Βάφεται «κόκκινος» (και) ο προϋπολογισμός 2021 – Επί ξυρού ακμής τα φορολογικά έσοδα τον Ιανουάριο του 2021

Σε βαθιά περιδίνηση οδηγούν την ελληνική οικονομία και τον προϋπολογισμό τα νέα περιοριστικά μέτρα ενώ η μετάλλαξη του κορωνοϊού ενεργοποιεί σενάριο «μετάλλαξης της κρίσης» στην Ελλάδα.
Δεν πρόλαβε να βγει ο Ιανουάριος και ο προϋπολογισμός έχει ήδη «βαφτεί» κόκκινος με τις κρατικές δαπάνες να εκτινάσσονται και τα φορολογικά έσοδα να κινούνται επί ξυρού ακμής.
Σύμφωνα με πληροφορίες το πρώτο δεκαήμερο όπου οι επιχειρήσεις στο λιανεμπόριο ήταν κλειστές η βουτιά στα έσοδα ήταν πάνω από 40% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2020.
Η εικόνα στις εισπράξεις του προϋπολογισμού άλλαξε προς το καλύτερο στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του μήνα με το άνοιγμα των καταστημάτων που έφερε κάποια πρώτα χαμόγελα στον εμπορικό κόσμο.

Το κλίμα βαραίνει

Όμως η νέα καραντίνα στην αγορά επιτείνει τη συντηρητική ψυχολογία στα νοικοκυριά οδηγώντας σε συγκράτηση της καταναλωτικής δαπάνης με αλυσιδωτές παρενέργειες στο ΑΕΠ και τα κρατικά έσοδα.
Το κλίμα στο υπουργείο Οικονομικών βαραίνει μετά τη συγκρατημένη αισιοδοξία των τελευταίων ημερών καθώς η επιβάρυνση του επιδημιολογικού φορτίου σε συνδυασμό με το πόλεμο των εμβολίων θολώνει το χρονικό ορίζοντα για τον απεγκλωβισμό από την καραντίνα που με βάση τον αρχικό σχεδιασμό τοποθετούνταν από τον Απρίλιο και μετά.
Με την αδρεναλίνη στα ύψη τα στελέχη δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ο στροβιλισμός της οικονομίας να συνεχιστεί έως τις αρχές του καλοκαιριού.
Σοβαρή εστία κινδύνου αποτελεί και ο τουρισμός που σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις στη καλύτερη των περιπτώσεων τα έσοδα να φθάσουν τα 6,5 με 7 δις. ευρώ μειωμένα κατά 62% σε σχέση με το 2019, πράγμα που σημαίνει απώλειες άνω των 11 δις. ευρώ.

Aύξηση κατανάλωσης και δημόσιες επενδύσεις

Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι για να μπορέσει η οικονομία να σταθεροποιηθεί θα πρέπει είτε να ενισχυθεί η κατανάλωση είτε να σημειωθεί έκρηξη στις δημόσιες ή ιδιωτικές επενδύσεις.
Ωστόσο κανένας από τους καίριους αυτούς τομείς δεν αναμένεται να κάνει την έκπληξη.
Θα ανακάμψουν αλλά θα παραμείνουν κάτω από τον ιστορικό μέσο όρο.
Για την επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης 4,8% το υπουργείο Οικονομικών ποντάρει σε αύξηση κατά 3% της ιδιωτικής κατανάλωσης έναντι μείωσης 7,6% το 2020, σε ραγδαία άνοδο κατά 23,2% των επενδύσεων από πτώση 14,3% και των εξαγωγών κατά 22,5% έναντι μείωσης 30,3% πέρυσι.
Το πρώτο τρίμηνο του έτους «κόλλησε» στην ύφεση και τώρα το μεγάλο ζητούμενο είναι τι θα συμβεί από κει και πέρα έλεγε χαρακτηριστικά κυβερνητική πηγή αφήνοντας ανοιχτή την αναθεώρηση επί τα χείρω των προβλέψεων για την ανάκαμψη και το δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Μεταβολή ΑΕΠ

Αν και είναι νωρίς για ασφαλείς εκτιμήσεις σχετικά με την ένταση και την έκταση της πανδημίας το επόμενο διάστημα ωστόσο στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους βάζουν σε πρώτο πλάνο το δυσμενές σενάριο του προϋπολογισμού σύμφωνα με το οποίο η μεταβολή του ΑΕΠ θα είναι κατά 1,5 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερη από την προβλεπόμενη με αποτέλεσμα ο πήχης της ανάπτυξης για ολόκληρο το 2021 να πέσει στο 3,3%, πράγμα που αυτόματα ανεβάζει το πρωτογενές έλλειμμα κατά ESA στο 4,5%.
Ωστόσο διατυπώνονται και πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις που προσγειώνουν το ρυθμό ανάπτυξης στη περιοχή του 1% σε περίπτωση που η πανδημία συνεχίσει να επελαύνει και στο τρίτο τρίμηνο του έτους.
Σημειώνεται ότι στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού υπάρχει ειδικό κεφάλαιο με τίτλο «Ανάλυση ευαισθησίας» όπου καταγράφονται οι επιπτώσεις στην οικονομία και τα δημόσια οικονομικά σε περίπτωση που η εξάπλωση της πανδημίας απαιτήσει ισχυρότερα ή μεγαλύτερης διάρκειας περιοριστικά μέτρα η υπάρξουν καθυστερήσεις στη διαδικασία εμβολιασμού.

Μείωση ΑΕΠ

Με βάση τις παραπάνω παραδοχές προβλέπεται «μείωση του ρυθμού ονομαστικής μεγέθυνσης κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το βασικό μακροοικονομικό σενάριο, πράγμα που συνεπάγεται ότι το ΑΕΠ το 2021 σε τρέχουσες τιμές από 171,9 δις. ευρώ σύμφωνα με το βασικό σενάριο θα διαμορφωθεί σε 169,5 δις. ευρώ έναντι 162,8 δις. ευρώ το 2020.
Μία τέτοια μεταβολή του ονομαστικού ΑΕΠ θα οδηγούσε σε επιδείνωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος κατά 0,74% του ΑΕΠ σε σχέση με το σενάριο του Προϋπολογισμού 2021. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση αυτή το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης κατά ESA θα διαμορφωνόταν σε -7,4% του ΑΕΠ έναντι -6,7% του ΑΕΠ, ενώ το πρωτογενές δημοσιονομικό αποτέλεσμα κατά ESA θα διαμορφωνόταν σε -4,5% του ΑΕΠ έναντι -3,8% του ΑΕΠ. Σε απόλυτους όρους, ο μειωμένος αυτός ονομαστικός ρυθμός μεγέθυνσης θα οδηγούσε σε επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση της τάξης του 1,1 δις. ευρώ».

Επελαύνει ο κορωνοϊός

Πέραν του πλήγματος στη παραγωγική βάση της χώρας η συνέχιση της επέλασης του κορωνοιού θα υποχρεώσει το υπουργείο Οικονομικών σε πρόσθετες σε σχέση με τις προβλέψεις παρεμβάσεις για την αναπλήρωση των ζημιών σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά οι οποίες θα εντείνουν τους δημοσιονομικούς κραδασμούς.
Ήδη ανακοινώθηκε η παράταση και το Φεβρουάριο του μέτρου των αναστολών συμβάσεων για τους εργαζόμενους σε κλειστές και πληττόμενες επιχειρήσεις αυξάνοντας το κόστος του δημοσίου για την χορήγηση των ειδικών επιδομάτων των 534 ευρώ και της κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών
Παράλληλα αβέβαιη είναι η πορεία των φορολογικών εσόδων.
Λόγω της συρρίκνωσης των εισοδημάτων και της αγοραστικής κίνησης περιορίζεται η φορολογητέα ύλη για το δημόσιο καθώς και η δυνατότητα επιχειρήσεων και νοικοκυριών να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους στην εφορία τη στιγμή μάλιστα που από τον Μάιο θα αρχίσουν να τρέχουν οι πληρωμές για «παγωμένα κορωνοχρέη» άνω των 3 δις. ευρώ. Επισημαίνεται ότι ο προϋπολογισμός προβλέπει ότι οι εισπράξεις από φόρους θα είναι αυξημένες φέτος κατά 3,5 δις ευρώ.

Πηγή: bankingnews.gr