Άγχος και κακός ύπνος είναι δύο αλληλένδετες έννοιες. Μελέτες έχουν καταλήξει πως η κακή ποιότητα ύπνου συνδέεται άρρηκτα με την ευαισθησία σε χρόνιες αγχώδεις διαταραχές και την κατάθλιψη. Τι βλέπουν όμως στον ύπνο τους όσοι βασανίζονται από το άγχος;
Την απάντηση δίνει πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Ντίσελντορφ που δημοσιεύεται στο Dreaming της Διεθνούς Ένωσης για τη Μελέτη των Ονείρων, η οποία σύμπερανε ότι το μοτίβο ονείρων σε άτομα με διεγνωσμένη αγχώδη διαταραχή διαφέρει από των μη πασχόντων από παθολογικό άγχος, τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και την ένταση.
Οι ερευνητές μελέτησαν τα ημερολόγια ονείρων, τις απαντήσεις σε ειδικά ερωτηματολόγια και τα αποτελέσματα από τις αναλύσεις ονείρων για 76 συμμετέχοντες από δύο ισάριθμες ομάδες· μία πασχόντων από διαταραχές άγχους και μία ομάδα ελέγχου χωρίς την ψυχική διαταραχή. Τα συμπεράσματα έδειξαν ότι τα άτομα με αγχώδεις διαταραχές:
ονειρεύονταν συχνότερα ότι τους κυνηγούν, τους επιτίθενται σωματικά ή ότι παγώνουν από τον φόβο καθώς και θανάτους αγαπημένων τους προσώπων και ατυχήματα όπως συντριβές αεροπλάνων κ.α.
έβλεπαν σπανιότερα ευχάριστα όνειρα με φίλους ή επιτυχία
έβλεπαν όνειρα που περιελάμβαναν περισσότερους χαρακτήρες, τοποθεσίες, μετακινήσεις ή ταξίδια και λεκτική επικοινωνία συγκριτικά με τον υγιή πληθυσμό.
Η μελέτη ανέδειξε και τρία κυρίαρχα χαρακτηριστικά των ονείρων, τα οποία:
αφορούσαν κάποιο πρόσωπο που αποτέλεσε στο παρελθόν το αντικείμενο του πόθου, συμπεριλαμβανομένων των πρώην συντρόφων
έφεραν έντονο το στοιχείο της ταχύτητας και της εξουσίας, όπως με την παρουσία γρήγορων αυτοκινήτων αποτυπώνονταν εντονότερα στο άτομο.
Θυμός, φόβος, ανησυχία και λύπη ήταν μερικά από τα αρνητικά συναισθήματα που συνόδευαν τα όνειρα των ατόμων με αγχώδη διαταραχή, τα οποία επικρατούσαν επιπλέον έναντι των θετικών συναισθημάτων όπως η ευτυχία.
Για τον ψυχολόγο και επικεφαλής ερευνητή, Anton Rimsh, τα όνειρα ίσως αποτυπώνουν τον τρόμο, την εχθρικότητα και τον κίνδυνο που νιώθουν ότι δέχονται από το περιβάλλον του τα άτομα με αγχώδεις διαταραχές στην παραγματική ζωή. «Μπορούμε να υποθέσουμε ότι η παρουσία μιας αγχώδους διαταραχής κρύβεται πίσω από τη μεγαλύτερη υποκειμενική ένταση των ονείρων» σχολίασε, επισημαίνοντας πως τα άτομα με τέτοιες ψυχικές διαταραχές δεν βλέπουν μόνο περισσότερα όνειρα αλλά τα βιώνουν και επηρεάζονται αρνητικά από αυτά σε μεγαλύτερο βαθμό.
Καταληκτικά, η ερευνητική ομάδα ανέφερε κάποιες αδυναμίες της μελέτης όπως το μικρό δείγμα, καθώς και η υπερεκπροσώπηση των ατόμων με γενικευμένη και κοινωνική αγχώδη διαταραχή και διαταραχή πανικού έναντι των ατόμων με ειδικές φοβίες, διαταραχή άγχους αποχωρισμού και αγοραφοβία που υποεκπροσωπήθηκαν.
