Πρώτη φορά από τη Μεταπολίτευση διεξάγονται εκλογές και κανείς δεν ξέρει αν η χώρα την επομένη θα έχει εκλεγμένη κυβέρνηση ή έστω αν θα υπάρχει η δυνατότητα να σχηματιστεί κυβέρνηση με τη συνεργασία δύο κομμάτων.
Πρώτη φορά επίσης έχει προεξοφληθεί από τα περισσότερα κόμματα και όχι μόνο από τη Ν.Δ. ότι θα ακολουθήσουν και δεύτερες εκλογές. Η απλή αναλογική έχει τους δικούς της κανόνες, με αποτέλεσμα η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα να κινείται σε αχαρτογράφητα νερά, όχι γιατί το εκλογικό σύστημα δεν ευνοεί τον σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης, αλλά γιατί τα κομματικοί συσχετισμοί στην εκλογική βάση και οι επιδιώξεις κάθε κόμματος δεν συμβαδίζουν, ενώ τα τεχνητά ή αντικειμενικά εμπόδια είναι πολλά.
Σε κάθε περίπτωση, αύριο ο αρχηγός του πρώτου κόμματος θα λάβει από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας την πρώτη διερευνητική εντολή για τον συσχετισμό κυβέρνησης. Ωστόσο τα εκλογικά ποσοστά των κομμάτων, ιδίως του πρώτου και του δεύτερου, θα επιδράσουν καταλυτικά στο αν η χώρα θα οδηγηθεί εκ νέου σε εκλογές με τον εκλογικό νόμο της ενισχυμένης αναλογικής. Ας δούμε αναλυτικά όλα τα ενδεχόμενα αλλά και τα εμπόδια, τεχνητά ή αντικειμενικά, για τη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ:
– Στόχος της Ν.Δ. είναι να έρθει πρώτο κόμμα με ένα ποσοστό πέριξ του 34% και άνω, ούτως ώστε να μπορέσει στη δεύτερη αναμέτρηση να σκαρφαλώσει πιο εύκολα στο περίπου 37,5% με εξακομματική Βουλή για την επίτευξη αυτοδυναμίας. Ελπίζει επίσης ότι το ΠΑΣΟΚ, ο μόνος δυνάμει κυβερνητικός της εταίρος, θα πάρει χαμηλό ποσοστό, ούτως ώστε το άθροισμα των ποσοστών των δύο κομμάτων να μη δίνει πλειοψηφία, ακυρώνοντας εκ των πραγμάτων την προοπτική σχηματισμού κυβέρνησης.
Σε αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή το άθροισμα των ποσοστών των δύο κομμάτων υπερβαίνει τις 151 έδρες, τότε θα πρέπει η Ν.Δ. πρωτίστως αλλά και το ΠΑΣΟΚ να αναλάβουν την ευθύνη για τη νέα προσφυγή στις κάλπες και με πειστικό επιχείρημα, δεδομένου ότι στις δημοσκοπήσεις η κοινή γνώμη τάσσεται υπέρ της προσπάθειας σχηματισμού κυβέρνησης την επομένη της 21ης Μαΐου. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πρόσφατη δημοσκόπηση της Pulse, στο ερώτημα «εάν στις ερχόμενες εκλογές δεν προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση, τι θα ήταν καλύτερο να γίνει;» το 48% απαντά «προσπάθεια για κυβέρνηση συνεργασίας» και το 34% ζητάει νέες εκλογές.
Ο πρωθυπουργός έχει πει ότι θα λάβει τη διερευνητική εντολή και θα πράξει ανάλογα με το εκλογικό αποτέλεσμα, που σημαίνει ότι μπορεί να συζητήσει με τον κ. Ανδρουλάκη, τάσσεται όμως αναφανδόν υπέρ των νέων εκλογών. Πάντως είναι προφανές ότι και τα δύο κόμματα, αν δεν θελήσουν να συνεργαστούν, θα ρίξουν το ένα την ευθύνη στο άλλο, προβάλλοντας τις προγραμματικές τους διαφορές και δύο άλλες σημαντικές διαφωνίες που αναδείχθηκαν στην προεκλογική περίοδο και οι οποίες είναι η θέση του κ. Ανδρουλάκη να είναι άλλος
πρωθυπουργός (πρόταση που ούτε συζητάει ο Κυρ. Μητσοτάκης) και το σκάνδαλο των υποκλοπών, για το οποίο ο Ν. Ανδρουλάκης ζητάει ακόμα και να μπουν φυλακή οι υπεύθυνοι!
Σε δύσκολη θέση θα βρεθεί η Ν.Δ. αν η διαφορά της από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι γύρω στις τρεις μονάδες και το ποσοστό της περίπου στο 33%. Σε αυτή την περίπτωση η αυτοδυναμία στις δεύτερες εκλογές είναι σχεδόν αδύνατη, οπότε και η προσφυγή στις κάλπες θα είναι ουσιαστικά αχρείαστη. Κι αυτός είναι ο μεγάλος φόβος της Ν.Δ., για δύο λόγους: Η απόσταση από το 33% στο 37,5% που απαιτείται για οριακή αυτοδυναμία είναι αρκετά μεγάλη για να καλυφθεί, ενώ και οι «δεξαμενές ψήφων» που θα έχει η Ν.Δ δεν θα είναι αρκετές.
Τα «εάν και εφόσον» του ΣΥΡΙΖΑ, το ποσοστό «κλειδί» του 47% και τα «όνειρα» Ανδρουλάκη
Σε περίπτωση νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσίπρας θα επιδιώξει τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Εμπόδιο σε αυτή την κατεύθυνση είναι η άρνηση της Χαριλάου Τρικούπη να συναινέσει προβάλλοντας την απαίτηση του κ. Ανδρουλάκη να μην είναι πρωθυπουργός ο κ. Τσίπρας (πρόταση που ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει απορρίψει), αλλά και οι προγραμματικές διαφορές, καθώς το ΠΑΣΟΚ έχει απορρίψει το «Συμβόλαιο για την Αλλαγή» που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο το μεγαλύτερο εμπόδιο, ακόμα κι αν κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ την πρώτη θέση, μπορεί να αναδειχθεί το αριθμητικό, καθώς για να σχηματίσουν κυβέρνηση θα πρέπει και τα δύο κόμματα να συγκεντρώσουν ποσοστό γύρω στο 47%!
Με δεδομένο ότι ο κ. Μητσοτάκης θέλει και θα επιδιώξει δεύτερες εκλογές για να πετύχει αυτοδυναμία, μόνο μία περίπτωση υπάρχει να μην οδηγηθεί η χώρα σε νέες εκλογές, κι αυτή με πολλά «εάν και εφόσον» δηλαδή. «Εάν και εφόσον» κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, εάν και εφόσον αποδεχθεί ο Νίκος Ανδρουλάκης την πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, «εάν και εφόσον» ο Νίκος Ανδρουλάκης πάρει πίσω τον όρο να μην είναι ο Αλέξης Τσίπρας πρωθυπουργός, «εάν και εφόσον» το άθροισμα των εδρών ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ βγάζει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ, το καλύτερο σενάριο είναι μια καθαρή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ με σημαντική διαφορά από τη Ν.Δ., που, όπως ελπίζουν στη Χαριλάου Τρικούπη, θα προκαλέσει αποσυσπείρωση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην πορεία προς τις νέες κάλπες και ανάδειξη του δικού τους κόμματος σε βασικό πόλο της δημοκρατικής παράταξης και ως η ανερχόμενη αντιπολιτευτική δύναμη.