Εντονο στρες ή κλινική κατάθλιψη εμφάνισε εν μέσω πανδημίας ένας στους τρεις πολίτες, με σημαντικό ποσοστό αυτών να βιώνει αυτές τις καταστάσεις για πρώτη φορά.
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα διεθνούς έρευνας, έντονο στρες παρουσίασε τους τελευταίους δώδεκα μήνες το 16,7% του πληθυσμού και κλινική κατάθλιψη το 17,80% του πληθυσμού, με σοβαρότερους παράγοντες κινδύνου για την κατάθλιψη να είναι το προηγούμενο ιστορικό ψυχικής νόσου, η χρόνια σωματική νόσος, τα προβλήματα με την οικογένεια, αλλά και τα οικονομικά προβλήματα, καθώς και οι περιορισμοί που επέβαλε το lockdown.
Περίπου τα δύο τρίτα των περιπτώσεων στους άνδρες και οι μισές γυναίκες εμφάνισαν κατάθλιψη για πρώτη φορά, και σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της έρευνας, καθηγητή Ψυχιατρικής του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, Κωνσταντίνο Φουντουλάκη, «πιθανότατα έχουμε μια πρώιμη εμφάνιση νέων υποτροπών κατάθλιψης ή εμφάνιση νέων καταθλίψεων που κανονικά θα τις περιμέναμε τα επόμενα 20 χρόνια. Εάν αυτό είναι σωστό θα το δούμε τα επόμενα χρόνια, που οι καταστάσεις αυτές είτε θα χρονίσουν είτε θα έχουν συχνές υποτροπές. Που σημαίνει ότι θα έχουμε μια σημαντική επιβάρυνση στα συστήματα υγείας παγκοσμίως».
Τα ευρήματα
Τα βασικά αποτελέσματα της διεθνούς έρευνας «COVID-19 MEntal health inTernational for the General Population (COMET-G) Study», που οργανώθηκε υπό την αιγίδα του τμήματος Ιατρικής και της Πρυτανείας του ΑΠΘ σε συνεργασία με την Παγκόσμια Ψυχιατρική Εταιρεία, παρουσιάστηκαν το Σάββατο σε ειδική διαδικτυακή εκδήλωση. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με διαδικτυακό ερωτηματολόγιο το διάστημα Μαρτίου 2020 – Απριλίου 2021 και συλλέχθηκαν απαντήσεις από 55.589 άτομα (μέσος όρος ηλικίας όσων συμμετείχαν είναι τα 35 έτη) από 40 χώρες. Από τη χώρα μας συλλέχθηκαν περίπου 3.500 απαντήσεις.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ένα σοβαρό ποσοστό των πολιτών δηλώνει ότι έχει αυξημένη ανάγκη επικοινωνίας (38,08%) ή αυξημένη ανάγκη για συναισθηματική στήριξη (26,22%).
Το ένα τρίτο των συμμετεχόντων δεν εργαζόταν κατά τη διάρκεια του lockdown (33,86%) και οι μισοί δήλωσαν απαισιόδοξοι για το τι θα συμβεί στην οικονομική τους κατάσταση στο μέλλον. Το 45% δήλωσε ότι μείωσε τη φυσική του δραστηριότητα, καταγράφηκε μια τάση για αύξηση της όρεξης και πιο ανθυγιεινή διατροφή, και το 13,2% δήλωσε ότι «έβαλε» περισσότερα από δύο κιλά, μέσα στο lockdown.
Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνο Φουντουλάκη, μειώθηκε η χρήση αλκοόλ και παράνομων ουσιών, επιδεινώθηκε η σεξουαλική ζωή και 20% των συμμετεχόντων δήλωσαν αύξηση της θρησκευτικότητας και της πνευματικότητας.
Εντυπωσιακή ήταν η καταγραφή της προσκόλλησης σε διάφορες θεωρίες συνωμοσίας, με περίπου τους μισούς από τους συμμετέχοντες να αποδέχονται σε σημαντικό βαθμό τουλάχιστον μία τέτοια θεωρία. Ετσι, το 56% των Ελλήνων «ακούει» ότι «το εμβόλιο ήταν έτοιμο πριν από την πανδημία» (50% το ποσοστό στο συνολικό δείγμα), το 66% ότι ο «ιός είναι όπλο για τη μείωση του πληθυσμού» (65%), το 18% ότι «ο ιός συνδέεται με το 5G» (30%), το 70% ότι «ο αριθμός των νεκρών είναι ψεύτικος» (70%) και το 20% ότι «την πανδημία την έστειλε ο Θεός» (33%).