Το γλαύκωμα δεν είναι μία ασθένεια, αλλά μία ομάδα ασθενειών οι οποίες προκαλούν προοδευτικές βλάβες στο οπτικό νεύρο.
Το οπτικό νεύρο μεταφέρει τα οπτικά ερεθίσματα στον εγκέφαλο, για να δημιουργηθεί η όραση.
Παρότι ο περισσότερος κόσμος το θεωρεί νόσο των ηλικιωμένων, στη Δύση αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης στις ηλικίες κάτω των 65 ετών.
Επίσης στο σχεδόν 80% των περιπτώσεων η διάγνωση γίνεται σε ηλικία 45-55 ετών, ενώ μερικές φορές ανιχνεύεται ακόμα και σε άτομα 25-30 ετών.
Το γλαύκωμα δεν προκαλεί συμπτώματα στα αρχικά στάδια και γι’ αυτό αποκαλείται «σιωπηρός κλέφτης της όρασης».
Αυτό έχει ως συνέπεια πολλοί ασθενείς να μην γνωρίζουν ότι πάσχουν και να υφίστανται μη αναστρέψιμες βλάβες στην όρασή τους.
Η κύρια αιτία της βλάβης στο οπτικό νεύρο είναι η σταδιακή αύξηση της πίεσης στο εσωτερικό των ματιών (ενδοφθάλμια πίεση).
Η αύξηση αυτή στην αρχή δεν δημιουργεί πρόβλημα: συνήθως απαιτούνται 3-4 χρόνια (χωρίς θεραπεία) για να αρχίσουν αλλοιώσεις στο οπτικό νεύρο. Ακόμα όμως κι όταν αρχίσουν οι αλλοιώσεις, συνήθως δεν γίνονται αμέσως αντιληπτές.
Παρότι δεν υπάρχει τρόπος ίασης του γλαυκώματος, υπάρχουν τρόποι να παρεμποδίσει κανείς την εξέλιξή του και να σώσει την όρασή του.
Για να επιτευχθεί αυτό, απαραίτητος είναι ο προληπτικός έλεγχος των ματιών μία φορά τον χρόνο, αλλά και το να γνωρίζει τα ύποπτα συμπτώματα.
Τα συμπτώματα αυτά είναι:
1. Θολερότητα (άλως) γύρω από τα φώτα. Το σύμπτωμα αυτό μπορεί να είναι πιο έντονο τη νύχτα κατά την οδήγηση. Ο ασθενής μπορεί να βλέπει «φωτοστέφανο» γύρω από τα φώτα στον δρόμο ή από τα φανάρια των διερχομένων οχημάτων.
2. Ενδείξεις απώλειας της όρασης στο ένα ή και στα δύο μάτια. Ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει κάποιο «τυφλό» σημείο στο οπτικό πεδίο του (δεν θα βλέπει σε εκείνο το σημείο), μείωση της οπτικής οξύτητας (θα αρχίσει να μην βλέπει καλά) ή/και μείωση της περιφερειακής όρασης (θα βλέπει καλά όταν κοιτάζει ευθεία, αλλά όχι στα πλάγια).
3. Πόνος ή αίσθημα πίεσης στο μάτι. Ο πόνος μπορεί να είναι οξύς ή διάχυτος, ενώ το αίσθημα πίεσης μπορεί να είναι γενικευμένο μέσα στο μάτι.
4. Θόλωμα των ματιών ή του λευκού τμήματος των ματιών. Το θόλωμα αυτό θα είναι ευδιάκριτο όταν ο ασθενής κοιτάζεται στον καθρέφτη.
5. Ναυτία, με ή χωρίς έμετο, που συνοδεύεται από κάποιο ή κάποια άλλα από τα ύποπτα συμπτώματα.
6. Χρόνιο κοκκίνισμα των ματιών. Τα κόκκινα μάτια που μοιάζουν κουρασμένα για πολλές αλλεπάλληλες μέρες, αποτελούν μερικές φορές πολύ πρώιμη ένδειξη γλαυκώματος.
7. Εμφάνιση δακτυλίων ουρανίου τόξου γύρω από τα φώτα. Το να βλέπει κανείς δακτυλίους με τα χρώματα του ουρανίου τόξου γύρω από τα φώτα μπορεί να αποτελεί ένδειξη οξέος γλαυκώματος και χρειάζεται άμεσο έλεγχο από τον οφθαλμίατρο.
8. Έντονος και αιφνίδιος πονοκέφαλος, που συνοδεύεται από ένα ή περισσότερα από τα άλλα συμπτώματα. Χρειάζεται άμεσο έλεγχο από τον οφθαλμίατρο.
9. Έντονος και απότομος πόνος στο μάτι, δίχως να υπάρχει αιτία. Και αυτό είναι ένα σύμπτωμα που χρειάζεται άμεσο έλεγχο από τον οφθαλμίατρο.
