Αλλάζει άρδην ο χάρτης για τα προνοιακά επιδόματα καθώς και του επιδόματος ανεργίας από το νέο έτος, τα οποία αφορούν 2 εκατομμύρια δικαιούχους, συνολικού κόστους 1,9 δισ. ευρώ. Καθιερώνονται νέα κριτήρια για τη λήψη των επιδομάτων στέγασης, παιδιού και Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, όπως καταθέσεις, ακίνητη και κινητή περιουσία. Παράλληλα, καθιερώνεται νέο μοντέλο για τη λήψη του επιδόματος ανεργίας, πιλοτικά σε 10.000 δικαιούχους πριν το τέλος του έτους, με τη σύνδεσή του με τον μισθό, αλλά και με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του ανέργου. Ειδικότερα:
Επίδομα παιδιού. Ενοποιείται η δεύτερη και τρίτη εισοδηματική κλίμακα του επιδόματος παιδιού σε μία, αυξάνοντας το επίδομα της τρίτης κλίμακας από 28 ευρώ ανά τέκνο σε 45 ευρώ και 90 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα. Οι πιο ευνοημένοι είναι οι δικαιούχοι που εντάσσονται στις δύο χαμηλότερες εισοδηματικές κλίμακες, εφόσον πληρούν τα νέα περιουσιακά κριτήρια κινητής και ακίνητης περιουσίας και καταθέσεων. Για παράδειγμα, για μια οικογένεια με δύο παιδιά, η ακίνητη περιουσία δεν θα υπερβαίνει τις 210.000 ευρώ και το αυτοκίνητο τα 1.600 κυβικά.
Επίδομα ανεργίας. Το νέο επίδομα θα αποτελείται από δύο μέρη: σταθερό και μεταβλητό (ανταποδοτικό). Το ύψος του επιδόματος θα είναι κλιμακωτό και θα συνδέεται με τα έτη ασφάλισης και απασχόλησης, το ύψος του μισθού και μπορεί να φτάσει έως και 1.200 ευρώ για ανέργους με πάνω από τέσσερα χρόνια στην αγορά εργασίας. Οσοι έχουν λιγότερα έτη θα λαμβάνουν το χαμηλότερο ποσό των 509 ευρώ.
Το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας δεν θα αυξηθεί αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς, δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια. Ενα πιθανό σενάριο προβλέπει ότι τους πρώτους μήνες ανεργίας το επίδομα θα ανέρχεται στο 70% του κατώτατου μισθού.
Ακόμη και το σταθερό σκέλος του επιδόματος θα είναι μειωμένο για όσους εργάζονται με μερική, εκ περιτροπής ή περιστασιακή απασχόληση. Νέα κριτήρια και χρονικοί περιορισμοί θα τεθούν και για τους εποχικά εργαζομένους.
Ενδέχεται η χρονική διάρκεια καταβολής του επιδόματος, που σήμερα είναι από 5 έως 12 μήνες, να επιμηκυνθεί έως και 24 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες απασχόλησης. Στο νέο αυξημένο επίδομα ανεργίας αναμένεται να συγχωνευτεί το επίδομα των 200 ευρώ που καταβάλλεται στους μακροχρόνια ανέργους (άνω των 12 μηνών). Η καταβολή του επιδόματος θα συνδυαστεί με την υποχρέωση των ανέργων να συμμετάσχουν σε προγράμματα κατάρτισης, ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Θα προβλεφθούν επίσης επιπλέον παροχές σε συγκεκριμένες ομάδες ανέργων, όπως δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, προσαυξήσεις ανά προστατευόμενο μέλος και προσαυξήσεις για μονογονεϊκές οικογένειες.
Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα
Με τη νέα χρονιά, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) αυξάνεται κατά 16%, από 216 ευρώ και 54 ευρώ για κάθε παιδί σε 250 ευρώ και 75 ευρώ αντίστοιχα, ενώ αυξάνονται αναλόγως και τα εισοδηματικά όρια. Ωστόσο, θα εφαρμοστούν στοχευμένα κριτήρια ακίνητης, κινητής περιουσίας και καταθέσεων.
Στο ΕΕΕ υπάρχουν ήδη περιουσιακά κριτήρια που θα εφαρμοστούν και στα άλλα επιδόματα. Το δηλούμενο εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 5.832 ευρώ, ανεξαρτήτως του αριθμού των μελών του νοικοκυριού.
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 90.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος, έως και τις 150.000 ευρώ.
Τι αλλάζει με το επίδομα στέγασης
Αυξάνεται από τα 70 ευρώ σε 125 ευρώ και 75 ευρώ, ανάλογα με την εισοδηματική κλίμακα, με επιπλέον αύξηση 30% για κάθε τέκνο. Σήμερα, το επίδομα λαμβάνουν όσοι έχουν συνολικό εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος. Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ, ενώ στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα προστίθενται 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Οσον αφορά τα περιουσιακά κριτήρια, η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος, έως τις 180.000 ευρώ.
Τα όρια καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού είναι τα εξής (συμπεριλαμβάνονται καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα κ.λπ.): Εως 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενα κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος. Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ, ενώ στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα προστίθενται 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
