Τι ενώνει και τι χωρίζει τις δύο χώρες
Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ θα υποδεχτεί τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο Πεκίνο την Πέμπτη σηματοδοτώντας τη δεύτερη επίσκεψη του Ρώσου προέδρου μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο – το πιο πρόσφατο σημάδι της ολοένα και αυξανόμενης ευθυγράμμισής τους σε διάφορα ζητήματα.
Η επίσκεψή του Πούτιν, που θα πραγματοποιηθεί στις 16-17 Μαΐου, πραγματοποιείται λίγους μήνες πριν από τις αμερικανικές εκλογές την ώρα που η Ουάσινγκτον αντιμετωπίζει αυξανόμενες αντιδράσεις διεθνώς για την υποστήριξή της στο Ισραήλ στον πόλεμο στη Γάζα.
Όπως αναφέρει το CNN, η νέα αυτή συνάντηση πρόκειται να αποτελέσει μια πλατφόρμα για να συζητήσουν πώς όλα αυτά μπορούν να προωθήσουν τις κοινές τους φιλοδοξίες και να προσφέρουν μια εναλλακτική λύση στην αμερικανική ηγεμονία.
Επίσης, η επίσκεψη αυτή πραγματοποιείται καθώς οι δύο ηγέτες δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο ενός χαλαρού αλλά αυξανόμενου, όπως λένε οι παρατηρητές, συντονισμού συμφερόντων μεταξύ των δηλωμένα αντιαμερικανικών χωρών, του Ιράν και της Βόρειας Κορέας.
Για την Πιονγκγιάνγκ – η οικονομία της οποίας εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από την Κίνα – οι δυτικές κυβερνήσεις πιστεύουν ότι βοηθά τη Ρωσία με πολεμικές προμήθειες. Το ίδιο, λένε οι ΗΠΑ, κάνει και η Τεχεράνη, η οποία ενισχύεται οικονομικά από τη Ρωσία και την Κίνα και αποτελεί ισχυρό παράγοντα στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.
Σε συνέντευξή του στο κινεζικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη πριν από το ταξίδι του, ο Πούτιν χαιρέτισε τις «μεγάλες προοπτικές» της εταιρικής σχέσης των χωρών και τις κοινές τους προσπάθειες για την «ενίσχυση της κυριαρχίας, την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και της ασφάλειας των χωρών μας».
Οι δύο ηγέτες θέλουν να εμβαθύνουν τη συνεργασία «στη βιομηχανία και την υψηλή τεχνολογία, το διάστημα και τις ειρηνικές χρήσεις της πυρηνικής ενέργειας, την Τεχνητή Νοημοσύνη, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλους καινοτόμους τομείς», πρόσθεσε ο Πούτιν.
Γιατί η Δύση «στριμώχνει» τον Σι
Η πίεση που ασκείται στο Πεκίνο από την Ουάσινγκτον για την υποτιθέμενη υποστήριξή του στην αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας αυξάνεται.
Ο Σι έχει εντείνει τις εκκλήσεις του προς την Ευρώπη και άλλες χώρες να βοηθήσουν τον κόσμο να αποφύγει έναν «Ψυχρό Πόλεμο», προτείνοντας να αντισταθούν σε αυτό που το Πεκίνο θεωρεί ως προσπάθειες των ΗΠΑ να περιορίσουν την Κίνα.
Όμως, ο ίδιος καθώς φιλοξενεί τον Πούτιν αυτή την εβδομάδα, θεωρείται ότι σφίγγει τις σχέσεις με τη Ρωσία τονίζοντας μια αυξανόμενη παγκόσμια διάσπαση που μπορεί να βαθύνει τις διαιρέσεις με τη Δύση, της οποίας την τεχνολογία και τις επενδύσεις, λένε οι ειδικοί, χρειάζεται η Κίνα.
«Ζούμε σε έναν πιο επικίνδυνο κόσμο, οι αυταρχικές δυνάμεις ευθυγραμμίζονται όλο και περισσότερο. Η Ρωσία λαμβάνει υποστήριξη για τον επιθετικό της πόλεμο από την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα», προειδοποίησε τον περασμένο μήνα ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
Η συνάντηση του Σι με τον Πούτιν αυτή την εβδομάδα πραγματοποιείται εν μέσω προειδοποιήσεων της Δύσης για πιο σαρωτικές ενέργειες εναντίον της Κίνας, εάν συνεχίσει να προμηθεύει με ορισμένα αγαθά στη Ρωσία. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ λέει ότι οι εξαγωγές διπλής χρήσης επιτρέπουν στη Ρωσία να αναπτύξει την αμυντική της βιομηχανία.
«Οι πιέσεις είναι αναμφισβήτητα μεγαλύτερες από ό,τι ήταν τα τελευταία δύο χρόνια», δήλωσε ο Li Mingjiang, αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Nanyang της Σιγκαπούρης, επισημαίνοντας μια νέα σειρά κυρώσεων από τις ΗΠΑ νωρίτερα αυτό το μήνα που στόχευαν κινεζικές επιχειρήσεις – και το ενδεχόμενο για περισσότερες, μεταξύ άλλων από την ΕΕ.
Η Κίνα έχει δηλώσει ότι παρακολουθεί στενά τις εξαγωγές αγαθών διπλής χρήσης και αρνείται ότι το εμπόριό της με τη Ρωσία είναι οτιδήποτε εκτός των κανονικών διμερών ανταλλαγών. Το διμερές εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών έφθασε πέρυσι το ποσό ρεκόρ των 240 δισ. δολαρίων.
Πάντως, τα επίσημα εμπορικά στοιχεία της Κίνας από τον Μάρτιο και τον Απρίλιο δείχνουν και τα δύο μείωση των εξαγωγών προς τη Ρωσία σε σύγκριση με τις ίδιες περιόδους του προηγούμενου έτους – γεγονός που δείχνει ότι το Πεκίνο μπορεί να λαμβάνει μέτρα για να προστατευθεί από τις δυτικές κυρώσεις που πλήττουν βαθύτερα τους εμπορικούς και τραπεζικούς του τομείς.
Οποιαδήποτε αναπροσαρμογή σε αυτόν τον τομέα, ωστόσο, είναι απίθανο να ανακόψει την εμβάθυνση της συνεργασίας σε μια σειρά από τομείς μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες πραγματοποιούν τακτικά στρατιωτικά γυμνάσια και διπλωματικές ανταλλαγές.
Τα κοινά «πιστεύω» για το Μεσανατολικό
Ο πόλεμος στη Γάζα -που αναμένεται επίσης να αποτελέσει σημείο επαφής στις συζητήσεις του Σι και του Πούτιν- έχει ανοίξει νέες ευκαιρίες για τους κοινούς στόχους των δύο χωρών, λένε οι αναλυτές.
Αυτοί οι στόχοι, σε γενικές γραμμές, όπως το έθεσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ομόλογό του Γουάνγκ Γι στο Πεκίνο τον περασμένο μήνα, περιλαμβάνουν την εγκαθίδρυση μιας «δίκαιης πολυπολικής παγκόσμιας τάξης» απαλλαγμένης από την αμερικανική «ηγεμονία και τις νεοαποικιακές» πρακτικές, καθώς και τη συνεργασία για την «εδραίωση των εθνών του Παγκόσμιου Νότου».
Όσον αφορά τη Γάζα, και οι δύο δυνάμεις αρνήθηκαν να καταδικάσουν τη Χαμάς για την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ. Έχουν επίσης επικρίνει το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες – συγκλίνοντας με τις αυξανόμενες παγκόσμιες αντιδράσεις, ιδίως στον Παγκόσμιο Νότο, κατά του πολέμου του Ισραήλ.
Ο πόλεμος έχει επίσης επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο η Κίνα και η Ρωσία βλέπουν τις σχέσεις τους με τις χώρες εκεί, εκτιμούν αναλυτές. Αυτό περιλαμβάνει και τις σχέσεις με το Ιράν, το οποίο τον περασμένο χρόνο εντάχθηκε σε δύο διεθνείς ομάδες που ίδρυσαν το Πεκίνο και η Μόσχα, τις BRICS και τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης.
Δεν είναι όλα ρόδινα
Καθώς όμως ο Σι συνεχίζει να ενισχύει τη σχέση του με τον Πούτιν και τη Ρωσία σε έναν όλο και πιο κατακερματισμένο κόσμο, αυτό εγείρει επίσης ερωτήματα – μεταξύ άλλων από τους πολιτικούς κύκλους της Κίνας και τη δημόσια σφαίρα – σχετικά με το πού οδηγεί αυτό τη χώρα.
Σε αντίθεση με τη διεθνώς απομονωμένη Ρωσία ή το Ιράν, η Κίνα εξακολουθεί να θεωρείται σε όλη τη Δύση ως σημαντικός παίκτης και δυνητικός εταίρος σε παγκόσμια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, παρά τις ανησυχίες για το ιστορικό της όσον αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα και την επιθετικότητά της με την Ταϊβάν.
Όλα αυτά έρχονται στο επίκεντρο ενόψει των επερχόμενων εκλογών στις ΗΠΑ, όπου το αποτέλεσμα μπορεί να έχει σαρωτικές επιπτώσεις στο μέλλον του πολέμου στην Ουκρανία και στην εμπλοκή των ΗΠΑ με την Κίνα – με την επανεκλογή του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να είναι προς όφελος της Ρωσίας.
«Γνωρίζουμε ότι ορισμένοι Κινέζοι πολιτικοί αναλυτές στις μεταξύ τους συζητήσεις θεωρούν η Κίνα θα μπορούσε να διατηρήσει ελαφρώς καλύτερες σχέσεις με τις ΗΠΑ και τη Δύση, την ίδια στιγμή, θα μπορούσε να αποφύγει την ανάπτυξη σχέσης με τη Ρωσία στο βαθμό που είναι τόσο κοντά σήμερα», δήλωσε Κινέζος αναλυτής.
Πάντως, προς το παρόν φαίνεται ότι δεν υπάρχει πολύς χώρος για τέτοια ερωτήματα.
Αντ’ αυτού, η σύνοδος κορυφής αυτή την εβδομάδα είναι έτοιμη να υπογραμμίσει τη δύναμη της εταιρικής σχέσης – και μια ευκαιρία και για τους δύο να ελέγξουν μια φιλοδοξία που ο Σι εξέφρασε στον Πούτιν στην περσινή του επίσκεψη στη Μόσχα.
Τότε, είχε πει ότι «αλλαγές που δεν έχουν συμβεί εδώ και 100 χρόνια» ήταν σε εξέλιξη. «Μαζί θα πρέπει να προωθήσουμε (αυτές τις αλλαγές)», είπε.
