Πολλές μελέτες έχουν εξετάσει τη χρήση των παραμυθιών στην ψυχοθεραπεία. Είναι γνωστό ότι τα παραμύθια συμβάλλουν στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, της φαντασίας και της δημιουργικότητας των παιδιών. Ορισμένοι ψυχοθεραπευτές μάλιστα προτείνουν στα παιδιά να γράφουν τα δικά τους παραμύθια, ενώ τα χρησιμοποιούν και στη θεραπεία, κυρίως λόγω της ικανότητάς τους να ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και να εστιάζουν στις δυνάμεις του παιδιού. Ερευνητές από την Καλιφόρνια έχουν διαπιστώσει ότι ακόμη και δέκα λεπτά ανάγνωσης ενός παραμυθιού πριν από τον ύπνο μπορούν να βελτιώσουν τις μαθησιακές ικανότητες των παιδιών, οδηγώντας σε καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο. Ανακαλύψτε και άλλες ωφέλειες που προσφέρουν τα παραμύθια στα παιδιά, πέρα από τη μαγεία που τους χαρίζουν.
1. Ενισχύουν τη δημιουργικότητα και την πολιτιστική εκπαίδευση του παιδιού
Η φαντασία ενός παιδιού αποτελεί μια ισχυρή και μοναδική ικανότητα. Δεν αξιοποιείται μόνο για τη δημιουργία ιστοριών και την υποκριτική, αλλά είναι και ένας κρίσιμος παράγοντας για τη δημιουργική σκέψη, η οποία «χτίζει» τον εγκέφαλο, παράγοντας εικόνες, έννοιες και σκέψεις. Αυτές οι σκέψεις μπορούν να επηρεάσουν την εκπαίδευση, την καριέρα και τη μελλοντική ζωή του παιδιού. Παράλληλα, η ανάπτυξη της φαντασίας συμβάλλει στην πολιτιστική του παιδεία. Τα παραμύθια συχνά αναδεικνύουν διαφορετικούς πολιτισμούς και ποικίλους τρόπους προσέγγισης των καταστάσεων, διδάσκοντας έτσι στο παιδί τις πολιτισμικές διαφορές και ενισχύοντας την περιέργεια και την επιθυμία του να ανακαλύπτει νέα πράγματα.
2. Διδάσκουν στα παιδιά πώς να αντιμετωπίζουν το φόβο
Πολλά παιδιά νιώθουν φόβο ή ντροπή όταν πρόκειται να μιλήσουν για τις εμπειρίες και τις καταστάσεις που τους φαίνονται δύσκολες, καθώς δυσκολεύονται να βρουν τις κατάλληλες λέξεις για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Μέσα από τις ιστορίες τους, τα παραμύθια αφηγούνται τις περιπέτειες ξένων και ζώων, οι οποίες, αν και δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, εστιάζουν στις προκλήσεις, τους φόβους και τα συναισθήματα των ηρώων. Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις συναισθηματικές καταστάσεις των ηρώων βοηθά τα παιδιά να ταυτιστούν, να ανακαλύψουν τις λέξεις που χρειάζονται και να εκφραστούν μέσω αυτών των παραμυθιών. Οι ιστορίες τους δίνουν επίσης την ευκαιρία να συγκρίνουν τη δική τους ζωή και να αναζητήσουν λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Καθώς διαβάζουν και επανεξετάζουν τις προκλήσεις που τους απασχολούν, αυτές φαίνονται λιγότερο δύσκολες και πιο διαχειρίσιμες. Επιπλέον, οι χαρακτήρες των παραμυθιών τους επιτρέπουν να συνδέσουν τη δική τους ζωή, τα όνειρα και τις ανησυχίες τους, και να σκεφτούν πώς θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν παρόμοιες καταστάσεις.
3. Το εκπαιδεύουν να φροντίζει τον εαυτό του
Ο μεγάλος κακός λύκος, που συμβολίζει τον κίνδυνο, είναι ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στα παραμύθια. Για τα τρία μικρά γουρουνάκια, ο λύκος αντιπροσωπεύει τις δυσκολίες και υπενθυμίζει στα παιδιά την ανάγκη να είναι πάντα προετοιμασμένα για το χειρότερο. Στην περίπτωση της Κοκκινοσκουφίτσας, ο λύκος συνδέεται με την εφηβεία και την αρχή της εμμηνόρροιας, σύμφωνα με ορισμένους ψυχολόγους. Ο λύκος θεωρείται κακός άνθρωπος, ενώ ο κυνηγός συμβολίζει το καλό σε έναν άνδρα, προσφέροντας προστασία και καλοσύνη. Όπως πολλές παλιές ιστορίες, έτσι και η Κοκκινοσκουφίτσα έχει υποστεί αλλαγές τα τελευταία χρόνια, αλλά στην αρχική της μορφή, το παραμύθι κατέληγε στο συμπέρασμα ότι τα νεαρά κορίτσια θα πρέπει να είναι προσεκτικά και να μην εμπιστεύονται αγνώστους. Αυτή η ιστορία διδάσκει ότι είμαστε ευάλωτοι και γι’ αυτό πρέπει να φροντίζουμε την ασφάλειά μας.
4. Διδάσκουν τη διάκριση μεταξύ σωστού και λάθους
Συνήθως, τα παραμύθια περιέχουν ένα ισχυρό ηθικό δίδαγμα, αναδεικνύοντας τη σύγκρουση μεταξύ του καλού και του κακού, της αγάπης και της απώλειας. Αυτά τα διδάγματα είναι σημαντικά για τα παιδιά. Μέσα από τα παραμύθια, τα παιδιά μαθαίνουν να διακρίνουν και να κατανοούν το σωστό και το λάθος, όχι μέσω άμεσης διδασκαλίας, αλλά μέσα από τις συνέπειες που προκύπτουν από τις πράξεις των χαρακτήρων.
5. Ενισχύουν τις σχέσεις
Η παρουσία του γονέα που διαβάζει το παραμύθι είναι εξαιρετικά σημαντική. Οι μητέρες που αλλάζουν τη φωνή τους και κάνουν αστείες γκριμάτσες βοηθούν τα παιδιά τους να μειώσουν τον φόβο τους, συμβάλλοντας παράλληλα στην ανάπτυξή τους. Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά μπορούν να αντιμετωπίσουν το άγχος τους και να «παλέψουν» με λύκους και μάγισσες. Για ένα παιδί, αυτή είναι η στιγμή που η μαγεία αποκτά ζωή.
