αξία του ακινήτου του

Κατά τη γνώμη μας, όσοι χρησιμοποιούμε το κινητό τηλέφωνο είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι για την κατάσταση και όχι μόνο ο γείτονας που πρόλαβε να βάλει την κεραία στη δική του ταράτσα.

Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας δεν έχουν συμφέρον να διατηρούν μα κεραία κινητής τηλεφωνίας σε μια περιοχή χωρίς χρήστες κινητού.

Όσο περισσότερο χρησιμοποιούμε το κινητό μας τηλέφωνο για να μιλάμε, να στέλνουμε φωτογραφίες, να κατεβάζουμε βίντεο, να σερφάρουμε στο ίντερνετ κλπ τόσο περισσότερο αυξάνεται η ακτινοβολία που εκπέμπουν οι σταθμοί βάσης κινητής τηλεφωνίας και δημιουργείται η ανάγκη για την εγκατάσταση περισσότερων κεραιών.

Δεν ευθυνόμαστε όλοι για το ισχυρότερο σήμα από τις κεραίες όταν απαιτούμε να μιλάμε χωρίς να διακόπτεται η σύνδεση μας μέσα στο τρένο, στο ασανσέρ, ακόμη και όταν τρέχουμε με το αυτοκίνητο;

Ακόμη και η συνήθης τακτική να μην κλείνουμε το κινητό μας τηλέφωνο τις ώρες του ύπνου (ενώ υπάρχει σχεδόν πάντα και σταθερό τηλέφωνο στο σπίτι) συντελεί στο να διατηρούνται υψηλά τα επίπεδα ακτινοβολίας των κεραιών ακόμη και τις νυχτερινές ώρες.

Οι κεραίες είναι σαν τους σκουπιδότοπους: (σχεδόν) όλοι τις χρησιμοποιούμε αλλά κανείς δεν τις θέλει δίπλα του!

Ποια είναι νομοθεσία για την αδειοδότηση μιας κατασκευής κεραίας;

Οι βασικοί Νόμοι που ρυθμίζουν την αδειοδότηση των κατασκευών κεραιών είναι ο Ν. 2801/2000  σε συνδυασμό με το Ν. 4070/2012  για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες και το Ν.4053/2012  (άρθρα 29 και 31 αυτού).

Με τον νέο νόμο, επιταχύνεται η διαδικασία εγκατάστασης κεραίας, αφού οι αρμόδιες υπηρεσίες θα οφείλουν να εκδώσουν τις απαιτούμενες άδειες, εγκρίσεις ή γνωμοδοτήσεις σε διάστημα το πολύ τεσσάρων μηνών και δίνεται περιθώριο 24 μηνών από την θέση σε ισχύ του νόμου για τη νομιμοποίηση των υπαρχουσών παράνομων κεραιών.

Για την εγκατάσταση κεραίας απαιτείται η συμμόρφωση με την υπ’ Αριθ. 53571/3839/2000 ΚΥΑ για τα  «Μέτρα Προφύλαξης του κοινού από τη λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στην ξηρά»  (ΦΕΚ 1105/Β/6-9-2000). Τα μέτρα αυτά καθορίζουν τα όρια που πρέπει να τηρούνται στους χώρους γύρω από τις κατασκευές κεραιών  για την ασφαλή έκθεση του κοινού στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν οι κατασκευές κεραιών, σε συνδυασμό πάντα με τις προβλέψεις του άρθρου 30 του Ν. 4070/2012.

Η νομοθεσία για τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας μεταβάλλεται συχνά για να προσαρμόζεται στις τεχνολογικές εξελίξεις και τις προσταγές των εταιρειών αλλά όχι στα νέα επιστημονικά δεδομένα για τις πιθανές επιπτώσεις υγείας.

Τι απαιτείται για τη νόμιμη εγκατάσταση μιας κατασκευής κεραίας;

Σύμφωνα με το Ν. 4070/2012, απαραίτητες είναι οι κάτωθι γνωματεύσεις, άδειες, εγκρίσεις:

• Θετική γνωμάτευση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας
• Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων από την οικεία Γενική Γραμματεία Περιφέρειας ή υπαγωγή της κατά περίπτωση κατασκευής κεραίας στις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις σύμφωνα με την κείμενη περιβαλλοντική νομοθεσία
• Θετική γνωμάτευση της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) για την τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία
• Έγκριση από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία,
• Άδεια κατασκευής κεραίας που χορηγείται από την ΕΕΤΤ.
• Άλλες εγκρίσεις που τυχόν απαιτούνται κατά περίπτωση ανάλογα με τη θέση εγκατάστασης της κατασκευής κεραίας.

Επιτρέπεται να υπάρχουν κεραίες κινητής δίπλα σε σχολεία, βρεφονηπιακούς σταθμούς, γηροκομεία, νοσοκομεία κλπ;

Τα παιδιά, οι ασθενείς και οι ηλικιωμένοι θεωρούνται πιο ευάλωτοι στις τεχνητές ακτινοβολίες.

Ιδιαίτερα οι παλμικές ασύρματες ακτινοβολίες που εκπέμπονται από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας συνδέονται από πολλούς επιστήμονες με την ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων αυτισμού, υπερκινητικότητας, συνδρόμου έλλειψης προσοχής κ.α.

Το κράτος για άλλη μια φορά εντυπωσιάζει με τις ευρηματικές του ιδέες για την προστασία των ευαίσθητων ομάδων πληθυσμού:

Επιτρέπει την εγκατάσταση κεραιών δίπλα σε σχολεία κλπ, αρκεί να μην υπερβαίνονται το 60% των επιτρεπόμενων ορίων. Ο ισχύων σήμερα νόμος 4070/2012 (και παλαιότερα το άρθρο 31 παρ.10 του Ν. 3431/2006) δεν καθορίζει ένα όριο ελάχιστης απόστασης κεραιών από σχολεία, νοσοκομεία κλπ, (είχαν προταθεί τα 300 μέτρα), αλλά απλά καθορίζει πως αν η κεραία είναι σε απόσταση ως 300 μέτρα από ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού πρέπει τα όρια έκθεσης του κοινού να μην ξεπερνούν το 60% των τιμών που καθορίζονται από την ΚΥΑ 53571/3839/6.9.2000 (ενώ για το γενικό πληθυσμό τα όρια έκθεσης δεν πρέπει να ξεπερνούν το 70% των τιμών που καθορίζει η παραπάνω ΚΥΑ).

Αυτό πρακτικά δεν σημαίνει τίποτα, γιατί οι επιτρεπόμενες τιμές που κυμαίνονται σε εκατομμύρια μW/m2, είναι ούτως ή άλλως πολύ υψηλές και είναι σχεδόν απίθανο να τις υπερβούμε ακόμη και σε πολύ κοντινές αποστάσεις από τις κεραίες. Τα προτεινόμενα όμως όρια έκθεσης (100 μW/m2) είναι πολύ πιθανό να υπερβαίνονται.

Από την άλλη πλευρά, απαγορεύει την εγκατάσταση κεραίας πάνω σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, σχολεία, γηροκομεία και νοσοκομεία (βλ. παρ. 18, αρθρ. 30 Ν 4070/2012). Η εγκατάσταση όμως της κεραίας πάνω στο κτίριο του σχολείου κτλ. σε επαρκές ύψος, θα σήμαινε ότι η ακτινοβολία της θα κατευθυνόταν στα γύρω κατοικίες και όχι στο ίδιο το κτίριο. Επειδή όμως αυτό απαγορεύεται, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας εγκαθιστούν κεραίες συνήθως δίπλα στα σχολεία, νοσοκομεία κλπ (σημεία με πολλούς χρήστες κινητού) εκθέτοντας τα παιδιά και τους ασθενείς σε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας.

Όσον αφορά σε νέες παιδικές χαρές που πρόκειται να κατασκευαστούν, η υπ’αρ.28492/ 2009 Υπουργική απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών καθορίζει «τις προϋποθέσεις και τις τεχνικές προδιαγραφές για την κατασκευή και τη λειτουργία των παιδικών χαρών των Δήμων και των Κοινοτήτων». Σύμφωνα με αυτήν, «Ο χώρος που πρόκειται να δημιουργηθεί μία παιδική χαρά πρέπει να συγκεντρώνει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά, ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια και η υγεία των παιδιών πρέπει (…) να μην βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων από εγκαταστάσεις ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας(κεραίες εκπομπής τηλεφωνίας, τηλεόρασης, ραδιοφωνίας) ή πυλώνες υψηλής τάσης κλπ)». Το πρόβλημα όμως είναι ότι η Υπουργική αυτή απόφαση αναφέρεται σε μελλοντικές παιδικές χαρές και όχι στις ήδη υπάρχουσες.

Επίσης, αφού αποφασίζεται η αποφυγή της γειτνίασης κεραιών κινητής τηλεφωνίας σε νέες παιδικές χαρές, γιατί δεν ισχύει το ίδιο με νέους ή υπάρχοντες παιδικούς σταθμούς και σχολεία;

«η τοποθέτηση κεραιών κινητής τηλεφωνίας κοντά σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς πρέπει να οπωσδήποτε να εμποδιστεί: το οικονομικό όφελος δεν πρέπει να επιτραπεί να είναι το κυρίαρχο μέλημα» Δρ. Gerard Hyland, βιοφυσικός, Πανεπιστήμιο Warwick [xvii]

Πώς μπορώ να μάθω αν μια εγκατεστημένη κεραία έχει άδεια;

Μπορείτε να απευθυνθείτε στην ΕΕΤΤ, η οποία διατηρεί μητρώο με όλες τις άδειες κατασκευών κεραιών που αυτή εκδίδει. Για την παροχή της σχετικής πληροφορίας, απαιτείται η υποβολή έγγραφου και επώνυμου αιτήματος στην ΕΕΤΤ με αναφορά λεπτομερών στοιχείων για την ακριβή θέση της κατασκευής κεραίας. Χρήσιμο είναι να συμπεριλάβετε και φωτογραφίες της εγκατάστασης.

Η ΕΕΤΤ εξετάζει όλες τις επώνυμες καταγγελίες απαντώντας στον καταγγέλλοντα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Εφόσον κατόπιν έρευνας στα τηρούμενα αρχεία της ΕΕΤΤ , διαπιστωθεί η ύπαρξη αδείας για μία κατασκευή κεραίας κινητής τηλεφωνίας, ενημερώνεται εγγράφως ο καταγγέλλων και σε περίπτωση που το έχει αιτηθεί του προσκομίζονται και αντίγραφα από το σχετικό φάκελο.

Στα πλαίσια διερεύνησης του υποβληθέντος αιτήματος/καταγγελίας διενεργείται αρχικά έλεγχος, βάσει των στοιχείων που τηρούνται στα αντίστοιχα αρχεία και εφόσον διαπιστωθεί η ανάγκη διενέργειας επιτόπιου ελέγχου για την επίλυση της καταγγελίας, προγραμματίζεται αυτοψία. Για την υποβολή καταγγελίας, βλέπε σχετικά: http://www.eett.gr

Μπορείτε επίσης να υποβάλετε έγγραφο ερώτημα στην Περιφέρεια Αττικής, στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωροταξίας, για το αν έχει χορηγηθεί η απαιτούμενη έγκριση για περιβαλλοντικούς όρους ή αν έχει κατατεθεί αίτηση: α)Αν υπάρχει έγκριση, ζητάμε αντίγραφα φακέλων ή β) αν δεν υπάρχει, αιτούμεθα την επιβολή των νόμιμων κυρώσεων και το πάγωμα της σχετικής διαδικασίας έγκρισης. (www.attiki.gov.gr)

Τέλος, δύνασθε να υποβάλετε έγγραφο ερώτημα στην Πολεοδομία, στην οποία υπάγεται το ακίνητο, για το αν έχει δοθεί έγκριση ή αν έχει κατατεθεί αίτηση εγκατάστασης κεραίας.

Τι μπορούμε να κάνουμε αν διαπιστώσουμε κάποια παρανομία;

Μετά την έγγραφη απάντηση των αρμοδίων υπηρεσιών σε σύντομο χρονικό διάστημα, μελετάμε τα στοιχεία και εφόσον δεν έχει ακολουθηθεί έστω σε μία απ΄τις ανωτέρω υπηρεσίες η απαιτούμενη διαδικασία, ενημερώνουμε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και αιτούμαστε την ανάκληση της αντίστοιχης έγκρισης ή άδειας.

Υπάρχει επίσης η δυνατότητα να υποβάλουμε έγγραφη αναφορά στον Εισαγγελέα.

Αν παρατηρήσουμε τυχόν παρανομίες ή αστοχίες της Δημόσιας Διοίκησης ή εσκεμμένες καθυστερήσεις από μέρους της, μπορούμε να απευθυνθούμε στον Συνήγορο του Πολίτη που αποτελεί ανεξάρτητη αρχή. (http://www.synigoros.gr)

Εφόσον δεν υπάρχει άδεια κατασκευής κεραίας, είναι πιθανό να φέρουμε αποτέλεσμα πιέζοντας την ιδιοκτήτη του κτιρίου όπου είναι τοποθετημένη η κεραία, ή ζητώντας από τη αρμόδια ΔΕΗ να κόψει το ρεύμα.

Τέλος, μπορείτε να απευθυνθείτε σε φορείς όπως η Παναττική Πρωτοβουλία κατά των Κεραιών Κινητής Τηλεφωνίας και Εκπομπών Ακτινοβολίας ή ο Σύλλογος Κηφισιά SOS, που καταβάλλουν σημαντική προσπάθεια για την απόσυρση των παράνομων κεραιών.

Σε περίπτωση μη αδειοδοτημένης κεραίας, ποια διαδικασία ακολουθείται για την απομάκρυνσή της;

Στην περίπτωση όπου διαπιστωθεί ότι κάποια κατασκευή κεραίας δεν διαθέτει σχετική άδεια ούτε πιστοποιητικό πληρότητας της ΕΕΤΤ, σύμφωνα με τα τηρούμενα στα αρχεία της Υπηρεσίας στοιχεία, διενεργείται αυτοψία, είτε από κλιμάκιο της ΕΕΤΤ, είτε από την αρμόδια Περιφέρεια.

Αν με την αυτοψία προκύψει παράβαση της κείμενης νομοθεσίας , σύμφωνα με το άρθρο 77 του Ν. 4070/2012, αποστέλλεται στον κάτοχο της μη αδειοδοτημένης κατασκευής κεραίας επιστολή συμμόρφωσης, παρέχοντάς του τη δυνατότητα να διατυπώσει τις απόψεις του και να αποκαταστήσει τη νομιμότητα εντός ενός μηνός.

Μετά την παρέλευση του ως άνω διαστήματος και σε περίπτωση που δεν έχει αποκατασταθεί η νομιμότητα, ο κάτοχος της κατασκευής καλείται σε Ακρόαση. Με απόφαση της ΕΕΤΤ, δύναται να επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο ύψους από δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ μέχρι και τριακόσιες χιλιάδες (300.000). Τα πρόστιμα αυτά αποτελούν έσοδα του Δημοσίου.

Η ανωτέρω απόφαση επιβολής ποινών κοινοποιείται στην αρμόδια Εισαγγελία στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας προς επιβολή των προβλεπόμενων ποινικών κυρώσεων και στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία, η οποία και διατάσσει την κατεδάφιση των παράνομων κατασκευών κεραιών.

Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας δύναται να προσφύγει στο Διοικητικό Εφετείο κατά της εντολής κατεδάφισης του Δήμου. Συχνά, αιτείται την έκδοση προσωρινής διαταγής αναστολής εκτελέσεως της προσβαλλόμενης πράξης, και έτσι καταφέρνει να καθυστερήσει την κατεδάφιση για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ενδιαφέρουσα είναι η υπάρ. 101/2011 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών με την οποία απορρίπτεται η αίτηση εταιρείας κινητής τηλεφωνίας για αναστολή εκτέλεσης απόφασης της Πολεοδόμίας κατεδάφισης κεραίας ανεγερθείσης χωρίς άδεια και κρίνεται αυθαίρετη και κατεδαφιστέα η εγκατάσταση κεραίας κινητής τηλεφωνίας από την αιτούσα.

Μπορώ να προσφύγω δικαστικά για την απομάκρυνση παράνομης κεραίας;

Εφόσον η κεραία λειτουργεί χωρίς άδεια, μπορείτε να ασκήσετε ασφαλιστικά μέτρα κατά του ιδιοκτήτη της κεραίας και της εταιρείας, καθώς και να ζητήσετε προσωρινή αναστολή λειτουργίας της κεραίας έως την έκδοση οριστικής απόφασης επί της αίτησης για ασφαλιστικά μέτρα.

Ενδεικτικά, στις 14.6.13, μετά την υπ’αρ. 957/2013 απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, συνεργείο της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας WIND, αναγκάστηκε να απομακρύνει κεραία που είχαν τοποθετήσει σε κτίριο επί της πλατείας Ηρώων Πολυτεχνείου, της Δημοτικής Κοινότητας Ν.Πεντέλης.

Δυστυχώς, όταν η απόφαση του Δικαστηρίου, ιδιαίτερα στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων δεν δίνει το δικαίωμα στους εκάστοτε αιτούντες να εκτελέσουν οι ίδιοι την απόφαση του Δικαστηρίου, η απόφαση αυτή μένει ανεφάρμοστη, καθόσον ποτέ η εταιρία κινητής τηλεφωνίας δεν συμμορφώνεται προς αυτήν.

Αποτέλεσμα της παρελκυστικής αυτής τακτικής των εταιριών είναι να διαιωνίζεται τουλάχιστον μέχρι τη συζήτηση της τακτικής αγωγής η παράνομη λειτουργία των κεραιών εις βάρος της υγείας των περιοίκων.

Στην περίπτωση όπου έχουν ασκηθεί ασφαλιστικά μέτρα για συγκεκριμένη κεραία, μπορεί η κεραία αυτή να βρίσκεται σε λειτουργία;

Στις περιπτώσεις όπου υπάρχει σε ισχύ δικαστική απόφαση επί των ασφαλιστικών μέτρων ή έχει εκδοθεί προσωρινή διαταγή για αναστολή της άδειας λειτουργίας μιας κατασκευής κεραίας, η συγκεκριμένη κεραία δεν θα πρέπει να λειτουργεί. Η ΕΕΤΤ διενεργεί ελέγχους για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις και αν διαπιστωθεί η μη συμμόρφωση της εταιρείας με τη δικαστική απόφαση, η ΕΕΤΤ καλεί την εταιρεία σε ακρόαση.

Είναι αλήθεια ότι αν βρίσκομαι κάτω από την κεραία δεν δέχομαι ακτινοβολία;

Το μεγαλύτερο μέρος της ακτινοβολίας των κεραιών κατευθύνεται πλευρικά κυρίως στις κατοικίες που βρίσκονται σε απόσταση <250 μέτρων από το σημείο εκπομπής, επιβαρύνοντας περισσότερο τα δωμάτια που «βλέπουν» προς την κεραία.

Ωστόσο και τα κτίρια στα οποία είναι εγκατεστημένες οι κεραίες δέχονται ένα (συνήθως μικρότερο) μέρος της ακτινοβολίας τους.

Ανάλογα με την κατεύθυνση των κεραιών μπορεί να επιβαρύνεται σημαντικά ο ακριβώς από κάτω όροφος.

Οι υπόλοιποι όροφοι του ίδιου κτιρίου επιβαρύνονται συνήθως επίσης μέσω ανακλάσεων της ακτινοβολίας στα απέναντι κτίρια. Πιο επιβαρημένα είναι τα σημεία που βλέπουν σε τζάμια.

Σε κάθε περίπτωση αν υπάρχει κεραία κινητής τηλεφωνίας στο ίδιο ή σε γειτονικά κτίρια προτείνουμε να πραγματοποιήσετε μια μέτρηση ηλεκτρομαγνητικών πεδίων.

Πως θα μετρήσω τις ακτινοβολίες που δέχομαι από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας της περιοχής;

Μπορείτε να διαπιστώσετε αν υπάρχουν υπερβάσεις των προτεινόμενων ορίων έκθεσης εξαιτίας των κεραιών κινητής τηλεφωνίας της περιοχής σας (εμφανών και μη) αγοράζοντας ή ενοικιάζοντας ένα μετρητή ακτινοβολίας.

Οι μετρητές ηλεκτρομαγνητικών πεδίων υψηλών συχνοτήτων μετρούν την πυκνότητα ισχύος σε μW/ m2 (μικροβάτ ανά τετραγωνικό μέτρο) που οφείλεται σε κεραίες κινητής τηλεφωνίας, ασύρματα τηλέφωνα, ασύρματα μόντεμ ίντερνετ (Wi-Fi), κινητά τηλέφωνα, baby monitors (συσκευές επιτήρησης των μωρών), συσκευές Bluetooth, κονσόλες παιχνιδιών με ασύρματα τηλεχειριστήρια, φούρνους μικροκυμάτων, ενισχυτές σήματος κινητής τηλεφωνίας κ.α.

Οι μετρητές ακτινοβολίας υψηλών συχνοτήτων που πωλούνται μέσω της Home Biology κατασκευάζονται από την κορυφαία στο χώρο εταιρεία Gigahertz. Καταγράφουν τα επίπεδα ακτινοβολίας με το πάτημα ενός κουμπιού και διαθέτουν κατευθυντική κεραία για τον εντοπισμό της κατεύθυνσης εισόδου των ασύρματων σημάτων. Περισσότερα για τους μετρητές ακτινοβολίας υψηλών συχνοτήτων και τα ασφαλή όρια έκθεσης..

Πιο οικονομική και αξιόπιστη επιλογή για τη μέτρηση αποτελεί κορυφαίος μας μετρητής HF38B της Gigahertz που διατίθεται και για διήμερη ενοικίαση με 55 ευρώ (περιλαμβάνει τη δωρεάν αποστολή και παραλαβή της συσκευής από το χώρο σας).

Εναλλακτικά μπορείτε να διαπιστώσετε τα επίπεδα ακτινοβολίας στο χώρο σας με τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου μηχανικού, ζητώντας τον Έλεγχο Ηλεκτρομαγνητικής Επιβάρυνσης του χώρου σας.

Ο Έλεγχος Ηλεκτρομαγνητικής Επιβάρυνσης:

• αποτελεί ευκολία όταν δεν θέλετε να ανακατευτείτε με τον χειρισμό συσκευών
• περιλαμβάνει μετρήσεις όλων των ειδών ακτινοβολίας (χαμηλών και υψηλών συχνοτήτων) και άλλες δύσκολες για τον ερασιτέχνη μετρήσεις (π.χ. ηλεκτρικά πεδία χαμηλών συχνοτήτων) όπου απαιτείται
• γίνεται με τη χρήση επαγγελματικών μετρητικών διατάξεων με αυξημένη ευαισθησία, διευρυμένο φάσμα συχνοτήτων μέτρησης (για εντοπισμό περισσότερων πηγών ακτινοβολίας) και άλλα προηγμένα χαρακτηριστικά
• πραγματοποιείται από εξειδικευμένο έμπειρο μηχανικό που εγγυάται την αξιοπιστία των μετρήσεων και της ερμηνείας των καταγραφέντων τιμών
• παρέχει εξατομικευμένη μελέτη με προτάσεις μείωσης των επιπέδων ακτινοβολίας στον κάθε χώρο και ΔΩΡΕΑΝ επαναμέτρηση των επιπέδων ακτινοβολίας σε περιπτώσεις εφαρμογής λύσεων θωράκισης

Υπάρχει τρόπος να προστατευτώ, αν υπάρχει κεραία δίπλα στο σπίτι μου και δεν μπορώ να την απομακρύνω;

• Ο εντοπισμός των πιο επιβαρημένων σημείων από τις μετρήσεις ακτινοβολίας, θα σας βοηθήσει να μετακινήσετε τo κρεβάτι, το καθιστικό ή το γραφείο σας μακριά από τα σημεία υψηλών τιμών ασύρματης ακτινοβολίας (wireless hotspots).
• Απλές λύσεις προστασίας από τις ασύρματες ακτινοβολίες προσφέρουν σήμερα και τα σύγχρονα υλικά ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης που ανακλούν τις ασύρματες ακτινοβολίες σε ποσοστό > 99%.
• Δεδομένου ότι τα τζάμια είναι τα σημεία διείσδυσης του μεγαλύτερου ποσοστού εξωτερικών ασύρματων ακτινοβολιών, η μεγαλύτερη μείωση στις ακτινοβολίες από κεραία κινητής τηλεφωνίας μπορεί να επιτευχθεί με την τοποθέτηση αυτοκόλλητης μεμβράνηςή κουρτίνας ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης στα παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες του σπιτιού (ειδικά σε αυτά που βλέπουν προς την κεραία).

• Οι τοίχοι των κτιρίων εμποδίζουν ένα μέρος της εξωτερικής ασύρματης ακτινοβολίας ανάλογα με το πάχος τους και το είδος του δομικού υλικού. Βάφοντας και τους τοίχους με μπογιά ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης ή τοποθετώντας πλέγμα ανοξείδωτου χάλυβα(ακόμη και στο πάτωμα) μπορούμε να επιτύχουμε ακόμη μεγαλύτερη μείωση των ακτινοβολιών στο χώρο.

• Πιο πρακτική λύση, τουλάχιστον για το χώρο του υπνοδωματίου, αποτελούν οι κουνουπιέρες ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης, οι οποίες δεν αφήνουν να διεισδύσει η ακτινοβολία από καμία κατεύθυνση, εξασφαλίζοντας την ελάχιστη διατάραξη του ύπνου σας από τωρινές αλλά και μελλοντικές πηγές ασύρματης ακτινοβολίας.

Περισσότερα για τα σύγχρονα υλικά θωράκισης…

Δείτε σε τηλεοπτικό ρεπορτάζ: “Οι πολίτες βάφουν τα σπίτια τους με μπογιά ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης για να προστατευτούν από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας”

Υπάρχει τρόπος ασύρματης επικοινωνίας με χαμηλή ακτινοβολία;

Καταρχάς, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας μπορούν άμεσα να μειώσουν σημαντικά τα επίπεδα ασύρματων ακτινοβολιών στις πόλεις απλά τοποθετώντας σε μεγαλύτερο ύψος τις ήδη υπάρχουσες κεραίες.

Επίσης το κράτος θα έπρεπε να υποχρεώνει τις εταιρείες να μοιράζονται τα ίδια σημεία εγκατάστασης (όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες π.χ. Παναμάς).

Ωστόσο υπάρχουν και πολλά εναλλακτικά μοντέλα ασύρματης τηλεπικοινωνίας χαμηλής ακτινοβολίας.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Εργασιακής Ασφάλειας και Πρόληψης της Ιταλίας έχει ήδη κάνει μελέτη για την εφαρμογή στην Βενετία ενός μοντέλου αντικατάστασης των κεραιών κινητής τηλεφωνίας (η πρόταση τους παρουσιάστηκε στο 1^ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τις επιπτώσεις των Ηλεκτρομαγνητικών Πεδίων).

Προτείνεται η χρησιμοποίηση δικτύων μικροκυψελών που θα συνδέονται με οπτικοηλεκτρονικά κέντρα με οπτικές ίνες.

Οι οπτικές ίνες προσφέρουν μεγαλύτερη ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων, περισσότερη ασφάλεια (η ασύρματη μετάδοση πληροφοριών υποκλέπτεται εύκολα) και ελάχιστη ακτινοβολία στην ατμόσφαιρα.