Η Νέα Καληδονία, το αρχιπέλαγος στον νότιο Ειρηνικό, αποφασίζει με δημοψήφισμα αν θα παραμείνει γαλλική ή αν θα γίνει το νεότερο ανεξάρτητο κράτος του κόσμου, στο τέλος μια μακράς διαδικασίας αποαποικιοποίησης.
Οι κάλπες άνοιξαν στις 23.00 το βράδυ του Σαββάτου (ώρα Ελλάδας, 8.00 τοπική ώρα). Δικαίωμα ψήφου έχουν 175.000 άνθρωποι. Τα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά το πρωί της Κυριακής.
Αυτό είναι το πρώτο δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεση γαλλικού εδάφους μετά από εκείνο του Τζιμπουτί, στο Κέρας της Αφρικής, το 1977.
Οι ψηφοφόροι καλούνται να απαντήσουν «ναι» ή «όχι» στην ερώτηση: «Θέλετε η Νέα Καληδονία να γίνει εθνικά κυρίαρχη και ανεξάρτητη;». Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία τάσσεται υπέρ της διατήρησης του σημερινού καθεστώτος, μολονότι υπάρχουν εντάσεις μεταξύ των αυτοχθόνων, αυτονομιστών Κανάκ και των απογόνων των εποίκων που παραμένουν πιστοί στο Παρίσι.
Η Νέα Καληδονία ανακαλύφθηκε από τον Βρετανό εξερευνητή Τζέιμς Κουκ. Έγινε γαλλική αποικία το 1853 και απέχει περισσότερα από 16.700 χιλιόμετρα από την ηπειρωτική Γαλλία.
Την εποχή της αποικιοκρατίας οι Κανάκ ήταν αποκλεισμένοι από το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας της περιοχής. Το 1878 ξέσπασε η πρώτη εξέγερση, λίγο καιρό αφού εντοπίστηκαν μεγάλα αποθέματα νικελίου – σήμερα τα εκμεταλλεύεται η εταιρεία SLN, θυγατρική της γαλλικής Eramet.
Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ των υποστηρικτών της ανεξαρτησίας και εκείνων που ήθελαν να παραμείνει η Νέα Καληδονία γαλλική. Η σφαγή του 1988 σε ένα σπήλαιο στο νησί Ουβέα, όπου σκοτώθηκαν 19 αυτονομιστές ιθαγενείς και δύο Γάλλοι στρατιώτες, οδήγησε σε συνομιλίες για το μέλλον του νησιού. Με τη συμφωνία του 1998 προβλέφθηκε ότι θα διενεργηθεί δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία στα τέλη του 2018.
Με βάση τους όρους της συμφωνίας, αν η πρόταση για ανεξαρτησία καταψηφιστεί, μπορεί να διεξαχθούν δύο νέα δημοψηφίσματα μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια.
