Τουρκία: Ειδική ανάλυση μετά την είδηση για αλλαγή στον «Κανονισμό Επιστράτευσης και Κατάστασης Πολέμου»
«Στο μικροσκόπιο» έχουν τεθεί από χθες οι λεπτομέρειες της αλλαγής του τουρκικού κανονισμού κατάστασης πολέμου.
Υπενθυμίζεται ότι Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατήργησε τον «Κανονισμό Επιστράτευσης και Κατάστασης Πολέμου» και αντ’ αυτού εξέδωσε νέο κανονισμό με την απόφαση που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Ο προηγούμενος «Κανονισμός Επιστράτευσης και Κατάστασης Πολέμου» χρονολογούνταν από 24ης Μαΐου 1990.
Σιγά-σιγά το κουβάρι των αποκαλύψεων ξετυλίγεται και ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο αποφασιστικός ρόλος του Τούρκου προέδρου, αλλά και οι ενισχυμένες αρμοδιότητες στην τουρκική μυστική υπηρεσία, την γνωστή μας ΜΙΤ.
Σύμφωνα με τον «Κανονισμό Κινητοποίησης και Κατάστασης Πολέμου» που δημοσιεύτηκε στο χθεσινό ΦΕΚ , η αρμοδιότητα κήρυξης επιστράτευσης , που ήταν στο Υπουργικό Συμβούλιο στον καταργούμενο κανονισμό, μεταβιβάστηκε στον Πρόεδρο.
Ο νέος κανονισμός δίνει στον Πρόεδρο την εξουσία να κηρύξει επιστράτευση σε περίπτωση «κατάστασης που μπορεί να απαιτεί πόλεμο» και «σε περίπτωση εξέγερσης, ισχυρής και ενεργητικής εξέγερσης κατά της πατρίδας ή της Δημοκρατίας ή συμπεριφοράς που θέτει σε κίνδυνο το αδιαίρετο του χώρα και έθνος εσωτερικά και/ή εξωτερικά».
Σύμφωνα με τον απόστρατο ειδικό σε θέματα ασφάλειας και άμυνας Temel Ersoy, αυτός ο κανονισμός ήταν στην πραγματικότητα ένας κανονισμός που αναμενόταν, αλλά «παραμελήθηκε» μετά τη μετάβαση στο Προεδρικό Κυβερνητικό Σύστημα. Εκτιμώντας ότι ο κανονισμός που δημοσιεύτηκε χθες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως είναι ένα κείμενο «βιαστικά» και «απρόσεκτα» προετοιμασμένο, ο Ersoy επεσήμανε επίσης τη σύγχυση της εξουσίας στο κείμενο και είπε ότι αυτό μπορεί να επιλέχθηκε ειδικά για να τονίσει ότι ο τελευταίος λόγος ανήκει αποκλειστικά στον Πρόεδρο.
«Μπορεί να το κάνουν για να δημιουργήσουν μια τέτοια αντίληψη και να τη χρησιμοποιήσουν με το παραμικρό κίνημα αντιπολίτευσης», ανέφερε ο Ersoy. «Αυτές είναι οι προετοιμασίες που πρέπει να γίνουν υπό κανονικές συνθήκες. Υπάρχει όμως και μια κατάσταση που εκμεταλλεύεται η πολιτική διοίκηση», πρόσθεσε.
Μιλώντας στο δίκτυο haber soL, ο Ersoy επεσήμανε επίσης καταργήθηκαν δύο ρυθμίσεις σχετικά με την επιστράτευση προσωπικού και επιμελητείας, που είχαν προγραμματιστεί προηγουμένως σύμφωνα με τις ανάγκες του Ψυχρού Πολέμου και είχαν καταστεί παρωχημένες και τα θέματα αυτά εντάχθηκαν ως τμήμα στον κανονισμό που δημοσιεύτηκε χθες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Σύμφωνα με τον Ersoy, οι εξουσίες και οι ευθύνες δεν είναι ξεκάθαρες στον κανονισμό, κάτι που μπορεί να είναι συνειδητή επιλογή «για να πούμε “Ό,τι πει ο Πρόεδρος θα συμβεί”».
Σημειώνοντας ότι οι κανονισμοί σχετικά με την κινητοποίηση και την κατάσταση πολέμου υπάρχουν σε όλες τις χώρες του κόσμου και ότι οι περισσότεροι κανονισμοί στην Τουρκία «εισάγονται από τα σχέδια του ΝΑΤΟ», ο Ερσόι τόνισε: «Είναι μια πρακτική που εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες του κόσμου. Κατά τη διάρκεια του πολέμου. Αυτά είναι σχέδια που γίνονται σύμφωνα με τις επιθυμίες του ΝΑΤΟ»
Συνειδητή σύγχυση
Σύμφωνα με τον Ersoy,, το νέο στον κανονισμό είναι ότι όλα αφήνονται στην απόφαση του Προέδρου, με τη σύγχυση της εξουσίας που δημιουργείται συνειδητά:
«Αυτό που βλέπω εδώ είναι ότι τα καθήκοντα, οι εξουσίες και οι ευθύνες δεν είναι ξεκάθαρα, υπάρχει αλληλεπικάλυψη, εννοιολογική σύγχυση ή μάλλον μπορεί να οδηγήσει σε πολυκεφαλία στη διαχείριση. Αυτό μπορεί επίσης να είναι μια συνειδητή επιλογή. Δηλαδή ό,τι πει ο Πρόεδρος θα γίνει. Αλλά η ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα αυτού. Με άλλα λόγια, όταν τα θέματα πολέμου και επιστράτευσης αφήνονται σε έναν μόνο άνθρωπο, τα αποτελέσματα δεν είναι καθόλου καλά».
Ειδικά προνόμια στην ΜΙΤ
Ένα άλλο αξιοσημείωτο άρθρο του νέου κανονισμού αφορά τον τουρκικό Εθνικό Οργανισμό Πληροφοριών (MİT). Ο Ersoy εξηγεί: «Εφόσον ο κ. Πρόεδρος δεν έχει καμία εμπιστοσύνη σε κανέναν ή σε κανένα δημόσιο ίδρυμα -φυσικά, ξέρει πολύ καλά τι είναι – δίνει κάποια προνόμια στο MIT, τα οποία πιστεύει ότι θα τον προστατέψουν καλύτερα και θα τον στηρίξουν καλύτερα. Εννοείται ότι η MİT θα είναι υπεύθυνη για την προστασία του προέδρου και των μελών της οικογένειάς του .
Πώς λαμβάνεται στην Ελλάδα η απόφαση επιστράτευσης και κήρυξης πολέμου
Με όλα τα ανωτέρων δεδομένα και τις αλλαγές στην Τουρκία, ενδιαφέρον έχει το ερώτημα ποιος λαμβάνει την απόφαση επιστράτευσης και κήρυξης πολέμου στην Ελλάδα.
Την απάντηση δίνει ο Στέλιος Φενέκος, Αντιναύαρχος Π.Ν. ε.α.
Αναλυτικά ο κ. Φενέκος αναφέρει:
ΠΟΙΟΣ ΕΧΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΊΑ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΚΗΡΥΞΗΣ ΠΟΛΕΜΟΥ
Μετά την αυταρχική αλλαγή του Τουρκικού Συντάγματος, όπου πλέον την απόφαση επιστράτευσης και κήρυξης πολέμου την παίρνει άμεσα ο ίδιος ο Πρόεδρος (Ερντογάν) και απλά μετά πάει για έγκριση από την Βουλή (μένει να το μεταφράσουμε ακριβώς για ότι ακριβώς προβλέπεται), ακούστηκαν πολλές ανακρίβειες se MME για το Ελληνικό σύστημα επιστράτευσης και κήρυξης πολέμου.
Συγκεκριμένα είπαν δημόσια ότι την απόφαση για επιστράτευση και κήρυξη πολέμου την παίρνει το ΚΥΣΕΑ. Δεν είναι ακριβώς έτσι, ούτε τόσο απλό, αφού υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες και στάδια εισηγήσεων και εγκρίσεων από διαφορετικά όργανα του κράτους.
Ας δούμε το δικό μας σύστημα διεξοδικά:
Α. ΚΥΣΕΑ
1. Αποφασίζει την κήρυξη και άρση μέτρων και σταδίων συναγερμού για τη μερική ή γενική κινητοποίηση της Χώρας και την εφαρμογή και άρση των κανόνων εμπλοκής των Ενόπλων Δυνάμεων και αναθέτει αρμοδιότητες, σχετικά με τα παραπάνω, για την άμεση αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων ή επεισοδίων.
2. Εξουσιοδοτεί τον Πρωθυπουργό να εισηγηθεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ύστερα από πρόταση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, την κήρυξη και άρση γενικής ή μερικής επιστράτευσης και την κήρυξη πολέμου.
Β. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
1. Αποφασίζει για κάθε θέμα αρμοδιότητας συλλογικών κυβερνητικών οργάνων ή για κάθε θέμα αρμοδιότητας ενός ή περισσότερων υπουργών που παραπέμπει σε αυτό ο Πρωθυπουργός. σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου υποκαθιστούν τις αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων.
2. Το Υπουργικό Συμβούλιο, ύστερα από πρόταση του Πρωθυπουργού, μπορεί να αποφασίζει για οποιοδήποτε θέμα της αρμοδιότητας των άλλων συλλογικών κυβερνητικών οργάνων και να καταργήσει οποιαδήποτε απόφασή τους.
3. Το Υπουργικό Συμβούλιο, με απόφασή του, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Πρωθυπουργού και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί:α) Να καταργεί τα ήδη προβλεπόμενα ή με οποιοδήποτε τρόπο συνιστώμενα συλλογικά κυβερνητικά όργανα ή να μεταβάλλει τη σύνθεση και τις αρμοδιότητές τους.β) Να συνιστά νέα συλλογικά όργανα από μέλη του ή και με τη συμμετοχή υφυπουργών, βουλευτών, δημόσιων λειτουργών και λειτουργών του δημόσιου τομέα ορίζοντας τις αρμοδιότητές τους και τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας τους
Γ. ΣΥΝΤΑΓΜΑ – ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Άρθρο 36: (Διεθνής παραστάτης, διεθνείς συνθήκες)
1. O Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με τήρηση οπωσδήποτε των ορισμών του άρθρου 35 παράγραφος 1, εκπροσωπεί διεθνώς το Kράτος, κηρύσσει πόλεμο, συνομολογεί συνθήκες ειρήνης, συμμαχίας, οικονομικής συνεργασίας και συμμετοχής σε διεθνείς οργανισμούς ή ενώσεις και τις ανακοινώνει στη Bουλή, με τις αναγκαίες διασαφήσεις, όταν το συμφέρον και η ασφάλεια του Kράτους το επιτρέπουν.
‘Άρθρο 35: (Ισχύς των πράξεων, προσυπογραφή)
1. Kαμία πράξη του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν ισχύει ούτε εκτελείται χωρίς την προσυπογραφή του αρμόδιου Yπουργού, ο οποίος με μόνη την υπογραφή του γίνεται υπεύθυνος, και χωρίς τη δημοσίευσή της στην Eφημερίδα της Kυβερνήσεως.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Ο πρωθυπουργός μετά από πρόταση του Υπουργού Άμυνας φέρνει το θέμα για ολική ή μερική επιστράτευση (και άρση της), και για κήρυξη πολέμου, το ΚΥΣΕΑ εγκρίνει και εξουσιοδοτεί τον πρωθυπουργό να εισηγηθεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος με ΠΔ κηρύσσει ή αίρει την επιστράτευση και κηρύσσει τον πόλεμο. Το Κοινοβούλιο δεν εμπλέκεται στην διαδικασία αυτήν.Επίσης το Υπουργικό Συμβούλιο θα μπορούσε να ακυρώσει τις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ (σε περίπτωση όπου δημιουργούνται ειδικές συνθήκες στις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ και θα ήταν μεθοδευμένο από τον πρωθυπουργό).
