Ο έρπητας ζωστήρας προσβάλλει παγκοσμίως 1 στους 3 ανθρώπους κατά τη διάρκεια της ζωής τους και ο πόνος που προκαλεί συχνά περιγράφεται ως καυστικός ή διαπεραστικός και προσομοιάζει αυτόν του ηλεκτρικού σοκ. Ωστόσο, τα δεδομένα από διαδικτυακή έρευνα καταδεικνύουν ότι πολλοί ενήλικες υποτιμούν τον κίνδυνο που διατρέχουν να εμφανίσουν έρπητα ζωστήρα, με πάνω από το 28% να πιστεύει ότι είναι «ουσιαστικά ακίνδυνος».
Η βιοφαρμακευτική εταιρεία GSK δημοσίευσε νέα δεδομένα από τη διεθνή αυτή έρευνα, η οποία ανατέθηκε και χρηματοδοτήθηκε από την εταιρεία, στο πλαίσιο της εβδομάδας ενημέρωσης για τον έρπητα ζωστήρα (26 Φεβρουαρίου 2024 – 3 Μαρτίου 2024). Στόχος της εκστρατείας, στην οποία ηγείται η εταιρεία σε συνεργασία με τη Διεθνή Ομοσπονδία για τη Γήρανση (International Federation on Ageing – IFA) είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση σχετικά με τους κινδύνους και τις επιπτώσεις του έρπητα ζωστήρα.
Τα ευρήματα επισημαίνουν ορισμένα σημαντικά κενά, στην κατανόηση του κινδύνου εμφάνισης έρπητα ζωστήρα, μεταξύ των ατόμων ηλικίας 50 ετών και άνω, μιας ηλικιακής ομάδας η οποία ήδη διατρέχει κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Η έρευνα, στο πλαίσιο της οποίας συμμετείχαν 3.500 ενήλικες ηλικίας 50 ετών και άνω από 12 χώρες, αξιολόγησε την κατανόηση των ερωτηθέντων για τον έρπητα ζωστήρα, τα αίτια που τον προκαλούν και τις επιπτώσεις του στις ζωές των ανθρώπων.
Ένα σημαντικά υψηλό ποσοστό των ερωτηθέντων δεν κατανοεί τον κίνδυνο εμφάνισης έρπητα ζωστήρα, με το 86% να υποτιμά τον κίνδυνο εμφάνισης του νοσήματος. Το ένα τέταρτο (26%) των ερωτηθέντων εκτιμά ότι 1 στους 100 κινδυνεύει από έρπητα ζωστήρα στη διάρκεια της ζωής του, σχεδόν το ένα πέμπτο (17%) θεωρεί ότι κινδυνεύει 1 στους 1000, και σχεδόν οι μισοί πιστεύουν (49%), ότι είναι απίθανο να εμφανίσουν έρπητα ζωστήρα.
Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι ενήλικες ηλικίας 50 ετών και άνω είναι ήδη φορείς του ιού που προκαλεί τον έρπητα ζωστήρα, ο οποίος μπορεί να ενεργοποιηθεί εκ νέου με την πάροδο του χρόνου. Ο έρπητας ζωστήρας προκαλείται από την επανενεργοποίηση του ιού της ανεμοβλογιάς – έρπητα ζωστήρα (VZV), τον ίδιο ιό που προκαλεί την ανεμοβλογιά. Καθώς οι άνθρωποι γηράσκουν, επέρχεται φυσική εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος με αποτέλεσμα να επιτρέπει την επανενεργοποίηση του ιού που προκαλεί τον έρπητα ζωστήρα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν επίσης την έλλειψη επίγνωσης του πόνου που μπορεί να προκαλέσει ο έρπητας ζωστήρας. Η νόσος, συνήθως εμφανίζεται ως ένα φυσαλιδώδες επώδυνο εξάνθημα, στο στήθος, την κοιλιά ή το πρόσωπο, ο πόνος της οποίας συχνά περιγράφεται ως καυστικός, διαπεραστικός ή προσομοιάζει αυτόν του ηλεκτρικού σοκ. Ωστόσο, 1 στους 10 ενήλικες που συμμετείχαν στην έρευνα δεν γνωρίζει τα πιο κοινά συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα και πάνω από το ένα τέταρτο αυτών (28%) πιστεύει ότι ο έρπης ζωστήρας είναι «ουσιαστικά ακίνδυνος».
Σε συνέχεια της εμφάνισης του έρπητα ζωστήρα, ένα άτομο μπορεί επίσης να εμφανίσει μεθερπητική νευραλγία (PHN), ένα μακροχρόνιο νευροπαθητικό πόνο που μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες ή και μήνες και περιστασιακά να επιμείνει για αρκετά χρόνια. Η μεθερπητική νευραλγία αποτελεί την πιο συχνή επιπλοκή του έρπητα ζωστήρα, η οποία εμφανίζεται στο 5% έως 30% όλων των περιπτώσεων έρπητα ζωστήρα, σύμφωνα με τα ευρήματα διαφόρων μελετών.
Ο κ. Ανδρέας Ρουσσίδης, Country Medical Director της GSK Ελλάδος, ανέφερε σχετικά: «Η έρευνα που διεξήγαγε η GSK σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς αναδεικνύει το γνωστικό κενό που επικρατεί σχετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης και επίπτωσης του έρπητα ζωστήρα, ενώ η δημοσίευση των ευρημάτων της, παρέχει, την απαραίτητη όπως αυτά καταδεικνύουν, ενημέρωση σχετικά με την νόσο στο ευρύ κοινό. Στο πλαίσιο αυτό, είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που συμβάλλουμε, ως GSK Ελλάδος, στην διεθνή προσπάθεια για την περαιτέρω ενίσχυση του ήδη βαρυσήμαντου ρόλου των γιατρών / επαγγελματιών υγείας στην ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και υποστήριξη του ενήλικου πληθυσμού στο να κατανοήσει τους κινδύνους και τις επιπλοκές που σχετίζονται με αυτή την επώδυνη νόσο».
Η έρευνα διερεύνησε επίσης πού απευθύνονται οι ενήλικες για πληροφορίες σχετικά με την υγεία. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ένας μεγάλος αριθμός ατόμων, ηλικίας 50 ετών και άνω, στρέφεται σε λιγότερο παραδοσιακές οδούς για την πρόσβασή του σε πληροφορίες για την υγεία, με το 90% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο. Τα αποτελέσματα αυτά επισημαίνουν μια σαφή ανάγκη για περαιτέρω καθοδήγηση σχετικά με την ενημέρωση για τον έρπητα ζωστήρα και τις πηγές από τις οποίες μπορούν να αντλήσουν αξιόπιστες συμβουλές σχετικά με την υγεία.
Μια επισκόπηση των παγκόσμιων δεδομένων αναζήτησης από την Google, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο 12 μηνών και ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2022, δείχνει ότι ενδέχεται να απαιτείται μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τη νόσο, όπως αποδεικνύεται από τις διαδικτυακές αναζητήσεις. Έχει καταγραφεί μια αύξηση 600% στις αναζητήσεις για τα «στάδια του έρπητα ζωστήρα», η οποία επισημαίνει το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τον έρπητα ζωστήρα, καθώς και υπογραμμίζει την επικράτηση των διαδικτυακών πηγών που παρέχουν πληροφορίες σχετικές με την υγεία.
Ο κ. Γεώργιος Καλόγηρος, Adult Vaccines Business Unit Director της GSK Ελλάδος, δήλωσε: «Στην GSK Ελλάδος αναγνωρίζουμε τον καταλυτικό ρόλο που διαδραματίζει η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού στην καταπολέμηση εξάπλωσης λοιμωδών νοσημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας προκειμένου να αυξήσουμε την ενημέρωση σχετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης και επίπτωσης του έρπητα ζωστήρα σε ενήλικες άνω των 50 ετών. Ο έρπης ζωστήρας μπορεί να είναι ένα επώδυνο νόσημα το οποίο μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά την ποιότητα της καθημερινής ζωής των ατόμων που θα τον εμφανίσουν, ενώ με την ανακοίνωση των ευρημάτων της εν λόγω έρευνας, στόχος μας είναι να σταθούμε αρωγός στον εξέχουσας σημασίας ρόλο που διαδραματίζουν οι γιατροί / επαγγελματίες υγείας για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για την νόσο».
