Ο Δεκαπενταύγουστος είναι από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθοδοξίας. Οι χριστιανοί ορθόδοξοι στην Ελλάδα, γιορτάζουν την κοίμηση της Θεοτόκου, της Παναγίας μας. Έτσι σε όλη την Ελλάδα τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζουμε αυτή την υπέροχη γιορτή.
Πανηγύρια, τοπικές λιχουδιές, θρησκευτικές ιδιαιτερότητες. Τα έθιμα είναι τόσα πολλά και με τόση μεγάλη ποικιλία, που πολλά από αυτά δεν τα γνωρίζουμε. Γι’ αυτό στο σημερινό μας άρθρο θα σας παρουσιάσουμε όλα τα άγνωστα ελληνικά έθιμα του Δεκαπενταύγουστου. Διαβάστε παρακάτω:
Ο Επιτάφιος της Παναγίας στα νησιά
Σε μερικά νησιά της Ελλάδας όπως στην Κασσιόπη στην Κέρκυρα ή στην Πάτμο και στην Ικαρία ακολουθούν τα πρότυπα της νεκρώσιμης πομπής που συναντάμε και την Μεγάλη Παρασκευή. Για παράδειγμα λοιπόν στην Κασσιανή στολίζουν τον επιτάφιο της Παναγίας και ακολουθούν τη λιτανεία με αναμμένα κεριά.
Στην Ικαρία και πιο συγκεκριμένα στον Καμαρόκαμπο, στο ξωκλήσι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, υπάρχει ένας μικρός σε μέγεθος επιτάφιος και κάθε χρόνο την Παραμονή του Δεκαπενταύγουστου ο ψάλτης τον παίρνει στους ώμους του για να τον μεταφέρει στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας.
Εκεί λοιπόν ξεκινούν να χτυπούν οι καμπάνες και οι γυναίκες κάθε ηλικίας στολίζουν με λεβάντες και γαρύφαλλα ψάλλοντας προσευχές μέχρι τα ξημερώματα. Μόλις χαράξει, οι καμπάνες χτυπούν καλώντας τους πιστούς να προσέλθουν με αναμμένα κεριά, όπου ξεκινά μία μεγάλη πομπή με προορισμό και πάλι τον Καμαρόκαμπο.
Πάτμος: Ο Επιτάφιος της Παναγίας
Στο νησί της Ορθοδοξίας και στο ιστορικό μοναστήρι της Αποκάλυψης, οι μοναχοί εκεί κάνουν περιφορά του επιταφίου της Παναγίας. Αυτό είναι ένα έθιμο που έχει ρίζες από το Βυζάντιο.
Ο επιτάφιος της Παναγίας είναι χρυσοποίκιλτος και περιφέρεται στα σοκάκια του νησιού σε μία μεγαλοπρεπή πομπή ενώ οι καμπάνες του μοναστηριού και των άλλων εκκλησιών χτυπούν διαρκώς.
Νίσυρος: Οι Εννιαμερίτισσες
Το Νιάμερο της Παναγίας γιορτάζεται στην Νίσυρο από τις 6 Αυγούστου. Πρωταγωνίστριες του συγκεκριμένου εθίμου είναι οι μαυροντυμένες Εννιαμερίτισσες γυναίκες οι οποίες για εννέα μέρες μένουν στο μοναστήρι της Παναγίας της Σπηλιανής.
Εκεί ακολουθούν ένα αυστηρό πρόγραμμα νηστείας κάθε μέρα και κάνουν 300 μετάνοιες. Την ίδια στιγμή είναι υπεύθυνες για την καθαριότητα του χώρου και των ιερών σκευών. Ανήμερα της Παναγίας οι Εννιμερίτισσες κρατούν δίσκους με κόλλυβα και προπορεύονται της πομπής της λιτάνευσης της εικόνας από τους ιερείς.
Οι ιερείς την οδηγούν στο χωριό για να ευλογήσει το πανηγύρι. Οι γυναίκες αποσύρονται μόνο όταν ξεκινήσει το γλέντι με τον τοπικό χορό της κούπας.
3.Πυργί Χίου: Πυργούσικος χορός
Σε ένα από τα διάσημα Μαστιχοχώρια της Χίου, το Πυργί, με την ιδιαίτερη ασπρόμαυρη διακόσμηση των σπιτιών του, υπάρχουν 50 εκκλησίες.
Το Δεκαπενταύγουστο μετά τη λειτουργία στην εκκλησία της Παναγίας, το πανηγύρι μεταφέρεται στην πλατεία, όπου την τιμητική του έχει ο παραδοσιακός “Πυργούσικος” χορός, με τον γρήγορο και χαρούμενο σκοπό του να παρασέρνει τους πιστούς.
Αστυπάλαια, τα «Κουκάνια» και ο «πετεινός»
Στην Αστυπάλαια το πανηγύρι της Παναγίας της Πορταΐτισσας έχει εκδηλώσεις που διαρκούν τρεις μέρες. Ξεκινούν το βράδυ της παραμονής μετά τον Εσπερινό, στον περίβολο της εκκλησίας. Υπάρχουν μουσικές από βιολί και λύρα και παραδοσιακοί χοροί.
Ανήμερα οι κάτοικοι του νησιού μαγειρεύουν και προσφέρουν στους επισκέπτες τοπικούς μεζέδες και αρνί γεμιστό. Το εορταστικό τριήμερο κλείνει με τα Κουκάνια που διοργανώνονται στον Πέρα Γιαλό και είναι μία σειρά από παιχνίδια με πρωταγωνιστές μικρά και μεγάλα παιδιά.
Επίσης το γιαουρτοτάϊσμα είναι το αλληλοτάισμα γιαουρτιού με κλειστά μάτια, το τράβηγμα του σχοινιού, αγώνες κολύμβησης και αυγομαχίες αλλά και ο πετεινός. Ο πετεινός είναι ένα παιχνίδι που προσπαθούν να π9ιάσουν ένα καλάθι με ψεύτικο κόκορα στην άκρη της αλειμμένης με γράσο κολόνας πάνω από την θάλασσα.
Λειψοί: Ανοιξιάτικα κρινάκια ανθίζουν
Μία σπάνια και μοναδική εικόνα της Παναγίας φιλοξενείται στην Εκκλησία της Παναγία του Χάρου στους Λειψούς. Σε αυτήν λοιπόν απεικονίζεται η Παναγία να κρατά τον Χριστό σαν σταυρωμένο και όχι σαν Θείο Βρέφος.
Το έθιμο εδώ κρατά από το 1943 όπου οι πιστοί τοποθετούσαν την Άνοιξη κρίνους γύρω από την εικόνα. Οι κρίνοι μαραίνονταν και άνθιζαν πάλι τον Αύγουστο.
Κεφαλλονιά: Τα φιδάκια της Παναγίας
Πρόκειται για ένα σπανιότατο έως μοναδικό γεγονός που συμβαίνει συγκεκριμένες ημέρες κάθε χρόνο, προσελκύοντας εκατοντάδες αν όχι χιλιάδες πιστών αλλά και σκεπτικιστών που σπεύδουν να δουν με τα μάτια τους τα δεκάδες φιδάκια της Παναγίας.
Η παράδοση αναφέρει πως κάποια μέρα καθώς πλησίαζαν πειρατικά πλοία και οι πειρατές κατευθύνονταν προς τη Μονή προκειμένου να την λεηλατήσουν, οι μοναχές προσευχήθηκαν στην Παναγία για να προστατέψει τις ίδιες και το μοναστήρι.
Τότε συνέβη το θαύμα. Το μοναστήρι κυκλώθηκε από φίδια που έτρεψαν τους πειρατές σε φυγή. Αυτό θεωρήθηκε σημάδι από την Παναγία. Έτσι οι μοναχές και η Μονή σώθηκαν.
