«ΒΑΣΤΑ ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ» Μετά τον Κορωνοϊό τα πάντα θα έχουν αλλάξει – Του Μιχάλη Αγραφιώτη

Γράφει ο Μιχάλης Αγραφιώτης

Κανείς δεν γνωρίζει με απτά στοιχεία πότε θα τελειώσει το βάσανο του Κορωνοϊού. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι όταν θα τελειώσει τότε θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μία τελείως διαφορετική κοινωνία.

Η πρώτη επίπτωση θα είναι στις ανθρώπινες και διαπροσωπικές σχέσεις. Οι άνθρωποι και ειδικά οι πιο «θερμοί» μεσογειακοί λαοί, όπως και οι Έλληνες δεν θα είναι τόσο εγκάρδιοι και εξωστρεφείς, όπως τους γνωρίζαμε. Τέλος, οι συναναστροφές, τέλος οι εναγκαλισμοί, ακόμη και η ξεγνοιασιά των ανθρώπων θα αποτελεί παρελθόν. Όλη αυτή η ιστορία θα αφήσει σε όλους μας κατάλοιπα, «κουσούρια» τα οποία δε νομίζω να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε. Πάντα μέσα μας θα υπάρχει ο φόβος μήπως ο συνάνθρωπος μας, μας κολλήσει κάτι.

Ήδη οι άνθρωποι έχουν χάσει την όρεξη τους για κοινωνικές συναναστροφές, για τη δημιουργία σχέσεων, για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων και αν τα θύματα είναι περισσότερα, που το απευχόμαστε, αλλά είναι βέβαιο, θα χαθεί η όρεξη ακόμη και για ένα απλό καφεδάκι που λέγαμε. Όλες αυτές οι εκδηλώσεις έγιναν take away. Αυτό θα έχει ως συνέπεια οι άνθρωποι να γίνουν πιο απόμακροι μεταξύ τους, και όπως μου λένε νομικοί που εξειδικεύονται αλλά και κοινωνικοί λειτουργοί που γνωρίζω, θα έχει ως αποτέλεσμα άμεσα και στις σχέσεις των ανθρώπων, με αποτροπή γάμων και ενθάρρυνση διαζυγίων.

Όλο αυτό θα έχει φυσικά επιπτώσεις στην οικονομία και την αγορά. Το βέβαιο είναι ότι η πλειοψηφία των επιχειρήσεων θα καταστραφεί μετά το βάναυσο χτύπημα του Κορωνοϊού. Όσα επιδόματα και να δώσει η κυβέρνηση, η δίμηνη ή τρίμηνη διακοπή της λειτουργίας τους θα επιφέρει τρομερό πλήγμα στις ήδη χτυπημένες από την κρίση επιχειρήσεις.

Η άποψη μου είναι ότι το 20% των επιχειρήσεων δεν θα ξανανοίξουν, το 30% των επιχειρήσεων θα κλείσουν το πρώτο τρίμηνο μετά τον ϊό, και μόνο το 50% θα αντέξει για τα επόμενα χρόνια. Το 30% θα φυτοζωεί, ενώ το 20% θα έχει κερδίσει από όλη αυτή την ιστορία.

Αναγκαστικά, οι επιχειρήσεις, που θα κλείσουν, ή άμεσα ή το πρώτο τρίμηνο αλλά και όσες μπορέσουν να επιβιώσουν αμυδρά θα αναγκαστούν σε απολύσεις. Τότε καταλαβαίνετε ότι η ανεργία θα ανεβεί σε μεγάλα ποσοστά, τα οποία φοβάμαι ότι θα ξεπεράσουν κάθε προηγούμενο, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Το 50% των επιχειρήσεων που θα μπορέσει να επιβιώσει θα αναγκαστεί να αλλάξει τον τρόπο πώλησης. Θα αναγκαστεί έστω και βιαίως να εισαγάγει τις νέες τεχνολογίες. Μην απορήσετε αν το 2021, το 80% της εστίασης είναι delivery ή self service, και το 70% των αγορών είναι με ηλεκτρονικές παραγγελίες με παράδοση στο σπίτι. Οι τράπεζες θα είναι ούτως ή άλλως ηλεκτρονικές με ένα κατάστημα ανά Περιφερειακή ενότητα, ενώ αυτά που πρόκειται να εξαλειφθούν και να γίνονται τα πάντα ηλεκτρονικά είναι τα πρακτορεία ΟΠΑΠ.

Από εκεί και πέρα, όλες οι υπηρεσίες του ιδιωτικού τομέα, όπως οι ασφάλειες και οι υπηρεσίες θα καλούνται ηλεκτρονικά, ενώ σε άνθιση θα βρίσκονται οι υπηρεσίες παράδοσης, ειδικά των super market, αφού θα παραγγέλνεις τα πάντα από το σπίτι ηλεκτρονικά και θα συγκρίνεις και τις τιμές, ώστε να πάρεις το φθηνότερο. Τα βενζινάδικα θα γίνουν όλα self service, ενώ οι ανέπαφες συναλλαγές με κάρτα πρόκειται να καταργήσουν το «βρώμικο» χρήμα. Μετά την κρίση του 2015, θα είναι το δεύτερο χτύπημα στο ρευστό.

Μεγάλες αλλαγές θα γίνουν σταδιακά και στο δημόσιο. Η συντριπτική πλειοψηφία των υπαλλήλων θα δουλεύουν από το σπίτι. Δεν θα χρειάζεται να πηγαίνουν στο γραφείο για να χάνουν χρόνο και χρήμα.

Δεν θα χρειάζονται να υπάρχουν κοστοβόρα δημόσια κτίρια, ούτε να σπαταλείται περιττή ενέργεια για ψύξη και θέρμανση. Δεν θα επιβαρύνονται τα μέσα μεταφοράς, ούτε η κυκλοφορία με περιττές μετακινήσεις.

Βέβαια, σκέψεις θα υπάρξουν σίγουρα για τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, αλλά εκεί χάνεται η διαπροσωπική σχέση εκπαιδευτικού και μαθητή. Όμως στο μέλλον δεν αποκλείω όλα να γίνονται διαδικτυακά.

Ο Κορωνοϊός θα αλλάξει πολύ την κοινωνία μας. Θα εισάγει πολύ περισσότερο την τεχνολογία. Τα πάντα θα γίνονται από το κινητό, τον υπολογιστή μας και το τάμπλετ μας. Όμως ο επόμενος εφιάλτης για την ανθρωπότητα έρχεται. Η πτώση του διαδικτύου θα είναι το επόμενο πρόβλημα. Και δεν βρίσκεται μακριά…