Αλλαγές για το πλαστικό χρήμα – Πόσο αυξάνεται το όριο δαπανών για κατοχύρωση του αφορολόγητου

Η οριζόντια αύξηση του ορίου πληρωμών με πλαστικό χρήμα στο 30% του ετήσιου εισοδήματος, προκειμένου να κατοχυρωθεί το αφορολόγητο όριο, και η επέκταση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε περιοχές με πολύ υψηλή αξία είναι τα δύο βασικά μέτρα τόνωσης των δημοσίων εσόδων που προβλέπει το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2020.

Σύμφωνα με το προσχέδιο, τα μέτρα αυτά θα αποφέρουν 784 εκατ. ευρώ στα κρατικά ταμεία και θα καλύψουν έτσι το μεγαλύτερο μέρος από το δημοσιονομικό κόστος ύψους 1,2 δισ. ευρώ το οποίο έχουν οι φοροελαφρύνσεις και τα υπόλοιπα θετικά μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ.

Μέχρι σήμερα ίσχυαν τρεις διαφορετικοί συντελεστές σε συνάρτηση με το ύψος του εισοδήματος (10% για εισόδημα έως 10.000 ευρώ, 15% για εισόδημα από 10.000 έως 30.000 ευρώ και 20% για εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ) για την κατοχύρωση του αφορολογήτου ορίου μέσω ηλεκτρονικών δαπανών από μισθωτούς και συνταξιούχους. Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, «η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η μείωση της παραοικονομίας και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μειωθούν περαιτέρω τα φορολογικά βάρη στους πολίτες που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους.

Η ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι αποδεδειγμένα το πιο αποτελεσματικό μέτρο σε αυτή την κατεύθυνση. Για αυτό το σκοπό θεσμοθετείται αυξημένος συντελεστής 30% κατά τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Η προσπάθεια αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής δεν είναι άλλωστε υπόθεση αποκλειστικά και μόνο του κράτους. Αφορά ολόκληρη την κοινωνία και ιδίως τους φορολογούμενους πολίτες, η κινητοποίηση των οποίων σε συνδυασμό με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών την οποία ενσωματώνει ο προϋπολογισμός του 2020, δημιουργεί το απαραίτητο πλαίσιο περιορισμού της φοροδιαφυγής και εξασφάλισης πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου που θα χρησιμοποιηθεί στα επόμενα έτη για τον περαιτέρω περιορισμό των φορολογικών βαρών και την αύξηση των κοινωνικών δαπανών».

Όσον αφορά στις αντικειμενικές τιμές, 7.000 περιοχές που τώρα προωθείται η ένταξή τους στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού βρίσκονταν εκτός του συστήματος, με αποτέλεσμα να πληρώνουν πολύ χαμηλό ΕΝΦΙΑ ακόμα και υπερπολυτελείς βίλες. «Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες θα συμβάλει στην αύξηση της εισπραξιμότητας σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας που τώρα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι της εμπορικής αξίας, καθώς και σε περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές), που ως τώρα δεν λαμβάνονταν υπόψη. Αυτή η παρέμβαση θα δώσει τη δυνατότητα για περαιτέρω μείωση των βαρών στους πολίτες που κατέβαλαν δυσανάλογα υψηλούς φόρους ακίνητης περιουσίας», επισημαίνει το υπουργείο Οικονομικών στο προσχέδιο.

Στο πεδίο των εσόδων και των δαπανών, το προσχέδιο, με ενσωματωμένα τα δημοσιονομικά ισοδύναμα μέτρα, προβλέπει αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 758 εκατ. ευρώ και σχεδόν ισόποση αύξηση των δαπανών (750 εκατ. ευρώ).

Ειδικότερα, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα ανέλθουν φέτος στα 54,306 δισ. ευρώ και το 2020 θα διαμορφωθούν στα 54,129 δισ. ευρώ. Τα ποσά αυτά στηρίζονται κυρίως στα φορολογικά έσοδα, που αναμένεται να διαμορφωθούν φέτος στα 51,042 δισ. ευρώ και να αυξηθούν στα 51,8 δισ. ευρώ το 2020. Παρά την καθιέρωση μειωμένου εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή 9% για τα φυσικά πρόσωπα, προβλέπονται αυξημένες εισπράξεις κατά 322 εκατ. ευρώ περίπου από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (11,288 δισ. ευρώ το 2020, έναντι 10,966 δισ. ευρώ φέτος). Αντιθέτως, η μείωση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων από το 28% στο 24% για τα φετινή κέρδη προβλέπεται να περιορίσει τα έσοδα του προϋπολογισμού από τη συγκεκριμένη πηγή κατά περίπου 457 εκατ. ευρώ (3,945 δισ. ευρώ το 2020, έναντι 4,402 δισ. ευρώ φέτος).

Στο μέτωπο των δαπανών (57,052 δισ. ευρώ το 2020 από 56,302 δισ. ευρώ το 2019) ξεχωρίζουν η προβλεπόμενη εξοικονόμηση 500 εκατ. ευρώ από δαπάνες τόκων (από 6,5 δισ. ευρώ σε 6 δισ. ευρώ) και η αύξηση των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) στα 6,75 δισ. ευρώ από 6,15 δισ. ευρώ φέτος. Σημειωτέον ότι ο προϋπολογισμός του 2019 προέβλεπε για φέτος δαπάνες 6,75 δισ. ευρώ στο ΠΔΕ, αλλά τελικά η χρονιά εκτιμάται ότι θα κλείσει με μείωσή τους κατά 600 εκατ. ευρώ.