Μόλις μία στις πέντε κατοικίες αγοράζεται με στεγαστικό δάνειο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Μόλις το 20% των αγοραπωλησιών κατοικιών στην ελληνική αγορά, δηλαδή ή μία στις πέντε, πραγματοποιείται με τη μεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος, δηλαδή μέσω της λήψης στεγαστικού δανείου.
Από 80.000 δανειακές συμβάσεις αγοράς κατοικίας που συνάπτονταν ετησίως πριν από την οικονομική κρίση, πλέον το μέγεθος δεν ξεπερνά τις 14.000 συμβάσεις σε ετήσια βάση.
Αυτά τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν την Τετάρτη (05/03), στο πλαίσιο του συνεδρίου ακινήτων για την αγορά της Β. Ελλάδος, Prodexpo North, από τον Θεόδωρο Μητράκο, διευθυντή – σύμβουλο διοίκησης και πρώην υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, σύμφωνα την «Καθημερινή».
«Το 2023, η αξία των νέων στεγαστικών δανείων ανήλθε σε 1,2 δισ. ευρώ και το 2024 σε 1,45 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω των προγραμμάτων “Σπίτι μου”, με δεδομένο και ότι τα κριτήρια χρηματοδότησης παραμένουν αυστηρά. Παρατηρείται, έτσι, πολύ μεγάλη διαφοροποίηση σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την κρίση.
Αυτό εξηγείται από την απροθυμία των σημερινών νέων να δεσμευθούν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και συνδέεται φυσικά με δύο κρίσιμες παραμέτρους, την υψηλή επισφάλεια στην αγορά εργασίας και το χαμηλό διαθέσιμο εισόδημα των νέων ζευγαριών», τόνισε ο κ. Μητράκος.
Το έλλειμμα προσφοράς
Εντωμεταξύ, η προσφορά παραμένει έντονα ελλειμματική έναντι της ζήτησης, τόσο πανελλαδικά, όσο και στην πόλη της Θεσσαλονίκης, όπου –όπως και στην Αθήνα– μεγάλο μέρος των αγορών πραγματοποιείται από επενδυτές τρίτων κρατών που ενδιαφέρονται για τη βραχυχρόνια μίσθωση ή για τη λήψη Golden Visa.
Ο ρυθμός αύξησης των τιμών πώλησης «άγγιξε» το 15,6% στις αρχές του 2023 και έκτοτε κινείται με τάσεις αποκλιμάκωσης, παραμένοντας υψηλός, καθώς κατά το εννεάμηνο του 2024 διαμορφώθηκε σε 9,2%, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Μητράκος.
Ενώ οι τιμές έχουν υπερκαλύψει τις απώλειες της οικονομικής κρίσης, άλλες κρίσιμες μεταβλητές της αγοράς ακινήτων εξακολουθούν να υστερούν, όπως οι επενδύσεις σε νέες κατοικίες και η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. «Πριν από την κρίση, οι επενδύσεις σε κατοικίες “άγγιζαν” το 10,8% του ΑΕΠ, έναντι 2,3% που είναι σήμερα, κάτι που ερμηνεύει και το κενό στην προσφορά, συγκριτικά με τη ζήτηση», σημείωσε ο κ. Μητράκος.
Με αυτόν τον τρόπο εξηγείται και η δυσκολία των δικαιούχων των προγραμμάτων στήριξης των νέων για αγορά ακινήτου, όπως το «Σπίτι μου», να εντοπίσουν το κατάλληλο σπίτι. Ο κ. Μητράκος στάθηκε στην πολυδιάσπαση της πληροφορίας, που καθιστά δυσκολότερη τη διαδικασία αναζήτησης κατοικίας.
«Βλέπουμε, για παράδειγμα, ότι κάθε τράπεζα και servicer έχουν τη δική τους ξεχωριστή ψηφιακή πλατφόρμα διάθεσης ακινήτων. Θα έπρεπε όλα αυτά να ενοποιηθούν κάπου κεντρικά, ώστε να είναι ευκολότερος ο εντοπισμός των ακινήτων από τους ενδιαφερόμενους», τόνισε επίσης.
Τι ισχύει για τη Θεσσαλονίκη
Πάντως, τα έργα ανάπλασης που προωθούνται στην πόλη της Θεσσαλονίκης, σε συνδυασμό και με εμβληματικά έργα υποδομής, όπως το μετρό και οι επεκτάσεις του, διαμορφώνουν νέες συνθήκες στην αγορά κατοικίας, τροφοδοτώντας τη ζήτηση. «Στη Θεσσαλονίκη παρατηρούνται ανάγκες για νέες κατοικίες, τόσο προσιτού χαρακτήρα, όσο και για μεσαία εισοδήματα, ακόμα και για πολυτελείς κατοικίες, π.χ. για Βαλκάνιους που θέλουν να έχουν ένα σπίτι στην πόλη», ανέφερε ο Δημήτρης Ανδριόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Dimand Real Estate.
Η εισηγμένη προωθεί το έργο της ανάπλασης του παλιού εργοστασίου του ΦΙΞ, για το οποίο έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πολεοδόμησης με την έκδοση του ΦΕΚ, που ορίζει τις χρήσεις και τους όρους δόμησης.
«Αυτή την περίοδο εκπονούμε την πρώτη φάση των μελετών και μέχρι τον Μάιο θα παρουσιάσουμε την τελική αρχιτεκτονική μελέτη. Στη συνέχεια θα εκδοθεί η οικοδομική άδεια, ώστε να ξεκινήσει η κατασκευή κατά την περίοδο του δ’ τριμήνου του 2025, ενώ το έργο θα έχει ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις αρχές του 2028, λαμβάνοντας υπόψη και την κατάσταση που επικρατεί στην κατασκευαστική αγορά», υπογράμμισε ο κ. Ανδριόπουλος.
Μέσα στο ΦΙΞ θα φιλοξενούνται κατοικίες, ένα ξενοδοχείο διαφορετικού χαρακτήρα και προσέγγισης από τα υφιστάμενα, χώροι τέχνης και πολιτισμού και ένας μεγάλος ελεύθερος χώρος, που θα προσθέσει μία νέα πλατεία στην πόλη.
Σημαντικά έργα ανάπλασης που προωθούνται στη Θεσσαλονίκη αυτή την περίοδο, είναι ασφαλώς η διαμόρφωση του παράκτιου μετώπου της πόλης, συνολικού μήκους 40 χιλιομέτρων, που θα συνδέσει το Αγγελοχώρι με το Καλοχώρι, η ανάπλαση της ΔΕΘ, που συνεχίζει να ωριμάζει τεχνικά και λειτουργικά, ώστε να προκηρυχθεί ο σχετικός διαγωνισμός παραχώρησης εκμετάλλευσης, όπως επίσης και η ανάπτυξη εμπορευματικού κέντρου στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου.