Έχετε παρατηρήσει πως οι σελίδες της Βίβλου είναι συνήθως χωρισμένες σε δυο στήλες;
Πρόκειται για μια πρακτική η οποία ξεκίνησε τον 15ο αιώνα και αντικατέστησε μια παλιότερη παράδοση, εκείνη των στενών στηλών σε οριζόντιους κυλίνδρους.
Στην Βίβλο του Γουτεμβέργιου, το πρώτο βιβλίο που τυπώθηκε στην ιστορία, οι στήλες ήταν πάλι δυο.
Αλλά γιατί συνέβη αυτό;
Αρχικά η απάντηση είναι πως οφείλεται στην παράδοση που ξεκίνησε από τους κυλίνδρους που αναφέραμε και προηγουμένως. Ήταν πιο εύκολο να αντιγραφεί και να τυπωθεί έτσι στο παρελθόν. Αλλά η παράδοση δεν είναι η μόνη απάντηση.
Το απλό κείμενο, με μια στήλη, το συναντάμε κυρίως στα μυθιστορήματα ή στα δοκίμια. Είναι ένα πιο ξεκούραστο κείμενο για ανάγνωση, με τον αναγνώστη να το διαβάζει πιο εύκολα και με πιο γρήγορη ροή.
Από την άλλη τα λεξικά και οι εγκυκλοπαίδειες, σπάνε στα δυο το κείμενο τους, χωρίζοντας το συνήθως σε δυο στήλες, κάτι που βοηθά ώστε να προσθέσουν εικόνες, υποσημειώσεις αλλά και μια αριθμητική δομή. Αυτό βοηθά στο ψάξιμο που έτσι γίνεται πιο αποδοτικό και πιο εύκολο.
Η Βίβλος του Γουτεμβέργιου
Η Βίβλος λοιπόν δεν είναι περισσότερο πιο κοντά στα βιβλία που λειτουργούν ως παραπομπές παρά στα μυθιστορήματα ή άλλα λογοτεχνικά βιβλία. Οι κληρικοί μπορούσαν με την χρήση δυο στηλών να βρίσκουν και να ταυτοποιούν πιο εύκολα κάθε αριθμημένο στίχο. Έτσι όταν ήθελαν να αναφερθούν σε κάποιο εδάφιο, μπορούσαν να το βρουν ευκολότερα, ψάχνοντας με σημεία αναφοράς.
Άλλωστε κάποιες εκδόσεις της Βίβλου, έχουν σε κάθε σελίδα τους οδηγούς αναφοράς, οι οποίοι μπορούν να τους οδηγήσουν σε παρόμοια εδάφια, έτσι ώστε να κατανοήσουν βαθύτερα το κείμενο.
Βέβαια η Βίβλος είναι ένα τεράστιο κείμενο που φτάνει τις 800.000 λέξεις. Γι’ αυτό είναι και αρκετά οικονομικό όσον αφορά στις σελίδες αλλά και στο μέγεθος της γραμματοσειράς να τυπώνεται σε δυο στήλες. Αν το κείμενο βρισκόταν σε μια στήλη με το ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς, θα ήταν αρκετά δύσκολο να διαβαστεί.
Στην σύγχρονη εποχή, που η τιμή παραγωγής κάθε σελίδας είναι μικρότερη, κάποιοι υποστηρίζουν πως η Βίβλος δεν πρέπει να μοιάζει με λεξικό, ώστε το κοινό να μπορέσει να την διαβάσει ευκολότερα.
Γιατί, όπως λένε, αν οι άνθρωποι δυσκολεύονται να τη διαβάσουν επειδή η ροή ανάγνωσης μοιάζει με λεξικό, τότε αυτός ο τρόπος εκτύπωσης δεν είναι καθόλου αποτελεσματικός. Γι’ αυτό και η Βίβλος έχει αρχίζει να τυπώνεται σε μια στήλη, με μεγαλύτερη γραμματοσειρά και χωρισμένη σε τόμους, που κάνει το διάβασμα της πολύ πιο εύκολο.
