Η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι αναμένεται να κάνει δήλωση μετά τις 19.00 ώρα Ελλάδας έξω από το γραφείο της, μετά τη συνάντησή της με υπουργούς για να συζητήσουν τη συμφωνία της για το Brexit. Η Μέι πρέπει να πείσει τους υπουργούς να στηρίξουν το σχέδιό της, την ώρα που μέλη του κόμματός της δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους κρίνοντας πως η συμφωνία αυτή απειλεί την ενότητα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Τι πρέπει να κάνει η Μέι;
Αν η συμφωνία επιβεβαιωθεί από το υπουργικό συμβούλιο της Μέι και τους ηγέτες της ΕΕ, η πρωθυπουργός πρέπει να δημοσιοποιήσει στο κοινοβούλιο τη συμφωνία αποχώρησης καθώς και το περίγραμμα μιας συμφωνίας για τις μελλοντικές σχέσεις της Βρετανίας με την ΕΕ. Θα ακολουθήσει συζήτηση, που αναμένεται να διαρκέσει αρκετές ημέρες και θα τελειώσει με μια ψηφοφορία στην κάτω βουλή για την έγκριση της συμφωνίας.
Πώς θα γίνει η ψηφοφορία;
Το πώς θα διεξαχθούν η συζήτηση και η ψηφοφορία δεν έχει ακόμη αποφασιστεί και υπάρχουν έντονες διαφωνίες στο θέμα αυτό, καθώς θα μπορούσε να συμβάλει στη διαμόρφωση του αποτελέσματος. Υπουργοί υποστηρίζουν πως οποιαδήποτε κοινοβουλευτική έγκριση της συμφωνίας πρέπει να είναι ξεκάθαρη. Διαφορετικά υποστηρίζουν πως η ψηφοφορία μπορεί να μην ανταποκρίνεται στα νομικά κριτήρια για την επικύρωση της συμφωνίας αποχώρησης.
Οι αντίπαλοι της Μέι στο ζήτημα του Brexit θέλουν να χρησιμοποιήσουν τη συζήτηση για να δείξουν πως η πλειοψηφία υποστηρίζει μια διαφορετική στρατηγική, όπως ένα δεύτερο δημοψήφισμα ή την παραμονή μέσα στην τελωνειακή ένωση της ΕΕ.
Μπορεί να υπάρξουν πολλαπλές ψηφοφορίες οι οποίες, αν και δεν είναι νομικά δεσμευτικές, θα είναι δύσκολο να αγνοηθούν, σε περίπτωση που αποκαλύψουν στήριξη για μια εναλλακτική ρύθμιση της εξόδου.
Το πώς θα γίνει θα αποφασισθεί αργότερα, με βάση τις συστάσεις των βουλευτών. Η νομοθεσία προβλέπει μόνο ότι οι υπουργοί θα πρέπει να προσπαθήσουν να διεξαγάγουν μια συζήτηση πριν κληθεί να ψηφίσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τι θα γίνει με τη Βουλή των Λόρδων;
Η μη αιρετή Βουλή των Λόρδων θα συζητήσει επίσης τη συμφωνία, όμως δεν θα έχει την εξουσία να την μπλοκάρει.
Τι θα ψηφίσουν οι βουλευτές;
Οι βουλευτές θα ψηφίσουν ένα πακέτο που αποτελείται από:
1) Τη συμφωνία αποχώρησης — ένα νομικό έγγραφο που ρυθμίζει θέματα όπως τα δικαιώματα των πολιτών, η οικονομική διευθέτηση, το δίχτυ ασφαλείας (backstop) για το ζήτημα των ιρλανδικών συνόρων και οι όροι της περιόδου εφαρμογής που έχει σχεδιαστεί για να εξομαλύνει τη διαδικασία εξόδου.
2) Το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης — ένα μη νομικό έγγραφο που θα καθορίζει πώς η Βρετανία και η ΕΕ θα εργασθούν μαζί μακροπρόθεσμα σε θέματα όπως το εμπόριο και η ασφάλεια.
Τα έγγραφα αυτά προσδιορίζουν τη συμφωνία που η Βρετανία διαπραγματεύεται από τον Ιούνιο 2017 με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ποιοι ψηφίζουν;
Περίπου 320 ψήφοι χρειάζονται για να εξασφαλισθεί η πλειοψηφία στην 650μελή Βουλή των Κοινοτήτων, ανάλογα με τις αποχές και τις απουσίες. Μερικά αιρετά μέλη του σώματος δεν καταλαμβάνουν ποτέ τις έδρες τους.
Η ψηφοφορία διεξάγεται με απλή πλειοψηφία.
Πώς θα ανακοινωθεί το αποτέλεσμα;
Στο τέλος μιας συζήτησης, ο πρόεδρος του σώματος ζητάει χαρακτηριστικά απ’ αυτούς που είναι υπέρ της πρότασης να φωνάξουν «έι» (ναι) και μετά απ’ αυτούς που είναι κατά να πουν «νόου» (όχι). Αν κάποιοι βουλευτές φωνάξουν «νόου», ο πρόεδρος ζητεί να διεξαχθεί επίσημη ψηφοφορία.
Οι βουλευτές ψηφίζουν περνώντας από διαφορετικές πόρτες, μακριά από τις κάμερες και το κοινό. Μόλις ολοκληρωθεί η καταμέτρηση, οι βουλευτές επιστρέφουν στην αίθουσα. Ο ψηφολέκτης ανακοινώνει στη συνέχεια το αποτέλεσμα.
Πώς θα ψηφίσουν τα κόμματα;
Το κυβερνών Συντηρητικό Κόμμα έχει 315 βουλευτές. Κυβερνά με πλειοψηφία χάρη σε μια συμφωνία με τους 10 βουλευτές του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας.
Το κόμμα της Μέι δεν είναι ενωμένο πίσω από το σχέδιό της. Ευρωσκεπτικιστές πιστεύουν πως αφήνει τη Βρετανία υπερβολικά δεμένη με τους κανόνες της ΕΕ ενώ φιλοευρωπαίοι βουλευτές λένε πως οι σχέσεις δεν είναι αρκετά στενές. Και οι δύο ομάδες είναι αρκετά μεγάλες για να προκαλέσουν μια ήττα.
Η υποστήριξη του DUP εξαρτάται από τη λύση που θα συμφωνηθεί για το σύνορο ανάμεσα στη βρετανική επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας και την Ιρλανδική Δημοκρατία. Το κόμμα έχει δηλώσει πως δεν θα υποστηρίξει οποιαδήποτε συμφωνία αφήσει τη Βόρεια Ιρλανδία να υπόκειται σε διαφορετικούς κανόνες από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.
Το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα, το οποίο έχει 257 βουλευτές, έχει δεσμευθεί ότι θα καταψηφίσει οποιαδήποτε συμφωνία δεν ανταποκρίνεται στα κριτήριά του. Αυτό είναι απίθανο να συμβαίνει με τα σημερινά δεδομένα, έτσι μπορεί κανείς να αναμένει πως οι περισσότεροι βουλευτές των Εργατικών θα ψηφίσουν κατά.
Ωστόσο μερικοί αντάρτες των Εργατικών μπορεί να ψηφίσουν μαζί με την κυβέρνηση για να αποφευχθεί ο κίνδυνος ενός Brexit χωρίς συμφωνία.
Οι 35 βουλευτές του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας αναμένεται να ψηφίσουν κατά της συμφωνίας, όπως και οι 12 Φιλελεύθεροι Δημοκράτες.
Αν νικήσει η Μέι, το θέμα τελείωσε;
Όχι. Η κυβέρνηση πρέπει να περάσει χωριστή νομοθεσία για την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης και την ολοκλήρωση της διαδικασίας επικύρωσης.
Αυτή θα είναι γνωστή ως το Νομοσχέδιο για τη Συμφωνία Αποχώρησης από την ΕΕ. Θα εξετασθεί από την κυβέρνηση και μπορεί να υπάρξουν αλλαγές. Πρέπει αν υιοθετηθεί πριν από τις 29 Μαρτίου 2019.
Η διαδικασία αυτή είναι απίθανο να ξηλώσει τη συμφωνία για το Brexit, καθώς η νομοθεσία θα εφαρμόζει αυτό που ενέκρινε το κοινοβούλιο. Ωστόσο βουλευτές θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το νομοσχέδιο για να καθυστερήσουν τη διαδικασία εξόδου.
Τι θα συμβεί αν η Μέι χάσει;
Κάτι τέτοιο μπορεί να ανατρέψει την Μέι και την κυβέρνησή της.
Βάσει του νόμου, αν η κυβερνητική πρόταση απορριφθεί, οι υπουργοί έχουν 21 ημέρες στη διάθεσή τους για να δηλώσουν πώς σκοπεύουν να προχωρήσουν. Η κυβέρνηση έχει δηλώσει πως, αν η συμφωνία απορριφθεί, η Βρετανία θα εγκαταλείψει την ΕΕ χωρίς συμφωνία.
Πρέπει στη συνέχεια να οργανωθεί μια κοινοβουλευτική συζήτηση η οποία θα μπορούσε να δώσει στους βουλευτές άλλη μια ευκαιρία να παρουσιάσουν αλλαγές — επιτρέποντας ουσιαστικά τη διεξαγωγή ψηφοφορίας για μια εναλλακτική οδό. Οι αλλαγές δεν θα είναι δεσμευτικές αλλά, αν εγκριθούν, η Μέι θα είναι δύσκολο να τις αγνοήσει.
Είναι επίσης τεχνικά δυνατό για την κυβέρνηση να οργανώσει μια δεύτερη ψηφοφορία και να ζητήσει και πάλι την έγκριση των βουλευτών είτε για τις ίδιες είτε για τις τροποποιημένες διατάξεις.
