Ανεμογεννήτριες πληγώνουν τη δυτική Λέσβο

Αντιδράσεις προκαλεί στη Λέσβο η σχεδιαζόμενη εγκατάσταση 153 ανεμογεννητριών (συνολικής ισχύος 706 MW) κατανεμημένων σε 10 αιολικoύς σταθμούς στο δυτικό τμήμα του νησιού από την εταιρεία Iberdrola Rokas. Πρόκειται για το υποσύνολο ενός ιδιαίτερα μεγάλης κλίμακας έργου, συνολικά 353 ανεμογεννητριών, που εκτείνεται στη Λήμνο και στη Χίο, με την ονομασία «Αιγαία Ζεύξη», που βρισκόταν «παγωμένο» εδώ και 13 χρόνια.

Σε ό,τι αφορά τη Λέσβο, το σχεδιαζόμενο έργο απειλεί συνολικά τη φυσιογνωμία του δυτικού τμήματος του νησιού που συντίθεται από το διάσημο Απολιθωμένο Δάσος, γεωτόπους, βυζαντινά μοναστήρια, ενετικά κάστρα και προστατευόμενες περιοχές Natura 2000. Η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών θα επιφέρει έντονη αλλοίωση του χαρακτηριστικού τοπίου της δυτικής Λέσβου. Από τη Σκάλα Ερεσού θα είναι ορατές 89 ανεμογεννήτριες, 88 από τα Χίδηρα, 58 από τη Βατούσα, 79 από την Αντισσα, ενώ από τη Μονή Υψηλού -το αρχαιότερο μοναστήρι του νησιού, που έχει κηρυχθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο- θα είναι ορατές και οι 153 ανεμογεννήτριες.

Αναπόφευκτη θα είναι και η ηχορύπανση που θα υποστούν κυρίως οι κάτοικοι των κοντινών οικισμών και όλα τα ζώα που διαβιούν στην περιοχή, εξαιτίας της εγγύτητας των ανεμογεννητριών και συγκεκριμένα στα 1 έως 2 χιλιόμετρα από τα Χίδηρα, τη Βατούσα, την Πτερούντα, την Αντισσα, τη Φίλια, το Σκαλοχώρι και την Ανεμώτια. Ανησυχίες υπάρχουν και για την ενδεχόμενη αλλαγή του μικροκλίματος, τη μείωση των βροχοπτώσεων και των υδάτινων αποθεμάτων που θα μπορούσε να επιφέρει η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών, αλλά και για φαινόμενα διάβρωσης του εδάφους, την καταστροφή χώρων τροφής, αναπαραγωγής και φωλεασμού της άγριας πανίδας, την υποβάθμιση και απαξίωση του τουριστικού προϊόντος της περιοχής, τις επιπτώσεις στην κτηνοτροφία, την αγροτική παραγωγή και τη μελισσοκομία και για την υποβάθμιση της αξίας της γης και των ακινήτων της περιοχής.

«Εμείς, ντόπιοι κάτοικοι και μέτοικοι της Λέσβου, στεκόμαστε απέναντι στην επέλαση των Βιομηχανικών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη δυτική Λέσβο και καλούμε την τοπική κοινωνία να συμμετέχει στις δράσεις ενημέρωσης και κινητοποίησης για το ζήτημα, υπερασπίζοντας την ελεύθερη λεσβιακή φύση και το δικαίωμα των κατοίκων να ζουν σε ισορροπία με αυτήν», αναφέρει η Κίνηση για Ελεύθερα Βουνά στη Λέσβο, που μαζί με την Πρωτοβουλία Αθήνας για την Προστασία των Αγράφων διοργάνωσαν ενημερωτική εκδήλωση το Σάββατο 16/12 στο χωριό Μεσότοπος για την επικείμενη μετατροπή της δυτικής Λέσβου σε βιομηχανική ζώνη παραγωγής ενέργειας.

Επιπλέον με το έργο «Αιγαίο Ζεύξη» σχεδιάζεται η δημιουργία 7 αιολικών σταθμών στη Χίο με 75 ανεμογεννήτριες στα βουνά Αίπος και Αμανή και 11 αιολικών σταθμών στη Λήμνο με 125 ανεμογεννήτριες. Με βάση αυτούς τους σχεδιασμούς, το βουνό Αίπος στη Χίο αναμένεται στο μέλλον να «ισοπεδωθεί», καθώς στην επιφάνειά του σχεδιάζονται εκτός από 65 ανεμογεννήτριες και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών με σχεδόν 30.000 ηλιακά πάνελ που θα καλύψουν 700 στρέμματα.

Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου το 2012 είχε επικριθεί έντονα από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία η οποία ανέφερε ότι «είναι ιδιαίτερα μεγάλης κλίμακας, χωροθετείται σε μεγάλο ποσοστό (περίπου 68% της συνολικής ισχύος) εντός των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) των νησιών, οι οποίες θεωρούνται και τα πλέον αξιόλογα από άποψη βιοποικιλότητας και επισκεψιμότητας τμήματά τους, προβλέπονται δυσμενείς και μη αντιστρεπτές επιπτώσεις για τις οικολογικές λειτουργίες των ΖΕΠ εντός των οποίων χωροθετούνται οι αιολικοί σταθμοί, αλλά και τα είδη που αυτές φιλοξενούν». Επιπλέον ανέφερε ότι «συνολικά η ΜΠΕ περιέχει σοβαρές ελλείψεις στη μεθοδολογία, η ανάλυση των πρωτογενών δεδομένων στις Ειδικές Οικολογικές Μελέτες (ΕΟΜ) είναι ελλιπής, οι ΕΟΜ υποεκτιμούν τους πληθυσμούς πουλιών και άρα τη σημαντικότητα των περιοχών εγκατάστασης των αιολικών σταθμών για τη βιοποικιλότητα» και ότι «η ΜΠΕ συνολικά υποεκτιμά τη σημαντικότητα των επιπτώσεων του έργου στην ορνιθοπανίδα και την ακεραιότητα των περιοχών ΖΕΠ».

Σημειώνεται ότι το έργο «Αιγαία Ζεύξη» έχει λάβει άδεια παραγωγής από το 2010 και έκτοτε «πάγωσε». Ο βασικός λόγος γι’ αυτό ήταν ότι το Προκαταρκτικό Σχέδιο του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας του ΑΔΜΗΕ για την περίοδο 2017 – 2026 δεν προέβλεπε τη διασύνδεση των νησιών του Βορείου Αιγαίου με την ηπειρωτική Ελλάδα, κάτι που αποτελούσε διακαή πόθο της ισπανικής πολυεθνικής.

Ωστόσο, η ηλεκτρική διασύνδεση των τριών νησιών του Βορείου Αιγαίου με το εθνικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας έκανε πρεμιέρα με την προκήρυξη του διαγωνισμού από τον ΑΔΜΗΕ τον περασμένο Ιούνιο για την προμήθεια και εγκατάσταση υποβρυχίων καλωδίων για τη ζεύξη Θράκης – Λήμνου, Λήμνου – Λέσβου και Λέσβου – Σκύρου. Από την πλευρά της, η Iberdrola Rokas εξασφάλισε βεβαιώσεις παραγωγού και δεν απομένει παρά να δούμε το αναθεωρημένο από την εταιρεία έργο υπό το φως των νέων δεδομένων που προκύπτουν από την εξέλιξη της τεχνολογίας.