Αντιμέτωποι με ένα ρευστό περιβάλλον αναδυόμενων κινδύνων και εξωτερικών προκλήσεων, οι Έλληνες CEOs καλούνται να επιδείξουν προσαρμοστικότητα για να καθοδηγήσουν με ασφάλεια και σταθερότητα τις επιχειρήσεις τους. Η πιο πρόσφατη έκδοση της έρευνας της ΕΥ, CEO Outlook Pulse, για την Ελλάδα, καταγράφει τους στόχους και τις προτεραιότητες των επικεφαλής 30 μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς επιδιώκουν να ανταπεξέλθουν στις υφιστάμενες προκλήσεις και να ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση μακροπρόθεσμα.
Έχοντας βιώσει την υπερδεκαετή οικονομική κρίση που έπληξε τη χώρα, οι Έλληνες CEOs εμφανίζονται οριακά πιο ευαίσθητοι ως προς την προοπτική μίας επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας, σε σχέση με τους ομολόγους τους διεθνώς.
Το σύνολο του δείγματος των επικεφαλής επιχειρήσεων στην Ελλάδα αναμένουν μία ύφεση οποιουδήποτε βαθμού στην παγκόσμια οικονομία, ενώ σχεδόν όλοι (97%) αναμένουν το ίδιο στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται. Συγχρόνως, οι Έλληνες CEOs διαφοροποιούνται ως προς τις εκτιμήσεις τους για τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της ύφεσης: το 50% (έναντι 36% παγκοσμίως) αναμένουν μια ήπια, αλλά επίμονη ύφεση στις παγκόσμιες αγορές, ενώ το 40% (έναντι 41% στο παγκόσμιο δείγμα) προβλέπουν μία σοβαρή, αλλά προσωρινή ύφεση.
Την ίδια ώρα, πάνω από τους μισούς (54%) εκτιμούν ότι οι δημοσιονομικές και πολιτικές αποφάσεις θα μετριάσουν τις επιπτώσεις μίας ενδεχόμενης ύφεσης, ενώ το 87% ανησυχούν ότι ελάχιστα ανώτερα στελέχη τους διαθέτουν εμπειρία στη διοίκηση μίας επιχείρησης σε περίοδο ύφεσης.
Σε ερώτηση για το πώς επηρεάζουν τα επενδυτικά τους σχέδια οι παγκόσμιες εξελίξεις, ένας στους δυο (53%) απάντησε ότι καθυστερεί τις προγραμματισμένες επενδύσεις μέχρι να βελτιωθεί το γεωπολιτικό κλίμα, ενώ σχεδόν το ένα τρίτο δήλωσαν, εξίσου, ότι διέκοψαν επενδυτικά σχέδια (33%), μετατοπίζουν λειτουργικά κεφάλαια (33%) ή ότι αποσύρονται από συγκεκριμένες αγορές (33%). Η εξέλιξη των διπλωματικών και οικονομικών σχέσεων με την Κίνα (30%) και οι περιοριστικές ρυθμιστικές, εμπορικές και επενδυτικές πολιτικές (27%), αναφέρθηκαν ως οι σημαντικότερες αρνητικές παγκόσμιες εξελίξεις.
Ωστόσο, όταν κλήθηκαν να κατονομάσουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη της επιχείρησής τους, 40% των CEOs στην Ελλάδα ανέφεραν τις αυξανόμενες απειλές κυβερνοασφάλειας – ποσοστό ίδιο με την κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων (40%), και μεγαλύτερο από αυτό που συγκέντρωσαν η αβεβαιότητα γύρω από τη νομισματική πολιτική και η αύξηση του κόστους κεφαλαίων (37%).
Προκειμένου οι επιχειρήσεις τους να αναδυθούν ισχυρότερες από μία ενδεχόμενη ύφεση και να αποκτήσουν πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών τους, οι μισοί Έλληνες CEOs (50%) δήλωσαν ότι αυξάνουν τις επενδύσεις στις επιχειρησιακές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένων εσωτερικών λειτουργιών, όπως οι χρηματοοικονομικές και οι λογιστικές διεργασίες, καθώς και η εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics. Θα επενδύσουν, επίσης, στην ανθεκτικότητα (47%), συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης του γεωπολιτικού κινδύνου και της οικοδόμησης ψηφιακής εμπιστοσύνης, στην εμπειρία πελάτη και το marketing (40%), αλλά και στο ανθρώπινο ταλέντο (37%), μεταξύ άλλων, στην ευεξία (wellbeing) και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του.
Παράλληλα, δίνουν προτεραιότητα στη μείωση του συνολικού κόστους, για να βοηθήσουν στη διατήρηση της κερδοφορίας και των περιθωρίων (57%), και την επανεξέταση έργων και κεφαλαιουχικών δαπανών (capex – 53%), ενώ αναθέτουν διεργασίες σε εξωτερικούς συνεργάτες για να μειώσουν τα πάγια κόστη (outsourcing – 50%) και ολοκληρώνουν τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό (50%).
Ενώ το σύνολο των ερωτηθέντων στην Ελλάδα αναφέρουν ότι σκοπεύουν να επιδιώξουν ενεργά μία συμφωνία τους επόμενους 12 μήνες, φαίνεται ότι θα κινηθούν προσεκτικά, με το 57% των στελεχών να δηλώνουν ότι θα επιδιώξουν κοινοπραξίες (Joint Ventures) ή στρατηγικές συμμαχίες με τρίτα μέρη, 40% θα αναζητήσουν συγχωνεύσεις ή/και εξαγορές, ενώ 27% δηλώνουν ότι θα προχωρήσουν σε αποεπενδύσεις. Η στάση αυτή προς τις κοινοπραξίες, είναι ευθυγραμμισμένη με τις προτεραιότητες των CEOs και στο παγκόσμιο δείγμα της έρευνας (58%).
Στο πλαίσιο αυτών των συμμαχιών, το 83% των CEOs των ελληνικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα της EY, δίνουν προτεραιότητα σε συμφωνίες σε αγορές με τις οποίες η Ελλάδα έχει ισχυρή γεωπολιτική και οικονομική σχέση.
Οι επικεφαλής των ελληνικών επιχειρήσεων κατανοούν ότι το ESG αποτελεί πλέον στρατηγική επιταγή με πραγματικά οφέλη, και όχι απλά, μία προαιρετική επιδίωξη. 37% (έναντι 39% παγκοσμίως) των ερωτώμενων αναφέρουν ότι το κυριότερο πλεονέκτημα από την ενσωμάτωση κριτηρίων ESG στην εταιρική στρατηγική, είναι ότι διαφοροποιούν τα προσφερόμενα προϊόντα και υπηρεσίες τους, καθώς και ότι ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των πελατών τους όσον αφορά τα ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης. Παράλληλα, το ίδιο ποσοστό (37%) δηλώνουν ότι η ενσωμάτωση τέτοιων πρακτικών, βελτιώνει τις επιδόσεις και βαθμολογίες σε κριτήρια ESG που μπορούν να επηρεάσουν θετικά τις αποφάσεις των επενδυτών. Ως τρίτο πλεονέκτημα, κατατάσσουν την πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης, όπως πράσινα ομόλογα και δάνεια που συνδέονται με τη βιωσιμότητα (33%).
Η έρευνα της ΕΥ καταλήγει σε πέντε άξονες προτεραιοτήτων, που θα βοηθήσουν τους επικεφαλής των ελληνικών επιχειρήσεων να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του επόμενου έτους:
Διατήρηση ψύχραιμης στάσης και σταδιακή επέκταση – Οι Έλληνες CEOs θα πρέπει να προσεγγίσουν με προσοχή νέα εγχειρήματα και επενδύσεις σε ένα ασταθές περιβάλλον, προσαρμόζοντας ή αναβάλλοντας τα στρατηγικά τους σχέδια, όπου αυτό κριθεί απαραίτητο για τον μετριασμό του κινδύνου. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αδράξουν νέες ευκαιρίες στην αγορά τους ή στις αγορές με τις οποίες η Ελλάδα διατηρεί γεωπολιτικές και οικονομικές σχέσεις.
Επαναξιολόγηση και αποτίμηση όλων των πτυχών της επιχειρηματικής λειτουργίας – Οι Έλληνες CEOs θα πρέπει να παρακολουθούν στενά τις εσωτερικές λειτουργίες, τα χαρτοφυλάκια και τις εξωτερικές επενδύσεις, με στόχο την επανεκτίμηση της αποτελεσματικότητάς τους και τον επανασχεδιασμό των στρατηγικών και των λειτουργικών τους μοντέλων, όπου χρειάζεται. Θα πρέπει, επίσης, να εξετάσουν εάν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που εφαρμόζονται, λειτουργούν ενισχυτικά ή παρεκκλίνουν της διαδρομής που έχουν χαράξει, και να είναι έτοιμοι να λάβουν γρήγορες αποφάσεις για να αποκτήσουν, να αναπτύξουν, να συνεργαστούν ή να εγκαταλείψουν δραστηριότητες.
Έμφαση στον εργαζόμενο – Σε μία περίοδο σημαντικών μακροοικονομικών αναταραχών και ελλείψεων εξειδικευμένων στελεχών επιχειρήσεων στην ελληνική αγορά εργασίας, οι υφιστάμενοι εργαζόμενοι που έχουν συσσωρεύσει εξειδικευμένες γνώσεις στον τομέα τους, αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της εταιρικής επιτυχίας και βασικό μοχλό για τη δημιουργία αξίας. Οι CEOs θα πρέπει να επιδιώξουν να διατηρήσουν ένα ικανοποιημένο και παρακινημένο ανθρώπινο κεφάλαιο, ακούγοντας τις ανάγκες του και προσαρμόζοντας την προσέγγισή τους ανάλογα.
Εστίαση στο μέλλον – Παρά την κατανοητή τάση για επικέντρωση στη διαχείριση των βραχυπρόθεσμων προκλήσεων, οι Έλληνες CEOs θα πρέπει, επίσης, να παραμείνουν εστιασμένοι σε ευκαιρίες μακροπρόθεσμης ανάπτυξης.
Στο πλευρό του πελάτη – Είτε πρόκειται για επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες για την ενίσχυση της πιστότητας των πελατών, είτε για την ευθυγράμμιση με τις ολοένα αυξανόμενες προσδοκίες για τα ζητήματα ESG, οι Έλληνες CEOs θα πρέπει να παραμείνουν αυστηρά εστιασμένοι στους καταναλωτές τους, στη διάρκεια αυτής της περιόδου μεγάλων ανατροπών.
Σχολιάζοντας την έρευνα, ο Τάσος Ιωσηφίδης, εταίρος και επικεφαλής του Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της EY Ελλάδος, δήλωσε: «Οι θετικές οικονομικές επιδόσεις της Ελλάδας, επιτρέπουν στους επικεφαλής των ελληνικών επιχειρήσεων να προσεγγίζουν την τρέχουσα δυσμενή παγκόσμια οικονομική και γεωπολιτική συγκυρία, με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα. Η έρευνά μας, δείχνει ότι παράλληλα με τις πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των άμεσων, βραχυπρόθεσμων προβλημάτων, οι Έλληνες CEOs επικεντρώνονται και στις μακροπρόθεσμες προκλήσεις, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας των επιχειρήσεών τους, αλλά και την ενσωμάτωση του ESG στις επιχειρηματικές λειτουργίες τους. Στο σημερινό ρευστό παγκόσμιο περιβάλλον, θα πρέπει να κινηθούν με προσεκτικά βήματα, ενισχύοντας την ευελιξία τους και επενδύοντας σε ανθρωποκεντρικά και πελατοκεντρικά λειτουργικά μοντέλα, για να ανταποκριθούν σε πιθανές νέες προκλήσεις».
