Μεταξύ 2014 και 2017, οι Αμερικανοί δοκίμασαν τους πιθανούς αντικαταστάτες μεταξύ των Sig, Glock, Beretta, FN
Οι κύριοι λόγοι για την αναζήτηση νέου πιστολιού ήταν εκ πρώτης η μεγάλη ηλικία και φθορά του αποθέματος M9 και κατά δεύτερον η επιθυμία για ένα λιγότερο πολύπλοκο σύστημα με μεγαλύτερες δυνατότητες. Κύριες απαιτήσεις στο δεύτερο σκέλος ήταν η ενσωμάτωση ράγας picatiny για ανάρτηση φακών, η ικανότητα χρήσης οπτικών σκόπευτρων (Mini Red-dot Optic) και η βελτιωμένη εργονομία. Το αναζητούμενο όπλο θα έπρεπε να αντικαταστήσει σχεδόν 300.000 υπάρχοντα Μ9 και μικρότερο αριθμό από Μ11 (Sig229) της στρατονομίας και M007 (Glock19) των πεζοναυτών.
Η εξελικτική πορεία
Η Beretta δεν ήταν πρόθυμη να παραιτηθεί και πρότεινε εκτός διαγωνισμού την αναβάθμιση των υπαρχόντων αποθεμάτων. Αυτό θα σήμαινε αλλαγή του αλουμινένιου κορμού και πολλές βελτιώσεις στα επιμέρους σημεία. Το προτεινόμενο σχέδιο ονομάστηκε Μ9Α3. Θα είχε ένα νέο κάτω κορμό με ενσωματωμένη ράγα τριών θέσεων. Ένα από τα βασικά παράπονα των χρηστών του Beretta 92 είναι το μεγάλο πλάτος της λαβής. Με την ευκαιρία της αλλαγής, η λαβή θα γινόταν ίσια αντί για κυρτή, ακολουθώντας το μοτίβο του 92 Vertec. Θα συνοδευόταν από λεπτότερα αγωνιστικά πλακίδια που μειώνουν τον όγκο της. Σε συνδυασμό με τις χαράξεις στο εμπρός και πισω μέρος, θα βελτίωναν σημαντικά την εργονομία.
Αντί για την κλασική βαφή ανοδίωσης (στον αλουμινένιο σκελετό) και οξείδωσης(στα ατσάλινα), προτάθηκε η χρήση επίστρωσης DLC (Diamond Like Carbon) που λειτουργεί ως προστατευτικό του μετάλλου και λιπαντικό ταυτόχρονα. Προτάθηκε η χρήση τόνων του καφέ, ώστε τα πιστόλια να παραλλάσονται ευκολότερα και να μη θερμαίνονται λόγω έκθεσης στον ήλιο.
Το προταθέν Α3 θα είχε αφαιρούμενη ακίδα σκόπευσης, λύνοντας το πρόβλημα των αρχικών Μ9. Σε αυτά ήταν αδύνατο να αντικατασταθεί το στόχαστρο καθώς ήταν μέρος του κλείστρου.
Τελικά ο στρατός αποφάσισε να μην προχωρήσει στην αναβάθμιση και πως η επιλογή ενός νεώτερου σχεδίου θα ήταν οικονομικότερη σε βάθος χρόνου.
Το πολιτικό Μ9Α4
Η Beretta δεν “πέταξε στο καλάθι” όλη την έρευνα και στα τέλη του 2023 την έφερε στην πολιτική αγορά. Πρόσθεσαν μερικές ακόμη βελτιώσεις και το παρουσιάζουν πλέον ως Μ9Α4. Αυτό που δε κατάφερε με τις προηγούμενες εκδόσεις ήταν να κάνει το όπλο συμβατό με οπτικά red dot. Ένας μαζικός ανασχεδιασμός του κλείστρου αντιμετώπισε το θέμα. Πλέον υπάρχουν δύο φρεζαρισμένες εσοχές στο πίσω μέρος του κλείστρου που δέχονται ποικιλία βάσεων για οπτικά. Εναλλακτικά υπάρχει μια βάση Picatinny που βιδώνεται στην ίδια θέση, ενώ το σιδερένιο κλισιοσκόπιο παραμένει ως “ρεζέρβα”. Επειδή η όπλιση από το πίσω μέρος είναι δυσκολότερη όταν υπάρχει red dot, μια σειρά από χαρακιές προστέθηκαν στο εμπρός μέρος του κλείστρου. Η τακτική αυτή συναντάται όλο και συχνότερα στα σύγχρονα όπλα.
Η άλλη αλλαγή ήταν η κατάργηση της χειροκίνητης ασφάλειας. Πλέον όταν ο χειριστής πιέζει τον αμφιδέξιο μοχλό στο πίσω μέρος του κλείστρου, κατεβάζει τη σφύρα χωρίς να αγγίζει τον επικρουστήρα. Αυτό τη φέρνει σε θέση “αφόπλισης” χωρίς όμως να κλειδώσει τη σκανδάλη. Πίεση εκ νέου, θα υψώσει τη σφύρα και θα πυροδοτήσει το όπλο σε διαμόρφωση “διπλής ενέργειας”. Αυτή η τροποποίηση λύνει ένα χρόνιο παράπονο των χειριστών του Μ9, οι οποίοι κατά λάθος απενεργοποιούσαν το πιστόλι, ενώ προσπαθούσαν να το επαναγεμίσουν. Μαζί πηγαίνει και ένας βελτιωμένος μηχανισμός σκανδάλης (Xtreme Trigger) που υπόσχεται μικρότερη διαδρομή έλξης.
Η τελευταία βελτίωση αφορά στην τοποθέτηση μιας κάνης από ισχυρότερο κράμα. Στο άκρο της φέρει σπείρωμα. Με την πρωτοφανή δημοφιλία που απολαμβάνουν οι σιγαστήρες και οι αντισταθμιστές ανάκρουσης, αυξάνει τις επιλογές για το χρήστη.
Είναι ακόμη σύγχρονο;
Σίγουρα το Μ9Α4 είναι το πληρέστερο Beretta 92 που ως σήμερα. Το βασικό σχέδιο μπορεί να έχει τις ρίζες του στο 1970, αλλά μαζί έχει και μια ιστορία αξιοπιστίας. Το σύστημα λειτουργίας με την κάνη που μετακινείται οριζόντια, το καθιστά ιδανικό για προσαρμογή σιγαστήρων. Θεωρείται ακριβές και το μεγάλο βάρος (945 γραμμάρια κενό), βοηθά στη χαμηλή ανάκρουση.
Σε σχέση με πιο σύγχρονα, ιδιαιτέρως πολυμερικά, μοντέλα είναι πολύ ογκώδες. Ακόμη και το 1985, όταν αντικατέστησε το Μ1911, οι επικριτές του θεωρούσαν πως είναι υπερβολικά μεγάλο για πιστόλι των 9 χιλιοστών. Ελάχιστοι θα το σκέφτονταν για οπλοφορία και μάλλον θα περιοριζόταν στο ρόλο του “παιχνιδιού για το σκοπευτήριο”. Η τάση πλέον είναι για διαρκώς μικρότερα όπλα που συνδυάζουν τα ίδια χαρακτηριστικά με ευκολία μεταφοράς. Το καθιστά αυτό πεπαλαιωμένο; Μπορεί να μην υπάρχει χώρος για αυτό τον παλαίμαχο στα στρατιωτικά οπλοστάσια, αλλά δε σήμανε ακόμη η ώρα της απόσυρσης του.