Εμπειρία ζωής σε ακραίες συνθήκες αλλά πρώτα πέρασμα από το χειρουργείο
Είναι ένα μικρό χωριό, ένας οικισμός, με το σχολείο του, το ταχυδρομείο του και μερικά σπίτια. Θα μπορούσε να είναι ένα οποιοδήποτε χωριό σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Έχει όμως μία σημαντική ιδιαιτερότητα: Οι οικογένειες που επιθυμούν να μείνουν σε αυτό υποχρεούνται να υποβληθούν σε μία επέμβαση.
Φανταστείτε να πρέπει να αφαιρέσετε τη σκωληκοειδίτιδά σας για να ζήσετε στην πόλη σας. Και να πρέπει να κάνει και η οικογένειά σας το ίδιο.
Αυτή είναι η μόνη επιλογή για τους κατοίκους που μένουν για μεγάλο διάστημα στο Villas Las Estrellas- και για τα παιδιά. Είναι μία από τις λίγες εγκαταστάσεις στην Ανταρκτική, όπου κάποιοι κάτοικοι μένουν για χρόνια και όχι μόνο για εβδομάδες ή μήνες.
Το Villas Las Estrellas ανήκει στη Χιλή αλλά δεν βρίσκεται σε χιλιανό έδαφος στη Νότια Αμερική, βρίσκεται στην Ανταρκτική.
Η αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης είναι αναγκαία πρόληψη για τους λιγοστούς ανθρώπους που μένουν για πολύ καιρό στον οικισμό, κι αυτό γιατί το κοντινότερο μεγάλο νοσοκομείο απέχει περισσότερο από χίλια χιλιόμετρα, μετά την άκρη του νησιού King George και στην άλλη πλευρά του ταραγμένου ωκεανού. Στη βάση υπάρχουν μόνο λίγοι γιατροί και κανένας δεν είναι εξειδικευμένος χειρουργός. Δεν ενθαρρύνονται επίσης οι εγκυμοσύνες, για τον ίδιο λόγο. Κάθε επιπλοκή θα μπορούσε να γίνει πολύ περίπλοκη υπόθεση.
Οι περίπου εκατό κάτοικοι- έως 120 το καλοκαίρι, έως 80 τον χειμώνα- είναι κυρίως επιστήμονες και προσωπικό από την αεροπορία ή το ναυτικό της Χιλής, που σταθμεύουν στη στρατιωτική βάση. Αυτοί συνήθως εναλλάσσονται τακτικά. Εκείνοι όμως που έχουν θέσεις στον στρατό με μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα, μένουν για μεγάλο διάστημα στην περιοχή και συχνά φέρνουν μαζί τους και τις οικογένειές τους.
Στον μικρό οικισμό με το ταχυδρομείο, το μικρό σχολείο, την τράπεζα, μια ρωσική εκκλησία να ατενίζει το αχανές τοπίο από ψηλά κι άλλες βασικές εγκαταστάσεις, μία πινακίδα καλωσορίζει τον επισκέπτη που θα βρεθεί μέχρι την εσχατιά αυτή του κόσμου. Βέλη προς διάφορες, απομακρυσμένες φυσικά, πόλεις, υπενθυμίζουν την κλίμακα των αποστάσεων. Για παράδειγμα: «Πεκίνο, 17.501 χιλιόμετρα».
Η μικρή πόλη ιδρύθηκε το 1984, όπως γράφουν οι New York Times, στη διάρκεια της δικτατορίας του Πινοσέτ, όταν η Χιλή επιχειρούσε να εδραιώσει τις εδαφικές διεκδικήσεις της στην Ανταρκτική. «Είναι κάπως δύσκολα εδώ τον χειμώνα» λέει ο José Luis Carillán, που μετακόμισε στο Villa Las Estrellas το 2013 με τη γυναίκα και τα παιδιά του για να αναλάβει τη θέση του δασκάλου στο σχολείο. Στις δυσκολίες που περιγράφει περιλαμβάνονται ανεμοθύελλες καθ’ οδόν προς το σχολείο, με ριπές χιονιού, αλλά και λίγες ώρες ηλιοφάνειας την ημέρα.
«Είναι όμως ένα μοναδικό μέρος» συμπληρώνει. «Μόνο λίγοι άνθρωποι από όλο τον κόσμο έχουν την ευκαιρία να πατήσουν το πόδι τους στην Ανταρκτική, και ακόμα λιγότεροι να ζήσουν εδώ για μεγάλα διαστήματα».
«Ο κόσμος στην υπόλοιπη Χιλή φοβάται τόσο τους κλέφτες, που χτίζει τοίχους γύρω από το σπίτι του» σχολιάζει ο ηλεκτρολόγος Paul Robledo. «Όχι εδώ, στην Ανταρκτική. Εδώ είναι ένα από τα ασφαλέστερα μέρη στον κόσμο».
Παρότι το Villa Las Estrellas έχει προφανώς μηδενική εγκληματικότητα, δεν τα πάει το ίδιο καλά σε άλλους τομείς. Ζώα όπως οι πιγκουίνοι αφθονούν, κι επειδή κανείς δεν τους κυνήγησε ποτέ, πλησιάζουν άφοβα τον άνθρωπο σε εντυπωσιακή απόσταση. Είναι πιθανό επίσης να δει κανείς θαλάσσιο ελέφαντα. Όσοι όμως απολαμβάνουν την παρέα των σκύλων θα χρειαστεί να τη στερηθούν. Τα σκυλιά απαγορεύονται επειδή υπάρχει ο φόβος μετάδοσης ασθενειών στην άγρια ζωή της Ανταρκτικής.
Η μετακίνηση γίνεται κυρίως με ερπυστριοφόρα, από στεριάς, και από θαλάσσης με σκάφη. Ένας διάδρομος προσγείωσης σε κοντινή απόσταση είναι η βασική «είσοδος» στον απόκοσμο αυτόν οικισμό. Στην πτήση από το νοτιότερο σημείο της Χιλής έως το Villas Las Estrellas, το μόνο που βλέπεις από το μικρό παράθυρο του τεράστιου C-130 Hercules, είναι ο αχανής, σκοτεινός και παγωμένος ωκεανός.
Η μέση θερμοκρασία στην περιοχή είναι -2,3 βαθμοί Κελσίου, δηλαδή είναι υψηλότερη από τη μέση θερμοκρασία της ανταρκτικής ενδοχώρας.
Ο Sergio Cubillos είναι ο διοικητής της αεροπορικής βάσης President Eduardo Frei Montalva. Ζει εκεί με τη γυναίκα και τον γιο του για περισσότερο από δύο χρόνια. Παρότι η οικογένειά του είχε ταξιδέψει κάποιες φορές στη Χιλή, εκείνος δεν έχει φύγει από τη βάση καθόλου. Το κλίμα προφανώς είναι δύσκολο. «Τον φετινό χειμώνα δεν μπορέσαμε να βγούμε από το σπίτι μας για εβδομάδες» δηλώνει ο ίδιος. «Το θερμόμετρο έδειχνε -47 βαθμούς Κελσίου». Τα παιδιά φοιτούν στο σχολείο της περιοχής, αν και κάποιες φορές το χιόνι είναι εμπόδιο, αφού αποκλείει ολόκληρη την είσοδο του κτιρίου. Όπως λέει ο ίδιος, όμως, η οικογένειά του προσαρμόζεται κι απολαμβάνει την περιπέτεια της διαμονής της εκεί. Μία από τις αγαπημένες ταινίες του γιου του είναι το Happy Feet, με πρωταγωνιστή έναν πιγκουίνο.
Το Villa Las Estrellas είναι μάλλον το πιο κοντινό σε ζωή σε άλλο πλανήτη που μπορεί κανείς να ζήσει πάνω στη Γη. Μπορεί οι κάτοικοι να τείνουν να ξεχάσουν τα ολοζώντανα χρώματα που έχουν θαφτεί κάτω από την παλέτα του μαύρου, του γκρι και του λευκού. Παρά τις πολύ σκληρές συνθήκες ωστόσο, αναμφίβολα αποκτούν μια εμπειρία ζωής, που πολύ λίγοι άνθρωποι στον κόσμο θα μπορέσουν να βιώσουν. Έστω και χωρίς τη σκωληκοειδίτιδά τους.
«Το θεωρώ διακοπές» λέει για τη διαμονή του εδώ ο 59χρονος Robinson Montejo, διευθυντής και μοναδικός εργαζόμενος στην τράπεζα του χωριού Chilean Banco de Crédito e Inversiones. «Είναι το ιδανικό μέρος για λίγη ησυχία…».
