Φέτος συμπληρώνονται 70 έτη από τον κρίσιμο για την πορεία της μεταπολεμικής Ελλάδος Αύγουστο του 1949, όταν έληξαν με νίκη των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε Γράμμο και Βίτσι οι συγκρούσεις της περιόδου 1946-1949.
Για μία Ελλάδα που συνεχώς μάτωνε από τον Οκτώβριο του 1940, όταν αρνήθηκε την ταπείνωση της Ιταλίας, μέσα στον εφιάλτη της Κατοχής και στις συνακόλουθες περιπέτειες, τα όσα ακολούθησαν μετά το 1944 και την Απελευθέρωση ήσαν εξίσου εφιαλτικά.
Ενώ οι λοιπές χώρες του Δυτικού Κόσμου (στον οποίον ανήκε και η Ελλάς, με την …συγκατάθεση και του Στάλιν, όπως απεφάσισαν στην Μόσχα Τσώρτσιλ και Στάλιν τον Οκτώβριο του 1944) ξεκινούσε μία πορεία ανασυγκροτήσεως μετά από μία μακρά και πρωτοφανή πολεμική περιπέτεια, για την Ελλάδα οι ταραχές συνεχίζονταν. Σήμερα, παρά τα όσα ισχυριζόταν η ηγεσία του ΚΚΕ τότε (που μιλούσε για …εξέγερση του Ελληνικού Λαού, για να αποκτήσει δημοκρατία κλπ.) ξέρουμε ότι το ίδιο το Κόμμα αυτό επέλεξε την σύγκρουση για να μπορέσει να επικρατήσει σε ένα μέρος της Ελλάδος και να εφαρμόσει την σταλινικού τύπου διακυβέρνηση.
Οι κυρίαρχες κοινοβουλευτικές ομάδες (κυρίως του Λαϊκού Κόμματος και των Φιλελευθέρων, όπως διεφάνη στις Εκλογές του 1946) δεν αντιλήφθηκαν από νωρίς το μέγεθος του κινδύνου. Με μεθοδικότητα και με στήριξη από κράτη της Ανατολικής Ευρώπης (που είχαν βρεθεί υπό τον έλεγχο καθεστώτων φιλικών στην Μόσχα) οι κομμουνιστές αντάρτες εξαπλώνονται σε πολλά μέρη της χώρας στα έτη 1946-1947. Πολεμικές συγκρούσεις σε πολλές περιοχές μετατρέπουν την χώρα σε εμπόλεμη περιοχή. Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις δεν είχαν ανασυγκροτηθεί ως το 1946 και έτσι την οργή της Κομμουνιστικής Ανταρσίας προσπαθεί να περιορίσουν οι αδύναμες σε οπλισμό δυνάμεις της Χωροφυλακής στην ελληνική ύπαιθρο.
Τα Χριστούγεννα του 1947 συμβαίνουν μέσα σε 5 ημέρες τρία γεγονότα που επηρεάζουν την πορεία των πραγμάτων. Οι Κομμουνιστές ανακοινώνουν «Κυβέρνηση του βουνού» (που δεν την αναγνωρίζει κανένα κράτος της Σοβιετικής πλευράς), επιτίθενται στην Κόνιτσα (για να την κάνουν Πρωτεύουσα του κράτους που θα διοικούσε η «Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση» του Μάρκου Βαφειάδη, όπως την ονόμασαν) και το Ελληνικό Κράτος κηρύσσει παράνομο το ΚΚΕ και τις οργανώσεις του. Μία παρανομία που θα διαρκέσει ως το 1974.
Οι δραματικοί χρόνοι για την Ελλάδα μας
Θα περάσουν πάνω από 20 δραματικοί μήνες ώσπου να έλθει ο κρίσιμος Αύγουστος του 1949. Τότε οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, με την καθοδήγηση του Αρχιστρατήγου του ΟΧΙ Αλεξάνδρου Παπάγου και την οικονομική βοήθεια από το Σχέδιο Μάρσαλ, κατορθώνουν να νικήσουν στρατιωτικά τις δυνάμεις του ΚΚΕ στα βουνά της Μακεδονίας.
Λίγο καιρό πιο πριν το ΚΚΕ, με τον ηγέτη του Νίκο Ζαχαριάδη, είχε προβεί σε πράξεις εθνικού εξευτελισμού και προδοσίας: είχε ζητήσει από τον Αλβανό δικτάτορα Εμβέρ Χότζα την συμμετοχή Αλβανών Τσάμηδων στον στρατό του και είχε αναγνωρίσει «μακεδονική» εθνότητα στις (τι σύμπτωση και ιστορική ειρωνεία!) Πρέσπες. Οι Έλληνες κατανοούσαν ότι η μάχη κατά των κομμουνιστών ανταρτών ήταν κάτι παραπάνω από μία στρατιωτική επιχείρηση. Γινόταν και για να διατηρηθεί η Ελληνική Ανεξαρτησία, απέναντι σε μία σλαβική επιβολή, όπως την σχεδίασε ο Τίτο και τα όργανά του.
Τον Αύγουστο του 1949, πριν 70 έτη, με τρεις κινήσεις, ο Ελληνικός Στρατός χτυπά στην αρχή τον Γράμμο, για αντιπερισπασμό (επιχείρηση «Πυρσός Α΄»), για να ακολουθήσει η μεγάλη νίκη στο Βίτσι («Πυρσός Β΄», στις 15 Αυγούστου 1949) και η τελειωτική νίκη στον Γράμμο («Πυρσός Γ΄»), στις 29 Αυγούστου. Τα βουνά της νοτίου Ηπείρου και της Μακεδονίας απελευθερώνονται και πλέον η πολεμική δεκαετία λήγει, μετά από τόσες απώλειες και τόσα ψυχικά τραύματα. Και για τους νικητές και για τους ηττημένους.
Η συμπλήρωση 70 ετών
Συμπληρώνονται αυτές τις ημέρες 7 δεκαετίες από την λήξη των Επιχειρήσεων σε Γράμμο και Βίτσι. Οι εναπομείναντες πολεμιστές της περιόδου, όλοι άνω των 90 ετών σήμερα, έχουν πέσει στην αφάνεια. Η επίσημη Πολιτεία όχι μόνο δεν τους τιμά, αλλά ούτε καν τους μνημονεύει. Έγιναν θύματα σκοπιμοτήτων και μικροψυχίας. Κι όμως. Κάθε φορά που κάποιοι Πολιτικοί μας ηγέτες θα αναφέρουν την σημασία της Ελλάδος στον Δυτικό Κόσμο και την θέση που πρέπει στην χώρα μας, οφείλουν να θυμούνται και να λένε ότι αυτό επετεύχθη χάρη στην θυσία ανδρών και γυναικών που στα έτη 1946-1949 είπαν το δικό τους ΟΧΙ στην προσπάθεια κάποιας πολιτικής μειονότητας να γίνουμε αιχμάλωτοι ανελεύθερων συνθηκών Σοβιετικού τύπου, όπως συνέβη με εκατομμύρια πολιτών στην Ανατολική Ευρώπη.
Η «Ευρωπαϊκή προοπτική» της Ελλάδος και η «εμπέδωση της Δημοκρατίας» στην χώρα, όπως επαναλαμβάνουν κάποιοι, (πέραν από την Εθνική ακεραιότητα και την διατήρηση της Πολιτισμικής μας φυσιογνωμίας, που ίσως για κάποιους μηδενιστές «δεν έχουν αξία»-αλλά για τους αληθινούς Έλληνες πάντα έχουν) στηρίχτηκαν σε όσους έπεσαν στα βουνά της Ελλάδος. Σε όσους πολέμησαν ως τον Γράμμο και το Βίτσι, για να μην γίνει η Ελλάς δούλος του κόκκινου Ολοκληρωτισμού. Ας τους θυμόμαστε και να τιμάμε την θυσία τους, εις πείσμα της γενικής αφασίας και της σκόπιμης ¨αμνησίας¨ (που κάποιοι ιδιοτελώς την ονομάζουν …λήθη).
Άρθρο του φιλόλογου, Γεώργιου Διον. Κουρκούτα