Για την ανάγκη να χρησιμοποιηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό στο ενεργειακό μίγμα της χώρας η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από λιγνίτη, μίλησε το πρωί της Δευτέρας στα Χανιά ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, Γιώργος Αδαμίδης, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Ξυλοκαμάρα. Ο κ. Αδαμίδης δήλωσε ότι σήμερα στην Ελλάδα παρατηρείται αισχροκέρδεια στις τιμές του ρεύματος, μίλησε για ολιγοπώλιο με τέσσερις μόλις παραγωγούς συνολικά και εξήγησε λεπτομερώς, πώς σχηματίζονται οι τιμές του ρεύματος μέσω του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
“Οι παραγωγοί ρεύματος δεν ενδιαφέρονται για την άνοδο των τιμών του ρεύματος, γιατί οι περισσότεροι καταναλωτές έχουν στα συμβόλαιά τους τη ρήτρα αναπροσαρμογής, που σημαίνει ότι η άνοδος των τιμών πληρώνεται από τον καταναλωτή. Το ρεύμα έχει μετατραπεί από κοινωνικό αγαθό, σε χρηματιστηριακό προϊόν και υπάρχει πλέον αισχροκέρδεια από τους παραγωγούς. Η χονδρική τιμή του ρεύματος έχει φτάσει και τα 0,32 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Εδώ και 14 μήνες, από τον Νοέμβριο του 2020 μέχρι και σήμερα η τιμή στη λιανική αυξάνεται. Η τιμή καθορίζεται από τις θερμικές μονάδες. Μετά τη διασύνδεση της Κρήτης, και οι σταθμοί του νησιού συμμετέχουν σε αυτό το σύστημα. Τέσσερις παραγωγοί υπάρχουν στη χώρα που ταυτόχρονα είναι και προμηθευτές. Έχει δημιουργηθεί ένα ολιγοπώλιο που λειτουργεί ως καρτέλ“, προσέθεσε.
Για τη ρήτρα αναπροσαρμογής, ο κ. Αδαμίδης τόνισε ότι οι καταναλωτές έχουν παγιδευτεί και πως κανείς δεν τους ενημέρωσε αναλυτικά τί ακριβώς σημαίνει:
“Οι ιδιώτες πάροχοι έχουν συνάψει με τους πελάτες, συμβόλαια που στα ψιλά γράμματα έχουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής. Όταν ψάρευαν πελάτες, δεν έλεγαν τίποτα γι΄ αυτό, έδιναν εκπτώσεις 40%, 50%. Και η ΔΕΗ έχει μπει σε αυτό το μοντέλο από τον περασμένο Αύγουστο, χωρίς ουσιαστικά να ενημερώσει τους πελάτες της – και έχει περίπου 6 εκατομμύρια. Έβγαλαν μια ανακοίνωση ως όφειλαν, δύο μήνες πριν τη μετάβαση που είμαι βέβαιος ότι κανένας δεν την είδε. Κανείς δεν εξήγησε τί σημαίνει αυτό, ενώ για να καταλάβει μόνος του ο καταναλωτής αυτό το κείμενο, πρέπει να έχει τελειώσει πολυτεχνείο”, δήλωσε ο πρόεδρος των εργαζομένων στη ΔΕΗ. “Όσο για την επιδότηση που δίνει η κυβέρνηση, καλύπτει 300 κιλοβατώρες που δεν επαρκούν σχεδόν για τίποτα, είναι αστεία ποσότητα”, ανέφερε.
Ο πρόεδρος των εργαζομένων στη ΔΕΗ άσκησε κριτική στην εσπευσμένη ενεργειακή μετάβαση, για την οποία είπε ότι είναι καταστροφική και πρότεινε ως μόνη άμεσα εφικτή λύση, να υπάρχει μεγαλύτερο ποσοστό παραγωγής ρεύματος από λιγνίτη:
“Έχουμε κάτι λίγες λιγνιτικές μονάδες που έχουμε αποφασίσει να τις κλείσουμε. Στις ΑΠΕ, όταν είναι ακατάλληλος ο καιρός, η συμμετοχή τους είναι πολύ μικρή. Χρειάζονται μονάδες βάσης. Και με αφορμή την απανθρακοποίηση της Ευρώπης εμείς αποφασίσαμε να την κάνουμε ως το 2023, ενώ η συμφωνία του Παρισιού μιλάει για το 2050. Αυτό είναι καταστροφικό. Μόλις τις τελευταίες μέρες, όταν μπήκε ο λιγνίτης σε μεγαλύτερο ποσοστό στο σύστημα, από το 5% στο 30%, η τιμή του ρεύματος έπεσε στα 90 ευρώ. Ο λιγνίτης, ακόμα και με τα τέλη για τους ρύπους, δεν μπορεί να πάει πάνω από 170 ευρώ η μεγαβατώρα στη χειρότερη περίπτωση. Η Πολωνία, που έχει πάνω από 80% παραγωγή από λιγνίτη δεν έχει τιμές πάνω από 172 ευρώ, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν ξεπεράσει και τα 500.”
Θα έχουμε πρόβλημα για πολλά χρόνια, τουλάχιστον μια πενταετία δεν φαίνεται να πέφτει η τιμή στη χονδρική, άρα και στη λιανική. Γι΄ αυτό χρειάζεται να υπάρχει συμμετοχή του λιγνίτη σε ποσοστά 30% στην παραγωγή. Το σκάνδαλο είναι ότι στην Πτολεμαΐδα είναι κοντά στο να αρχίσει τη λειτουργία της η πιο σύγχρονη μονάδα παραγωγής με λιγνίτη, ισχύος 860MW, είναι φθηνότερη με οποιεσδήποτε τιμές ρύπων και θέλουν να την κλείσουν πριν καν αρχίσει να λειτουργεί, για να μετατραπεί σε μονάδα παραγωγής με φυσικό αέριο.”
Όσο για το τί μπορεί να κάνει ο καταναλωτής, ο κ. Αδαμίδης συνέστησε να συγκρίνει τα τιμολόγια στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ και να επιλέγει σταθερά τιμολόγια, που τον προστατεύουν από τις διακυμάνσεις στην αγορά ενέργειας, ενώ άσκησε κριτική και στη ΡΑΕ για την αδράνειά της, όπως είπε, μπροστά στην αισχροκέρδεια.