Η ημερομηνία της έκρηξης του Βεζούβιου, που αφάνισε τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων στην αρχαία Πομπηία και σε άλλες κοντινές πόλεις, έχει διχάσει εδώ και καιρό τους ερευνητές.
Αλλά μια μελέτη από ειδικούς της Πομπηίας δείχνει ότι ο Ρωμαίος συγγραφέας Πλίνιος ο Νεότερος είχε μάλλον δίκιο εξ αρχής: το ηφαίστειο εξερράγη στις 24 Αυγούστου 79 μ.Χ. και όχι αργότερα μέσα στο έτος, όπως έχει προταθεί, σύμφωνα με τον Guardian.
Ο Πλίνιος έγραψε για την έκρηξη σε δύο επιστολές αφού την είχε παρακολουθήσει από το σπίτι του θείου του, Πλίνιου του Πρεσβύτερου, στο Μισένο. Ο απολογισμός του για το πότε ο Βεζούβιος εξερράγη άρχισε να αμφισβητείται στα τέλη του 18ου αιώνα, με την 24η Οκτωβρίου 79 μ.Χ. να γίνεται η πιο ευρέως υποθετική ημερομηνία.
Μια άλλη γραπτή αναφορά για την έκρηξη δόθηκε από τον Ελληνορωμαίο ιστορικό και συγκλητικό Κάσσιο Δίο, ο οποίος αναφέρεται ότι συνέβη το φθινόπωρο, το οποίο στην αρχαία ρωμαϊκή εποχή άρχιζε στις 8 Αυγούστου.
Ο Gabriel Zuchtriegel, διευθυντής του αρχαιολογικού πάρκου της Πομπηίας, δήλωσε ότι δεν υπάρχουν «τεκμηριωμένα στοιχεία» που να επιβεβαιώνουν τις θεωρίες για τις μεταγενέστερες ημερομηνίες.
«Με την πάροδο των ετών, έχουν διατυπωθεί υποθέσεις για άλλες ημερομηνίες, οι οποίες βασίζονται ουσιαστικά σε λάθη και παρεξηγήσεις», πρόσθεσε. «Μόνο στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα η σύγχρονη θεολογία διαπίστωσε με σαφήνεια ότι τα παλαιότερα χειρόγραφα έχουν ως σωστή ημερομηνία την 24η Αυγούστου. Δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις και έτσι ή επιβεβαιώνεις τον Πλίνιο ή πρέπει απλώς να υποθέσεις ότι έκανε λάθος».
Η μελέτη ανέλυσε επίσης την κλιματική αλλαγή και τις γεωργικές πρακτικές στην αρχαία Πομπηία. Ο Zuchtriegel δήλωσε ότι τα ευρήματα αρχαίων φυτών και φρούτων στην περιοχή, για παράδειγμα τα κάστανα, τα οποία σήμερα συνδέονται με την ωρίμανση κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου, τείνουν να έρχονται σε αντίθεση με την ημερομηνία του Πλίνιου.
«Οι άνθρωποι υπέθεσαν ότι η φύση και το κλίμα ήταν πάντα λίγο πολύ τα ίδια, αλλά σήμερα γνωρίζουμε πολύ καλά ότι αυτό δεν ισχύει», δήλωσε ο Zuchtriegel.
«Είναι πιθανό ότι ο Πλίνιος είχε δίκιο χρονολογώντας την έκρηξη στις 24 Αυγούστου και ότι ίσως χρειαστεί να επανεξετάσουμε τα ευρήματα φρούτων και φυτών που φαίνονται να έρχονται σε αντίθεση με αυτό», είπε. «Αυτό θα μπορούσε επίσης να μας πει κάτι για την κλιματική αλλαγή, τη βιοποικιλότητα και τις τεχνικές διατήρησης στον αρχαίο κόσμο. Για παράδειγμα, ακόμη και σήμερα υπάρχει ένα είδος κάστανου που ωριμάζει τον Αύγουστο, οπότε η εύρεση ενός κάστανου στην αρχαία Πομπηία δεν αποδεικνύει απαραίτητα ότι ο Πλίνιος κάνει λάθος».