Γιατί καταποντίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ το 2023, όπως η ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ το 1974

John D Pappas

Η συντριβή τού ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Αλέξη Τσίπρα στις πρόσφατες εκλογές (21 Μαΐου 2023), εμφανίζει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τον αντίστοιχο καταποντισμό (και μετέπειτα αφανισμό) του κόμματος ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ – ΝΕΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ1 υπό τον Γεώργιο Μαύρο πριν από σχεδόν μισό αιώνα (17 Νοεμβρίου 1974) στις πρώτες βουλευτικές εκλογές της Μεταπολίτευσης.

· Κατ’ αρχάς, και τα δύο κόμματα έλαβαν σχεδόν ταυτόσημα ποσοστά των ψήφων, ο μεν ΣΥΡΙΖΑ 20,07% τον Μάιο 2023, η δε ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ 20,42% τον Νοέμβριο 1974.

· Εν τούτοις, παρά το χαμηλό ποσοστό τους, αμφότερα τα κόμματα ανεδείχθησαν δεύτερα, ήτοι αξιωματική αντιπολίτευση, ο μεν ΣΥΡΙΖΑ με 71 έδρες τον Μάιο 2023, η δε ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ με 60 έδρες2 τον Νοέμβριο 1974.

· Εις εκατέρα εκλογική αναμέτρηση, η διαφορά ποσοστού ψήφων από το πρώτο κόμμα ήταν δυσθεώρητη, άνω του 20% . Στις εκλογές της 21 Μαΐου 2023 αυτή η διαφορά είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στη Μεταπολίτευση,3 δεδομένου ότι η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ έλαβε υπό μεν τον Κυριάκο Μητσοτάκη 40,79% (διαφορά 20,72% από τον ΣΥΡΙΖΑ) τον Μάιο 2023, υπό δε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή τον πρεσβύτερο 54,37% (διαφορά 33,97% από την ΕΝΩΣΙ ΚΕΝΤΡΟΥ) τον Νοέμβριο 1974.

· Αμφότερα τα κόμματα προσήλθαν στις κάλπες υπό την σκιά εθνικής ήττας, ο μεν ΣΥΡΙΖΑ υπό το άγος της γεωπολιτικής ήττας των Ελλήνων από τους Σκοπιανούς από το 2018 («Συμφωνία των Πρεσπών»),4 η δε ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ υπό το όνειδος της στρατιωτικής ήττας της Ελλάδος από τους Τούρκους στην Κύπρο το 1974 (ΑΤΤΙΛΑΣ Ι και ΙΙ), αμφότερες των οποίων επενεσυνέβησαν με αρχιτέκτονα τις Η.Π.Α.5

· Οι αρχηγοί αμφοτέρων των κομμάτων, ο Α. Τσίπρας του ΣΥΡΙΖΑ το 2023 και ο Γ. Μαύρος της ΕΝΩΣΕΩΣ ΚΕΝΤΡΟΥ το 1974, έδιναν την εντύπωση, αμέσως μετά τον καταποντισμό τους στις εκλογές, ότι αδυνατούσαν να αντιληφθούν τον πραγματικό λόγο της εκλογικής τους αποτυχίας: Σύμφωνα και με τους δύο, «έφταιγαν οι άλλοι», στη μεν πρώτη περίπτωση (ΣΥΡΙΖΑ) τα άλλα κόμματα του αντιπολιτευόμενου «δημοκρατικού τόξου» το 2023, στη δε δεύτερη περίπτωση (ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ) ο «ανατέλλων ήλιος» του ΠΑΣΟΚ υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου από τις 3 Σεπτεμβρίου 1974.

Επειδή δε «η Ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά ως τραγωδία και την δεύτερη ως φάρσα», όπως έγινε το 1974 και το 2023 αντίστοιχα, οι συμπολίτες μας που πολιτεύτηκαν με τον ΣΥΡΙΖΑ ίσως επωφεληθούν από μια θεμελιώδη πολιτική άποψη-γνωμάτευση του Αριστοτέλους—πέραν από τα μαρξιστικά-λενινιστικά τους «ακούσματα» και «διαβάσματα»—ώστε να δυνηθούν τελικά να αντιληφθούν τους κορυφαίους λόγους της εκλογικής τους συντριβής.

Τρία θεμελιώδη πολιτικά διακυβεύματα

Συγκεκριμένα, ο Αριστοτέλης προσδιορίζει τρία θεμελιώδη διακυβεύματα για την συνοχή και βιωσιμότητα κάθε πολιτείας: (1) το αίσθημα ασφαλείας των πολιτών (το ὑπολαμβάνειν σῴζεσθαι), (2) την αποτελεσματική αποτροπή οποιασδήποτε αδικίας μιας κοινωνικοοικονομικής τάξεως από μια άλλη (ἀδικεῖσθαι μηδέν) και (3) την νομή της εξουσίας (ποιεῖσθαι τῆς ἀρχῆς) πρωτίστως από την εκάστοτε πολιτικά επικρατούσα τάξη, κάτι σαν την αρχή τής δεδηλωμένης. συγκεκριμένα ως εξής [Πολιτικά, 5.1315α (32-35)]:

“Eπειδή δε οι πολιτείες συνίστανται εκ δύο μερών [τάξεις], ήτοι εξ ανθρώπων που στερούνται οικονομικών πόρων και εξ εκείνων που ελέγχουν τους πόρους [μέσα παραγωγής], πρέπει οπωσδήποτε [1] αμφότεροι να θεωρούν ότι η ασφάλειά τους οφείλεται στην πολιτεία, [2] να μη διαπράττουν οποιαδήποτε αδικία οι μεν κατά των δε, και [3] όποια εκ των δύο [τάξεων] υπερισχύει πολιτικά εκάστοτε, αυτή η ίδια πρέπει τότε κατά το πλείστον να νέμεται την εξουσία.”

(ἐπεί δ᾽ αἱ πόλεις ἐκ δύο συνεστήκασι μορίων, ἔκ τε τῶν ἀπόρων ἀνθρώπων καὶ τῶν εὐπόρων, μάλιστα μὲν ἀμφοτέρους ὑπολαμβάνειν δεῖ σῴζεσθαι διὰ τὴν ἀρχήν, καὶ τοὺς ἑτέρους ὑπὸ τῶν ἑτέρων ἀδικεῖσθαι μηδέν, ὁπότεροι δ᾽ ἂν ὦσι κρείττους, τούτους ἰδίους μάλιστα ποιεῖσθαι τῆς ἀρχῆς.)

Αμφότερα τα κόμματα, ο ΣΥΡΙΖΑ το 2023 και η ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΟ 1974, δεν εξεπλήρωσαν την πρώτη (και κορυφαία) εκ των παραπάνω προϋποθέσεων. Απέτυχαν δηλαδή αμφότεροι να πείσουν ότι επαρκούσαν να διακονήσουν και σφυρηλατήσουν το αίσθημα ασφαλείας των πολιτών: Εν πολλοίς, ο Ελληνικός Λαός αισθάνθηκε ανασφαλής να τεθεί υπό την ηγεσία είτε του Α. Τσίπρα το 2023, είτε του Γ. Μαύρου το 1974. Επιπροσθέτως ο ΣΥΡΙΖΑ εφάνη ελλειματικός όσον αφορά και στα υπόλοιπα δύο πολιτικά διακυβεύματα, όπως αναλύεται παρακάτω.

Αίσθημα εξωτερικής ασφαλείας

Ειδικότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ επέμεινε στην προεκλογική περίοδο να αγνοεί την πολιτική σημασία του αισθήματος ασφαλείας των πολιτών, παρότι αυτό προτάσσεται από τον Αριστοτέλη ως σημαντικότερο από τα άλλα δύο θεμελιώδη πολιτικά διακυβεύματα (δικαιοσύνη και αντιπροσωπευτικότητα).

Κατά συνέπεια, ο ΣΥΡΙΖΑ κατετρύχετο στην προεκλογική περίοδο από τον απόηχο της εθνικής μειοδοσίας της Συμφωνίας των Πρεσπών: Καθ’ ον χρόνο ο Ερντογάν διεκδικεί μια παρόμοια συμφωνία για το Αιγαίο,6 ως δήθεν «ιστορικό-γεωγραφικό» δικαίωμα της Τουρκίας, είναι προφανώς αδιανόητο πλέον για τους περισσότερους Έλληνες ψηφοφόρους να ξαναεμπιστευτούν στα χέρια του Τσίπρα τις τύχες τις Ελλάδος έναντι της ενίοτε μαινομένης στρατοκρατικής ισλαμικής Τουρκίας. Αποδείχθηκε στην πράξη, εκ του εκλογικού αποτελέσματος, ότι οι ψηφοφόροι δεν έχουν ξεχάσει ότι ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριεφέρθη ως «πρόθυμος»4 σε ανθελληνικές εντολές που έλαβε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ τον Οκτώβριο 2017 για άνευ όρων παράδοση της Ελλάδος στους Σκοπιανούς όσον αφορά στην ψευδεπίγραφη «Μακεδονική» γλώσσα και εθνικότητα. Επίσης οι Έλληνες ψηφοφόροι φαίνεται ότι δεν έχουν λησμονήσει ούτε τις κατάφωρες ψευδολογίες του Α. Τσίπρα περί δήθεν αναγνώρισης «Μακεδονικής» γλώσσας και εθνικότητας από τον Ο.Η.Ε. το 1977 για να δικαιολογήσει τα εθνικά του ατοπήματα,7 ούτε την δραστική περικοπή των εξοπλιστικών δαπανών επί διακυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ το 2015-2019 στο πλαίσιο της ανεκδιήγητης αντίληψης του ΣΥΡΙΖΑ ότι με την Τουρκία απέναντι «θα το ρισκάρουμε».8 Το χείριστο όλων είναι ότι ο μεν αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ αυτοπροβάλλεται διαχρονικά ως αμετανόητος για την Συμφωνία των Πρεσπών—τέσσερα χρόνια μετά από την υπογραφή της, επαίρετο χασκογελώντας ότι (επί λέξει) «αισθάνεται μεγάλη υπερηφάνεια»9 για την κατ’ εντολή των Αμερικανών αντεθνική του «Συμφωνία» με τους Σκοπιανούς—ο δε Ευκλείδης Τσακαλώτος, διατελέσας αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών (2015) και υπουργός Οικονομικών (2015-2019) στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και κορυφαίο στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εισηγήθηκε εν έτει 2023 επίσημα, από του βήματος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, να μην «είμαστε και τόσο πατριώτες όταν αναφερόμαστε στα ελληνοτουρκικά και το μεταναστευτικό»,10 βάσει μιας υπονοουμένης κομματικής «λογικής» ότι εάν ο Αριστοτέλης και η πραγματικότητα ευρίσκονται σε αναντιστοιχία με αντεθνικές ιδεοληψίες ή αμπελοφιλοσοφίες του ΣΥΡΙΖΑ, τότε τόσο το χειρότερο για τον Αριστοτέλη και την πραγματικότητα.

Απεναντίας, στον αντίποδα των εθνικά μειοδοτικών επιδόσεων του ΣΥΡΙΖΑ, ο Ελληνικός Λαός κατέδειξε, διά του εκλογικού αποτελέσματος, ότι επεκρότησε το πολυδιάστατο έργο τής ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ στα εθνικά θέματα, όπως π.χ. την ανάσχεση της Τουρκικής προκλητικότητας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο το καλοκαίρι του 2020, οπότε οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις εξετέλεσαν το αποτρεπτικό τους καθήκον, την παραγγελία γαλλικών φρεγατών Μπελαρά, την ταχύτατη προμήθεια γαλλικών αεροσκαφών Rafale, την διαδικασία για αγορά αμερικανικών αεροσκαφών πέμπτης γενεάς F-35, τις αμυντικές συμφωνίες με την Γαλλία (2021) και τις Η.Π.Α. (2022), την πανηγυρική ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Αμερικανικό Κονγκρέσσο (2022), κ.ο.κ.

Δηλαδή, η αντιπαραβολή μεταξύ της μειοδοτικής πολιτικής εθνικής ανασφάλειας του ΣΥΡΙΖΑ, και της πατριωτικής πολιτικής εθνικής ασφαλείας της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, διεδραμάτισε βαρύνοντα ρόλο στις εκλογικές επιλογές των Ελλήνων στις 21 Μαΐου 2023, όπως καταδεικνύεται από την χαοτική διαφορά ποσοστού ψήφων (20,72%) μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου κόμματος. Παρομοίως, σε παρόμοιες θέσεις σε θέματα εθνικής ασφαλείας αποδίδεται εν μέρει η άνοδος του κόμματος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ υπό τον Κυριάκο Βελόπουλο (από 3,70% σε 4,45%) και η εκλογική επιτυχία τόσο του νεότευκτου κόμματος ΝΙΚΗ (2,92%) υπό τον Δημήτρη Νατσιό όσον και του κόμματος ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ (2,89%) υπό την Ζωή Κωνσταντοπούλου, τα οποία διεκήρυξαν ρητώς και με παρρησία ότι αντιτίθενται πλήρως όχι μόνον στην ελληνοσκοπιανή «Συμφωνία των Πρεσπών» αλλά και σε παρόμοια ελληνοτουρκική «Συμφωνία του Αιγαίου» (δημοσιογραφικά αποκαλουμένης «Πρέσπες του Αιγαίου»).

Παρόμοιο ρόλο είχε διαδραματίσει το αίσθημα ασφαλείας των πολιτών στις βουλευτικές εκλογές πριν από μισό αιώνα, στις 17 Νοεμβρίου 1974, οπότε η από τις Η.Π.Α. προκαθορισμένη αποτυχία του Γ. Μαύρου ως Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος στην τριμερή Ελληνο-Τουρκο-Βρετανική Διάσκεψη της Γενεύης (25-30 Ιουλίου και 8-14 Αυγούστου 1974), υποβάθμισε το κύρος του ως πολιτικού ηγέτη ικανού στη διαχείριση κρίσεων: Όπως απεδείχθη από τον επακολουθήσαντα ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ (14-17 Αυγούστου 1974), εκείνη η διάσκεψη ήταν προσχηματική, δηλαδή είχε εργαλειοποιηθεί από τους Αμερικανούς για να παράσχουν πολύτιμο χρόνο στους Τούρκους να ενισχύσουν αμαχητί και να επεκτείνουν το στρατιωτικό τους προγεφύρωμα στην Κύπρο κατά το κρίσιμο 20ήμερο (25 Ιουλίου – 13 Αυγούστου 1974) μεταξύ ΑΤΤΙΛΑ Ι και ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ, προς ευχερή εκτέλεση του επακολουθήσαντος ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ. Εν τούτοις ο Γ. Μαύρος ούτε αντελήφθη εξ αρχής ότι εργαλειοποιείτο ο ίδιος προσωπικά από τις Η.Π.Α., ούτε απετόλμησε τότε να καταγγείλει διεθνώς τις Η.Π.Α., με παρρησία και εγκαίρως, ως αρχιτέκτονα της Κυπριακής τραγωδίας. Η επιφαινόμενη αναποτελεσματικότητα ή ατολμία τού Γ. Μαύρου να αντιμετωπίσει τις Αμερικανικές μεθοδεύσεις στην Κυπριακή τραγωδία, αντιπαρεβάλλετο τότε αισθητικά και ουσιαστικά τόσον με την σφοδρή αντι-Αμερικανική και αντι-ΝΑΤΟϊκή ρητορική του πολιτικά ανερχόμενου τότε Ανδρέα Παπανδρέου, όσον και με την ρηξικέλευθη ηγετική απόφαση του Κωνσταντίνου Καραμανλή για άμεση αποχώρηση της Ελλάδος από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ από τις 14 Αυγούστου 1974, αμέσως μόλις άρχισαν οι εχθροπραξίες του ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ.

Όπως το 1974, έτσι και σήμερα ο ελληνικός λαός αντιλαμβάνεται σε συλλογικό επίπεδο ότι ο πραγματικός αντίπαλος της Ελλάδος δεν ήταν και δεν είναι ούτε η Τουρκία ούτε η δήθεν «υπεροχή της σε δύναμη πυρός» (όπως απλοϊκά διεκήρυττε ο Γ. Μαύρος), αλλά οι εκάστοτε πραγματιστικές μεθοδεύσεις των Η.Π.Α. ως επικυρίαρχης δυνάμεως στην Ευρώπη και την Μέση Ανατολή. Κατά λογική ακολουθία, όπως τότε έτσι και τώρα οι Έλληνες ψηφοφόροι προσβλέπουν πλέον σε πολιτικούς ταγούς που έχουν την βούληση και την ικανότητα να ελίσσονται αποτελεσματικά ανάμεσα στις συμπληγάδες των εκάστοτε μεταλασσομένων αμερικανικών συμφερόντων και σκοπιμοτήτων στη γηραιά ήπειρο και την Μεσόγειο. Σε αυτό το πλαίσιο, τόσον ο Γ. Μαύρος το 1974 όσον και ο Α. Τσίπρας το 2023 εμετρήθησαν από το εκλογικό σώμα και ευρέθησαν ελλιπείς ή «λίγοι» για να αντιμετωπίσουν την πλανητική υπερδύναμη, οσάκις αυτή αντιτίθεται σε πάγιες εθνικές θέσεις και ιστορικά περιφερειακά συμφέροντα της Ελλάδος.

Αίσθημα εσωτερικής ασφαλείας

Ο Αριστοτέλης αναφέρεται στο αίσθημα ασφαλείας υπό την ευρεία έννοια (αφού δεν το εξειδικεύει), ήτοι ασφαλείας της πόλεως και των πολιτών όχι μόνον από εξωτερικές απειλές αλλά και από εσωτερική αταξία και συναφείς κινδύνους. Σε αυτό το (εσωτερικό) μέτωπο, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει βεβαρυμμένο πολιτικό μητρώο: Οι Έλληνες ψηφοφόροι δεν έχουν λησμονήσει την μετατροπή της Ελλάδος σε «ξέφραγο αμπέλι» μαζικών μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία το 2016 επί διακυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ, και επικροτούν την αποτελεσματική προάσπιση των Ελληνικών (και Ευρωπαϊκών) συνόρων στον Έβρο τον Μάρτιο 2020 και την αμυντική ενίσχυση τότε και την επέκταση έκτοτε του φράχτη στον Έβρο από την κυβέρνηση της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, όπως απεδείχθη, εκ του εκλογικού αποτελέσματος. Εν τούτοις ο ΣΥΡΙΖΑ επέμενε προεκλογικά στην ιδεοληπτική του εμμονή κατά του φράκτη του Έβρου και στον εναγκαλισμό του με την ιδέα—ή μάλλον τον εφιάλτη—της μετατροπής της Ελλάδος σε ένα πολυπολιτισμικό, πολυγλωσσικό, πολυθρησκευτικό, πολυφυλετικό και εθνικά ισοπεδωτικό χώρο διέλευσης και μονίμου παραμονής εκατομμυρίων οικονομικών λαθρομεταναστών.

Αίσθημα δικαιοσύνης

Βεβαρυμμένο πολιτικό μητρώο έχει ο ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά και στο αίσθημα δικαιοσύνης της μεσαίας τάξης, των επαγγελματιών και των μικρομεσαίων επιχειρηματιών, της «ραχοκοκαλιάς της Οικονομίας», δεδομένου ότι επί διακυβερνήσεώς του (2015-2019) ωφέλησε κατά το μάλλον ή ήττον την κατώτερη τάξη, βλάπτοντας όμως ή και καταστρέφοντας την μεσαία τάξη. Το βαθύ αίσθημα αδικίας της μεσαίας τάξης από την διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ—πρωτοφανούς αδικίας στα παγκόσμια μεταπολεμικά χρονικά της Ευρώπης, δεδομένου ότι τα φορολογικά και ασφαλιστικά βάρη χιλιάδων επαγγελματιών ανήλθαν αίφνης σε… 120% του εισοδήματος τους τότε—παραμένει ανεξίτηλο στη μνήμη των Ελλήνων ψηφοφόρων.

Η δε συλλογική τραυματική μνήμη των ψηφοφόρων της μεσαίας τάξης από τους Συριζαίους «μαθητευόμενους μάγους» το 2015-2019, επικαιροποιήθηκε και επιδεινώθηκε πρόσφατα από διάφορες εξαγγελίες περί «παράλληλων τοπικών νομισμάτων» και παρόμοιων «οικονομολογικών» φληναφημάτων,11 που εξηγγέλλοντο ανεξέλεγκτα, φίρδην-μίγδην, από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ κατά την προεκλογική περίοδο το 2023. Κατά συνέπεια, το έλλειμμα του ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά στο κατ’ Αριστοτέλη αίσθημα ασφαλείας των ψηφοφόρων διευρύνθηκε (επιδεινώθηκε) και από την οικονομική ανασφάλεια της μεσαίας τάξης έναντι του φάσματος να βρεθεί και πάλι αντιμέτωπη με τις οικονομικές-ταξικές ιδεοληπτικές εμμονές του ΣΥΡΙΖΑ το 2023.

Είναι δε πιθανότατο, αυτή η προσβολή τού περί οικονομικού δικαίου (equity) αισθήματος της μεσαίας τάξης να διαδραματίσει βασικό ρόλο στην ταχεία εκλογική συρρίκνωση του ΣΥΡΙΖΑ στο φυσικό του μέγεθος (3% – 6%), δεδομένου ότι η μεσαία τάξη έχει αποδείξει ότι δύναται να κατακρημνίσει ταχέως ένα κόμμα εξουσίας, όπως έκανε με το ΠΑΣΟΚ, από 43,92% υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου τον νεώτερο το 2009, στο 13,18% υπό τον Ευάγγελο Βενιζέλο το 2012 και στο 6,28% υπό την Φώφη Γεννηματά το 2015—ή και να το αφανίσει ολοσχερώς, όπως έκανε με την ΕΝΩΣΙ ΚΕΝΤΡΟΥ, από 52,72% υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου τον πρεσβύτερο προδικτατορικά το 1965, στο 20,42% υπό τον Γ. Μαύρο μεταδικτατορικά το 1974 (ως Ε.Κ.-Ν.Δ.), στο 11,95% επίσης υπό τον Γ. Μαύρο το 1977 (ως Ε.ΔΗ.Κ.) και τελικά στο 0,40% υπό τον Ιωάννη Ζίγδη στο 1981 (επίσης ως Ε.ΔΗ.Κ.).

Έλλειμμα δημοκρατικής αντιπροσώπευσης

Επί πλέον, όσον αφορά στην παραβίαση των θεμελιωδών πολιτικών προϋποθέσεων του Αριστοτέλους, ο Α. Τσίπρας ξεπέρασε κατά πολύ τον Γ. Μαύρο παραβιάζοντας και την τρίτη προϋπόθεση (ενώ ο Γ. Μαύρος εφέρετο ως ανεπαρκής μόνον ως προς την πρώτη), ήτοι την Αριστοτέλεια εξουσιαστική αντιπροσωπευτικότητα: Ο Τσίπρας και οι περί αυτόν προέβαλλαν ως προεκλογικό κομματικό στόχο, ή έστω ως εναλλακτική επιλογή, μια μετεκλογική «κυβέρνηση ηττημένων»,12 στην οποία δεν θα συμμετείχε το κόμμα που θα ανεδεικνύετο πρώτο στις εκλογές. Σε μια δε τέτοια μη βιώσιμη «κυβέρνηση-κουρελού», ενδέχετο να διορίζετο πρωθυπουργός ένας μη εκλεγμένος «τεχνοκράτης-προσωπικότητα» κοινής αποδοχής (ή μάλλον ανοχής) από όλους τους αρχηγούς των ηττημένων κομμάτων. Τέτοιες όμως (πολιτικά ανισόρροπες) μετεκλογικές εξελίξεις «ευρωπαϊκού τύπου» είναι αλλότριες προς τις πολιτικές αντιλήψεις όχι μόνον του Αριστοτέλους αλλά και τού βαθιά δημοκρατικού Ελληνικού λαού—αλλά και πάλι, κατά την άποψη του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο το χειρότερο τότε για τον Αριστοτέλη και τον Ελληνικό λαό.

Χαώδης διαφορά μεταξύ Γ. Μαύρου και Α. Τσίπρα

Εντούτοις, παρά τα κοινά χαρακτηριστικά της αρνητικής δυναμικής του ΣΥΡΙΖΑ από το 2023 και της ΕΝΩΣΕΩΣ ΚΕΝΤΡΟΥ από το 1974, οι διαφορές μεταξύ των πολιτικών αρχηγών τους είναι σημαντικές ή και τεράστιες.

Ο Γεώργιος Μαύρος, διδάκτωρ και υφηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ήταν ένας ευπατρίδης της πολιτικής. Διαπνέετο από βαθύ αίσθημα πατριωτισμού: Είχε δει την σταύρωση (ολοσχερή καταστροφή) την γενέτειράς του, του ακριτικού Καστελλόριζου, στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και την ανάστασή της στις 7 Μαρτίου 1948, οπότε το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης μαζί με τα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκαν στη Μητέρα Ελλάδα. Ήταν πάντα παρών στους αγώνες των Ελλήνων για την Πατρίδα και την Δημοκρατία: στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο, είχε υπηρετήσει στο 7ο Σύνταγμα της Ι Μεραρχίας (Β΄ Σώμα Στρατού) το 1940-1941, ενώ κατά την δικτατορία των συνταγματαρχών είχε συλληφθεί και εκτοπισθεί σε Σκόπελο, Γυάρο κ.τ.λ. Κατ’ ακολουθία, προσήλθε στη Διάσκεψη της Γενεύης το 1974 με μεγάλο θάρρος για να αντιμετωπίσει μια χαώδη κατάσταση,13 για την οποία ουδόλως ευθύνετο ο ίδιος. Όταν αντιμετώπισε εκεί το Τουρκικό (κατ’ ουσία Αμερικανικό) τελεσίγραφο14 για άμεση αποδοχή από την Ελλάδα της διχοτόμησης/ ομοσποδιοποίησης της Κύπρου, ο Γ. Μαύρος απήντησε με το δικό του ΟΧΙ λέγοντας ότι «μεταξύ ατίμωσης και πολέμου προτιμούμε τον πόλεμο» και ότι «ο ίδιος δεν δέχεται να συζητή υπό την εκβιαστικήν τακτικήν του κ. Γκιουνές». Κατά συνέπεια, η Διάσκεψη της Γενεύης ναυάγησε στις 14 Αυγούστου 1974 και ο Γ. Μαύρος δεν κατόρθωσε μεν να αποσοβήσει τον πόλεμο (ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ), αλλά όμως συνέβαλε καθοριστικά, με εκείνο το ΟΧΙ, στη διατήρηση έκτοτε της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κυρίαρχου και διεθνώς αναγνωρισμένου κράτους και παράλληλα στη μη αναγνώριση των στρατιωτικών τετελεσμένων της Τουρκίας στην Κύπρο.15

Συγκεφαλαιωτικά, εν καιρώ πολέμου το 1974, της Ελλάδος εν αδυναμία τότε έναντι των Τούρκων, ο Γ. Μαύρος ετήρησε την ιερά παρακαταθήκη (ΟΧΙ) της Γενιάς του ΕΠΟΥΣ ΤΟΥ ’40 στη Διάσκεψη της Γενεύης. Αντιθέτως, εν καιρώ ειρήνης το 2017, της Ελλάδος εν δυνάμει τότε έναντι των Σκοπιανών (πΓΔΜ), ο Α. Τσίπρας έσπευσε ως «πρόθυμος» να πεί YES στην εντολή που έλαβε από τον Αντιπρόεδρο των Η.Π.Α. Michael Richard Pence και τον Υπουργό Εξωτερικών των Η.Π.Α. Michael Richard Pompeo, στις 18 Οκτωβρίου 2017 στην Ουάσινγκτον, για ταχεία αναγνώριση από την Ελλάδα της ψευδεπίγραφης «Μακεδονικής» γλώσσας και εθνικότητας.

Εν τούτοις, το εκλογικό όφελος από το ΟΧΙ τού Γ. Μαύρου στη Διάσκεψη της Γενεύης το καρπώθηκαν από το 1974 οι Κωνσταντίνος Καραμανλής και Ανδρέας Παπανδρέου, διότι αυτοί ήσαν που έργῳ ή λόγῳ κατήγγειλαν τότε δημόσια τον ρόλο των Η.Π.Α. και του ΝΑΤΟ στον ΑΤΤΙΛΑ, ενώ το εκλογικό όφελος από το YES των «προθύμων» του 2007-2019 το καρπούνται από το 2019 τα κόμματα που έργῳ ή λόγῳ εναντιώνονται στη Συμφωνία των Πρεσπών, ήτοι εν μέρει η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, εν μέρει το ΠΑΣΟΚ, κυρίως όμως τα μικρά κόμματα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ, ΝΙΚΗ και ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, που έχουν τοποθετηθεί αναφανδόν κατά της αναγνώρισης από την Ελλάδα της ψευδεπίγραφης «Μακεδονικής» γλώσσας και εθνικότητας.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 Ως μεταπολιτευτικό κόμμα, η ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ – ΝΕΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ (Ε.Κ. – Ν.Δ.), υπό την αρχηγία του Γ. Μαύρου από το 1974, απετέλεσε ιστορική συνέχεια της προδικτατορικού κόμματος ΕΝΩΣΙΣ ΚΕΝΤΡΟΥ, που ιδρύθηκε το 1961 από τον Γεώργιο Παπανδρέου τον πρεσβύτερο εκ συνασπισμού κομμάτων. Από το 1976, το κόμμα μετονομάσθηκε σε ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ (Ε.ΔΗ.Κ.) και παρέμεινε υπό την αρχηγία του Γ. Μαύρου μέχρι τις βουλευτικές εκλογές του 1977. Αμέσως μετά την συρρίκνωση του ποσοστού ψήφων του κόμματος, από 20,42% στις βουλευτικές εκλογές του 1974, στο 11,95% στις βουλευτικές εκλογές του 1977, ο Γ. Μαύρος παρητήθη και αρχηγός τής Ε.ΔΗ.Κ. ανεδείχθη ο Ιωάννης Ζίγδης.

2 Η διαφορά (11) εδρών μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ (71 έδρες) τον Μάιο 2023, και της ΕΝΩΣΕΩΣ ΚΕΝΤΡΟΥ – ΝΕΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ (60 έδρες) τον Νοέμβριο 1974, οφείλεται στη διαφορά εκλογικού συστήματος μεταξύ των δύο βουλευτικών εκλογών, ήτοι απλή αναλογική το 1974 και ενισχυμένη αναλογική το 1974.

3 Η διαφορά (20,72%) μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων στις βουλευτικές εκλογές τον Μάιο 2023 είναι σχεδόν διόμισυ φορές μεγαλύτερη από τον μέσο όρο αυτής της διαφοράς (8,85%) στη Μεταπολίτευση (1974-1923). Συγκεκριμένα, οι διαφορές μεταξύ πρώτου και δευτέρου κόμματος ήσαν οι εξής (ανά βουλευτική εκλογική αναμέτρηση): 33,97% (17-11-1974), 16,50% (20-11-1977), 12,20% (18-10-1981), 4,98% (2-6-1985), 5,10% (18-6-1989), 6,52% (5-11-1989), 8,28% (8-4-1990), 7,58% (10-10-1993), 3,37% (22-9-1996), 1,05% (9-4-2000), 4,81% (7-4-2004), 3,74% (16-9-2007), 10,44% (4-10-2009), 2,07% (6-5-2012), 2,77% (17-6-2012), 8,43% (25-1-2015), 7,36% (20-9-2015), 8,32% (7-7-2019) και 20,72% (21-5-2023).

4 Ιωάννης Δ. Παπακωνσταντίνου (John D. Pappas), MACEDONIA MADE IN USA: Από το ΟΧΙ των Ελλήνων το 2008… στο YES των προθύμων το 2018 [το Προοίμιο του βιβλίου πρωτοδημοσιεύθηκε στα Θέματα Ελληνικής Ιστορίας στις 16-7- 2019]: Διαθέσιμο δωρεάν σε ψηφιακή μορφή ως 224σέλιδο αρχείο pdf εδώ.

5 Ιωάννης Δ. Παπακωνσταντίνου, «Μεταπολίτευση made in USA», Θέματα Ελληνικής Ιστορίας (18-4-2019). Διαθέσιμο δωρεάν σε ψηφιακή μορφή ως 30σέλιδο αρχείο pdf εδώ.

6 Ιωάννης Δ. Παπακωνσταντίνου, «Η Συμφωνία των Πρεσπών ενισχύει τον Τουρκικό Επεκτατισμό», Θέματα Ελληνικής Ιστορίας (23-1-2019).

7 John D. Pappas:

—«H Αλήθεια περί δήθεν αναγνώρισης «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ» ΓΛΩΣΣΑΣ από τον ΟΗΕ το 1977», Θέματα Ελληνικής Ιστορίας (13-12-2018). Διαθέσιμο δωρεάν σε ψηφιακή μορφή ως 13σέλιδο αρχείο pdf εδώ.

—«Η Μάχη των Αθηνών το 1977 και το VETO της Βουλγαρίας το 2020 για την “Μακεδονική γλώσσα”», Θέματα Ελληνικής Ιστορίας (28-1-2022). Διαθέσιμο δωρεάν σε ψηφιακή μορφή ως 54σέλιδο αρχείο pdf εδώ.

—ΚΥΡΙΛΛΟΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ 1977: Η Μάχη για την «Μακεδονική γλώσσα» στην Αθήνα το 1977 στη Γ΄ Διάσκεψη του Ο.Η.Ε. για την τυποποίηση γεωγραφικών ονομάτων (BICENTENNIAL, Μάρτιος 2022).

8 «Μπαλάφας: Με την Τουρκία θα το ρισκάρουμε», KONTRA CHANNEL («Επί του Πιεστηρίου», 25-3-1012): https://www.youtube.com/watch?v=4Vl02w9NNaI&ab_channel=%CE%9F%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CE%91%CE%BB%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82

9 «Α. Τσίπρας για Συμφωνία Πρεσπών: Άξιζε τον κόπο, αν μου στοίχισε τις εκλογές», ΕΡΤ (17-6-2002):
https://www.youtube.com/watch?v=Q4qI2hthYXE&ab_channel=%CE%95%CE%A1%CE%A4%CE%91.%CE%95.

10 Μανώλης Κοττάκης, «Στα υπόγεια είναι η θέα», ΕΣΤΙΑ (22-10-2002):

Στά ὑπόγεια εἶναι ἡ θέα

11 «Τσακαλώτος/“Ομπρέλα”: στα χνάρια του Βαρουφάκη», ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ (9-5-2023):
https://tomanifesto.gr/tsakalwtosomprela-sta-khnaria-toy-baroyfaki-143335

12 «Κυβέρνηση ηττημένων ή κυβέρνηση με ψήφο ανοχής;». TO BHMA (18-5-2023):
https://www.tovima.gr/2023/04/26/stiles/kyvernisi-ittimenon-i-kyvernisi-me-psifo-anoxis/

13 Ο Γεώργιος Μαύρος, ως Υπουργός Εξωτερικών της μεταβατικής «κυβέρνησης εθνικής ενότητας» υπό την πρωθυπουργία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, με Πρόεδρο Δημοκρατίας τον χουντικό Στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη, εκλήθη να αντιμετωπίσει σε διπλωματικό επίπεδο (α) τα στρατιωτικά τετελεσμένα του ΑΤΤΙΛΑ Ι, (β) την άμεση πολεμική απειλή του ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ, (γ) την συνεχιζόμενη διεθνή απομόνωση και παγκόσμιο διασυρμό της Ελλάδος, δεδομένου ότι οι πρωτεργάτες τού πραξικοπήματος στην Κύπρο (Μπονάνος, Γαλατσάνος κ.τ.λ.) παρέμεναν στις επιτελικές τους θέσεις κατά την Διάσκεψη της Γενεύης και μάλλον ήλεγχαν παρά ελέγχοντο από την πολιτική κυβέρνηση, όπως ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής είπε τότε στον Γ. Κληρίδη («εγώ δεν ελέγχω την κατάσταση»), (δ) το μειωμένο διεθνές κύρος του ιδίου του Γ. Μαύρου ως Υπουργού Εξωτερικών, δεδομένου ότι εκπροσωπούσε μια κυβέρνηση ανάγκης χωρίς νομιμοποίηση, ήτοι μη εκλεγμένη αλλά διορισμένη από την ίδια την χούντα, (ε) το άτυπο embargo όπλων και πυρομαχικών που είχε επιβάλει στην Ελλάδα ο Υπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α. Henry Kissinger αμέσως μετά το Ελληνικό πραξικόπημα στην Κύπρο, (στ) την κατάπτωση του ηθικού και κατ’ ουσία την αυτοδιάλυση στρατιωτικών δυνάμεων της Εθνοφρουράς στην Κύπρο, (ζ) την Ελλάδα στο χείλος εμφύλιας σύρραξης μεταξύ χουντικών και δημοκρατικών αξιωματικών, και πάνω απ’ όλα (η) την προειλημμένη απόφαση των Η.Π.Α. και των Τούρκων για την de facto ΝΑΤΟποίηση της Κύπρου διά της στρατιωτικής καταλήψεως τουλάχιστον του 34% του εδάφους της από τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις (όπερ και εγένετο).

14 Στη Διάσκεψη της Γενεύης το 1974, ο Υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Τζέϊμς Κάλλαχαν προέτρεψε «ευγενικά» (εκβιαστικά) στον Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδος Γεώργιο Μαύρο να αποδεχθεί την πρόταση των Τούρκων για κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και διχοτόμηση/ ομοσπονδιοποίηση της Κύπρου—σύμφωνα με το σχέδιο του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ραούφ Ντεκτάς ή το σχέδιο του τότε Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Τουρχάν Γκιουνές—προκειμένου να αποφευχθεί η αιματοχυσία του επικείμενου τότε ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ, με την αιτιολογία ότι οι Τούρκοι θα έπαιρναν αυτό που ήθελαν με στρατιωτικά μέσα ούτως ή άλλως. Σύμφωνα με τον Γλαύκο Κληρίδη, «Ο Κάλλαχαν ενημέρωσε τον Κίσσινγκερ για τις προτάσεις που υπέβαλαν οι Τούρκοι. Του τόνισε ότι προέβλεπε ναυάγιο. Η γνώμη του Κίσσινγκερ ήταν να δεχθούμε μια από τις προτάσεις των Τούρκων χωρίς όμως αποδοχή του προτεινόμενου εδαφικού ποσοστού. Κατά τον Κίσσινγκερ αποδοχή μιας των προτάσεων θα είχε σαν αποτέλεσμα την αποφυγή του ναυαγίου της διασκέψεως και θα οδηγούσε στη συζήτηση για το ποσοστό και άλλων συναφών θεμάτων. Το θέμα όμως είχε προέκταση. Οι Τούρκοι ζητούσαν αμέσως μετά την αποδοχή των προτάσεων, το ζητούμενο ποσοστό εδάφους να τεθεί υπό τουρκικό έλεγχο. Κάτι τέτοιο όμως θα σήμαινε αποδοχή από μας της τουρκικής κατοχής και θα απέκλειε κάθε δικαίωμα καταγγελίας της εισβολής εφόσον η κατοχή των εδαφών θα γινόταν με τη συγκατάθεσή μας».