‘Ανακωχή των Χριστουγέννων’ στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι γνωστή ιστορία. Γάλλοι, Βρετανοί και οι Γερμανοί στρατιωτικοί αποφασίζουν να κάνουν ανακωχή.
Όλα αρχίζουν παραμονή Χριστουγέννων, από ένα σφύριγμα του στρατιώτη Μέκελ, που σπούδαζε στο Λονδίνο.
Το κάλεσμά του σε Βρετανούς στρατιώτες, σε άπταιστα αγγλικά, έπιασε τόπο. Συναντήθηκαν σε ουδέτερη ζώνη και αποφάσισαν ότι ανήμερα δεν θα πυροβολούσε κάποιος. Μάλιστα, τοποθετήθηκαν κεριά σε μήκος ενός χιλιομέτρου, ενώ φτιάχτηκαν και αυτοσχέδια χριστουγεννιάτικα δέντρα.
Ένας Γερμανός στρατιώτης έστησε ένα αυτοσχέδιο κουρείο, για όλους, ανεξαρτήτως στρατοπέδου. Και η γιορτή ολοκληρώθηκε με την ιδέα να παιχθεί ποδόσφαιρο.
Τα φιλικά εκείνης της μέρας έγιναν σε μια γραμμή 800 χιλιομέτρων, δηλαδή σε όλο το δυτικό μέτωπο. Θρυλείται ότι από τις ακτές ως τα ελβετικά σύνορα, ακούγονταν το λαχάνιασμα από τις προσπάθειες κι οι πανηγυρισμοί του γκολ. Εκείνη τη μέρα, μόνο δύο φέρεται να ήταν εκείνοι που δυσανασχέτησαν. Ένας Βρετανός αξιωματικός, που ήταν της άποψης ότι “όλοι οι Ούνοι πρέπει να πεθάνουν” και ένας Αυστριακός δεκανέας, που ήταν εξαιρετικά απογοητευμένος από την κατάσταση που δημιουργήθηκε.
Το όνομα του δεύτερου ήταν Αδόλφος Χίτλερ και το 1914 ήταν μόλις 25 ετών. Ύστερα από 19 χρόνια, θα έβγαινε με ένα πελώριο ποσοστό στις γερμανικές εκλογές, αφού είχε προηγηθεί το περίφημο Πραξικόπημα της μπιραρίας το 1923, που οδήγησε στη σύλληψή του, μια και ήθελε να επαναλάβει αυτό που έκανε ο Μπενίτο Μουσολίνι, όταν κατέβηκε στη Ρώμη και την κατέλαβε. Ο Χίτλερ ήθελε να πάει από το Μόναχο στο Βερολίνο και μπορεί να μην του πέρασε, όμως η ίδια η πραγματικότητα τον ανέβασε στην καγκελαρία. Το Πραξικόπημα ενέπνευσε τον Κουέντιν Ταραντίνο για το αραβούργημα στην ταινία ‘Άδοξοι Μπάσταρδοι’.
Με όση βεβαιότητα μπορεί να υπάρχει για κάποιον νεκρό από άνω των 7 δεκαετιών για τα γούστα του, στον Φίρερ δεν άρεσε το ποδόσφαιρο, ο αθλητισμός εν τω συνόλω. Δεν είχε εμφανιστεί, άμα τη εκλογεί του, σε οποιαδήποτε κερκίδα για να παρακολουθήσει ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι. Πλην μίας φοράς (αν εξαιρέσουμε τα παιχνίδια εκείνων των Χριστουγέννων του 1914). Ήταν το τελευταίο ματς που παρακολούθησε και ήταν η ημερομηνία που ο Ζεπ Χερμπέργκερ, που θα γινόταν μία από τις πιο σπουδαίες προπονητικές φυσιογνωμίες στην ιστορία, έφαγε για τελευταία φορά χοιρινό.
Με φόντο το Βερολίνο, που 9 χρόνια αργότερα θα γινόταν κρανίου τόπος, και την 3η μέρα της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά στην Ελλάδα, το τουρνουά ποδοσφαίρου των Ολυμπιακών Αγώνων βρισκόταν στα προημιτελικά. Στις 7 Αυγούστου του 1936, το προπονητικό τιμ χωρίστηκε. Ο εκλέκτορας του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος, Ότο Νερτς, έπρεπε να βρίσκεται στο ‘Πόστσταντιον’ και να κοουτσάρει την εθνική ομάδα, στην οποία είχαν ενσωματωθεί και Αυστριακοί ποδοσφαιριστές (αλλά όχι ο ανένταχτος μύθος Ματίας Ζίντελαρ) στο παιχνίδι με τη Νορβηγία, το οποίο παρακολούθησε εκ του σύνεγγυς ο Χίτλερ.
Μπορεί τότε τα media να μην ασκούσαν την ίδια επιρροή, πέραν από το να προπαγανδίσουν, αλλά με την παρουσία των Γερμανών στα ημιτελικά του Παγκόσμιου Κυπέλλου 1934 και παρά την ήττα 1-3 από την Τσεχοσλοβακία, ο Νερτς, φαν του συστήματος που στην ιστορία έχει περάσει ως WM, δηλαδή 3 αμυντικοί, 2 αμυντικοί μέσοι μπροστά από αυτούς, 2 επιθετικοί μέσοι και 3 επιθετικοί (το W στην επίθεση και το Μ στην άμυνα), είχε κερδίσει το δικαίωμα να ρισκάρει με τις επιλογές του, αφού για το ματς με τον Νορβηγούς αψήφησε τους δύο σπουδαίους επιθετικούς της Σάλκε, Ερνστ Κούτζορα και Φριτς Στσέπαν.
Η ομάδα που παίρνει τη δύναμή της από τον ποταμό Ρουρ (και διαψεύδει ότι είχε σχέση με τον Χίτλερ) είχε για προπονητή τον Αυστριακό Γκούσταβ Βίζερ και το παιχνίδι της βασιζόταν στην κίνηση των παικτών που δεν είχαν την μπάλα στον αγωνιστικό χώρο. Αυτό το σύστημα, είχε αποκληθεί ‘der Kreisel’, που σε ελεύθερα ελληνικά μεταφράζεται ως ‘στριφογύρισμα στην κορυφή’. Αλλά ο Νερτς, όπως κάθε ομοσπονδιακός της Γερμανίας που σεβάστηκε, σέβεται και θα σέβεται τον εαυτό του, δεν εντυπωσιάστηκε. Σε μία προπόνηση, είπε στον Κούτζορα, τον έναν από τους δύο επιθετικούς της ομάδας που από το 1933 έως το 1942 έπαιξε σε 18 εθνικούς τελικούς, 10 της τωρινής Bundesliga και 8 του Tschammerpokal (σημερινό DFB-Pokal), κερδίζοντας 6 πρωταθλήματα κι ένα κύπελλο, το εξής: “Θα σου πω κάτι. Οι παραξενιές σας στη Σάλκε, με όλες αυτές τις πάσες γύρω γύρω, δεν με εντυπωσιάζουν καθόλου. Αν εσύ και ο Στσέπαν παίξετε μαζί, θα είναι σαν να στριφογυρίζουν στο γήπεδο δύο μικροαπατεώνες μπαλαδόροι”.
Ο Χερμπέργκερ, από τη μεριά του, την ίδια ώρα, στις 17:30, έπιασε στασίδι στο ‘Μομζεσταντιον’, όπου παρακολούθησε την Ιταλία, επόμενη αντίπαλο των Γερμανών στα ημιτελικά, να συντρίβει 8-0 την Ιαπωνία. Όταν τελείωσε αυτό το παιχνίδι, επέστρεψε στο προπονητικό κέντρο της ομάδας. Την ώρα που έτρωγε το βραδινό του, χοιρινό με λάχανο, ένας γυμναστής της ομάδας ανέλαβε τον άχαρο ρόλο να τον ενημερώσει για την ήττα της Γερμανίας από τη Νορβηγία και το σοκαριστικό αποκλεισμό. Ο συνεργάτης προπονητής του Νερτς σταμάτησε το φαγητό του και δεν ξανάφαγε χοιρινό στη ζωή του.
Ύστερα απ’ τους Ολυμπιακούς Αγώνες, πήρε τη θέση του απολυμένου Νερτς. Τα διδάγματα από το ποδόσφαιρο της ‘Βούντερτιμ’, της σχολής του Δούναβη, είχε φτάσει η ώρα να απλωθούν στο τερέν. Στις 16 Μαΐου του 1937, στο Μπρέσλαου (σημερινό Βρότσλαβ), η Γερμανία νίκησε 8-0 τη Δανία σε φιλικό παιχνίδι που έμεινε στην ιστορία ως η Μάχη του Μπρέσλαου. Ο δημοσιογράφος Γκερντ Κρέμερ έγραψε: “Το ποδόσφαιρο των ρομπότ, όπως χαρακτήριζαν κάποιοι τον τρόπο που έπαιζαν οι Γερμανοί, πέρασε στο βασίλειο του μύθου. Το καλλιτεχνικό ποδόσφαιρο θριάμβευσε”.
Και μπορεί ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος να ανέκοψε την πορεία εκείνης της εξαιρετικής γερμανικής ομάδας, αλλά ο Χερμπέργκερ δεν ξέχασε ποτέ το ποδόσφαιρο, όπως κι εκείνο το αυγουστιάτικο βράδυ στο Βερολίνο. Και στις 4 Ιουλίου του 1954, στο ‘Βάνκντορφ Στάντιον’ της Βέρνης, ο Χίτλερ μπορεί να μην ήταν εκεί για να μάθει τι σήμαινε το ποδόσφαιρο για τους ανθρώπους, αλλά η πιο επιτυχημένη (με πολύ μεγάλη επιείκεια) ευρωπαϊκή εθνική όλων των εποχών, μόλις ξεκίνησε το ταξίδι της για τη στρατόσφαιρα.
