Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, η Χαμάς φέρεται να έχει δώσει το «πράσινο φως» για την εκεχειρία στη λωρίδα της Γάζας. Ωστόσο, το γραφείο του Μπενιαμίν Νετανιάχου διαψεύδει αυτές τις πληροφορίες. Εάν οι διαπραγματεύσεις προχωρήσουν σύμφωνα με το προσχέδιο της συμφωνίας, οι μάχες θα σταματήσουν για 42 ημέρες. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, αναμένεται ότι δεκάδες Ισραηλινοί όμηροι καθώς και εκατοντάδες Παλαιστίνιοι κρατούμενοι θα αφεθούν ελεύθεροι.
Κατά τη διάρκεια αυτής της πρώτης φάσης, τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποσυρθούν στις παρυφές της Γάζας. Αυτό θα επιτρέψει σε πολλούς Παλαιστίνιους να επιστρέψουν στα σπίτια τους, αν και αυτά μπορεί να έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές λόγω των συγκρούσεων. Η κατάσταση παραμένει τεταμένη, καθώς η επιτυχία της κατάπαυσης του πυρός εξαρτάται από την τήρηση των όρων που έχουν συμφωνηθεί.
Το κύριο ερώτημα που τίθεται είναι αν η κατάπαυση του πυρός θα μπορέσει να διαρκέσει πέρα από αυτή την αρχική περίοδο των 42 ημερών. Οι ιστορικές εμπειρίες δείχνουν ότι οι εκεχειρίες συχνά είναι εύθραυστες και μπορεί να καταρρεύσουν λόγω παραβιάσεων ή νέων επιθέσεων. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των πολιτών και την επαναφορά στην κανονικότητα στην περιοχή.
Όπως σημειώνει το AP, αυτό θα εξαρτηθεί από ακόμη περισσότερες διαπραγματεύσεις που πρόκειται να ξεκινήσουν εντός των επόμενων εβδομάδων. Σε αυτές τις συνομιλίες, το Ισραήλ, η Χαμάς και οι μεσολαβητές των ΗΠΑ, της Αιγύπτου και του Κατάρ θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το σκληρό θέμα του τρόπου διακυβέρνησης της Γάζας, με το Ισραήλ να απαιτεί την πλήρη εξάλειψη της Χαμάς.
Χωρίς συμφωνία εντός αυτών των 42 ημερών για την έναρξη της δεύτερης φάσης, το Ισραήλ θα μπορούσε να ξαναρχίσει την στρατιωτική του δράση του στη Γάζα για να καταστρέψει τη Χαμάς, παρόλο που δεκάδες όμηροι παραμένουν στα χέρια της ομάδας.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Χαμάς συμφώνησε σε ένα προσχέδιο της συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός, γεγονός που επιβεβαίωσαν δύο αξιωματούχοι. Όμως Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι οι λεπτομέρειες εξακολουθούν να είναι υπό επεξεργασία, πράγμα που σημαίνει ότι ορισμένοι όροι θα μπορούσαν να αλλάξουν ή η όλη συμφωνία θα μπορούσε ακόμη και να καταρρεύσει. Το Associated Press παραθέτει το προσχέδιο της συμφωνίας και τις πιθανές παγίδες του.
Ανταλλαγή ομήρων με φυλακισμένους Παλαιστίνιους
Κατά την πρώτη φάση, η Χαμάς αναμένεται να απελευθερώσει 33 ομήρους με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση εκατοντάδων Παλαιστινίων που βρίσκονται έγκλειστοι στο Ισραήλ. Μέχρι το τέλος της φάσης αυτής, όλες οι γυναίκες, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι που κρατούνται από τη Χαμάς θα πρέπει να απελευθερωθούν.
Περίπου 100 όμηροι παραμένουν όμηροι μέσα στη Γάζα. Ανάμεσά τους άμαχοι και στρατιώτες. Ο ισραηλινός στρατός πιστεύει ότι τουλάχιστον το ένα τρίτο από αυτούς είναι νεκροί.
Την πρώτη επίσημη ημέρα της κατάπαυσης του πυρός, η Χαμάς αναμένεται να απελευθερώσει, σύμφωνα με το προσχέδιο, τρεις ομήρους και στη συνέχεια άλλους τέσσερις την έβδομη ημέρα. Μετά από αυτό, θα αφήνει ελεύθερους ομήρους σε εβδομαδιαία βάση.
Το σχέδιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός
ΦΑΣΗ 1: 42 ημέρες
Η Χαμάς απελευθερώνει 33 ομήρους, μεταξύ των οποίων γυναίκες πολίτες και στρατιώτες, παιδιά και πολίτες άνω των 50 ετών.
Παράλληλα το Ισραήλ αποφυλακίζει 30 Παλαιστίνιους κρατούμενους για κάθε άμαχο όμηρο και 50 για κάθε γυναίκα στρατιώτη.
Οι μάχες σταματούν, οι ισραηλινές δυνάμεις απομακρύνονται από κατοικημένες περιοχές στις παρυφές της Λωρίδας της Γάζας.
Οι εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι αρχίζουν να επιστρέφουν στα σπίτια τους, και στη Λωρίδα της Γάζας μπαίνει περισσότερη βοήθεια.
ΦΑΣΗ 2: 42 ημέρες
Διακήρυξη «βιώσιμης ηρεμίας»
Η Χαμάς απελευθερώνει τους υπόλοιπους άνδρες ομήρους (στρατιώτες και πολίτες) με αντάλλαγμα έναν αριθμό Παλαιστινίων φυλακισμένων, ο οποίος ωστόσο δεν έχει ακόμη οριστεί από τις διαπραγματεύσεις ενώ αποχωρούν πλήρως τα ισραηλινά στρατεύματα από τη Λωρίδα της Γάζας.
ΦΑΣΗ 3:
Τα πτώματα των νεκρών Ισραηλινών ομήρων ανταλλάσσονται με πτώματα νεκρών Παλαιστινίων μαχητών
Εφαρμόζεται το σχέδιο ανασυγκρότησης στη Γάζα
Ανοίγουν ξανά τα συνοριακά περάσματα για μετακίνηση εντός και εκτός Γάζας
Οι λεπτομέρειες που εκκρεμούν
Ποιοι Ισραηλινοί όμηροι και πόσοι Παλαιστίνιοι θα απελευθερωθούν είναι ένα ζήτημα περίπλοκο. Οι πρώτοι 33 θα περιλαμβάνουν γυναίκες, παιδιά και άτομα άνω των 50 ετών, σχεδόν όλοι πολίτες. Ωστόσο, το προσχέδιο της συμφωνίας δεσμεύει επίσης τη Χαμάς να απελευθερώσει όλες τις εν ζωή γυναίκες στρατιώτες. Η Χαμάς θα απελευθερώσει πρώτα ζωντανούς ομήρους, αλλά αν οι ζωντανοί δεν συμπληρώσουν τον αριθμό 33, τότε θα παραδώσουν τα πτώματα ομήρων. Όπως διευκρινίζεται, δεν κρατούνται όλοι οι όμηροι από τη Χαμάς, επομένως θα μπορούσε να αποτελεί ένα επιμέρους ζήτημα η παράδοση ομήρων από άλλες ομάδες μαχητών.
Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα αφήσει ελεύθερους 30 Παλαιστίνιες γυναίκες, παιδιά ή ηλικιωμένους για κάθε ζωντανό άμαχο όμηρο που απελευθερώνεται από την άλλη πλευρά. Για κάθε γυναίκα στρατιώτη που απελευθερώνεται, το Ισραήλ θα αφήνει ελεύθερους 50 Παλαιστίνιους κρατούμενους, συμπεριλαμβανομένων 30 που εκτίουν ισόβια κάθειρξη. Σε αντάλλαγμα για τα πτώματα που θα παραδώσει η Χαμάς, το Ισραήλ θα αφήσει ελεύθερες όλες τις γυναίκες και τα παιδιά που έχει θέσει υπό κράτηση, από τη Γάζα από την έναρξη του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Δεκάδες άνδρες, μεταξύ των οποίων και στρατιώτες, θα παραμείνουν όμως αιχμάλωτοι στη Γάζα, εν αναμονή της δεύτερης φάσης της εκεχειρίας.
Οι ισραηλινές υποχωρήσεις και η επιστροφή των Παλαιστινίων
Κατά την πρώτη φάση της προτεινόμενης συμφωνίας, τα ισραηλινά στρατεύματα πρόκειται να αποσυρθούν σε μια νεκρή ζώνη πλάτους περίπου ενός χιλιομέτρου εντός της Γάζας κατά μήκος των συνόρων της με το Ισραήλ.
Αυτό θα επιτρέψει στους εκτοπισμένους Παλαιστίνιους να επιστρέψουν στα σπίτια τους, συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Γάζας και της βόρειας Γάζας.
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Γάζας οδηγείται σε τεράστιους, άθλιες καταυλισμούς. Παρόλα αυτά οι Παλαιστίνιοι επιθυμούν διακαώς να επιστρέψουν στα σπίτια τους, έστω και αν πολλοί καταστράφηκαν ή υπέστησαν μεγάλες ζημιές από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ.
Υπάρχουν όμως και επιπλοκές. Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους των διαπραγματεύσεων, το Ισραήλ επέμεινε ότι πρέπει να ελέγξει την κίνηση των Παλαιστινίων προς τα βόρεια για να διασφαλίσει ότι η Χαμάς δεν θα επιστρέψει όπλα σε αυτές τις περιοχές.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, ο ισραηλινός στρατός έχει αποκόψει τον βορρά από την υπόλοιπη Γάζα κρατώντας τον λεγόμενο διάδρομο Νετζαρίμ, μια ζώνη κατά μήκος της Λωρίδας της Γάζας, όπου τα στρατεύματα εκκαθάρισαν τον παλαιστινιακό πληθυσμό και δημιούργησαν δικές τους βάσεις. Αυτό τους επέτρεψε μεταξύ άλλων να απαγορεύσουν την είσοδο σε όποιον προσπαθούσε να επιστρέψει.
Το σχέδιο που επικαλείται το AP διευκρινίζει ότι το Ισραήλ πρόκειται να εγκαταλείψει αυτόν τον διάδρομο. Την πρώτη εβδομάδα, τα στρατεύματα θα αποχωρήσουν από τον κύριο παράκτιο δρόμο βορρά-νότου, δηλαδή την οδό Rasheed, που θα άνοιγε μια διαδρομή για τους Παλαιστίνιους της επιστροφής. Μέχρι την 22η ημέρα της κατάπαυσης του πυρός, τα ισραηλινά στρατεύματα καλούνται να εγκαταλείψουν ολόκληρο τον διάδρομο. Όμως σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το AP, Ισραηλινό αξιωματούχος επέμεινε ότι ο στρατός θα διατηρήσει τον έλεγχο του διαδρόμου Νετζαρίμ και ότι οι Παλαιστίνιοι που επιστρέφουν από τον βορρά θα πρέπει να περάσουν από σχετικές επιθεωρήσεις. Βέβαια, αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες.
Η επίλυση όλων αυτών των αντιφάσεων θα μπορούσε να φέρει τριβές στη διαπραγματευτική διαδικασία.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της πρώτης φάσης, το Ισραήλ θα διατηρήσει τον έλεγχο του διαδρόμου της Φιλαδέλφειας, της λωρίδας κατά μήκος των συνόρων της Γάζας με την Αίγυπτο, συμπεριλαμβανομένης της διέλευσης της Ράφα. Σημειώνεται ότι η Χαμάς απέσυρε τις απαιτήσεις να αποχωρήσει το Ισραήλ από αυτήν την περιοχή.
