Οι θανατηφόρες μολύνσεις από την «αμοιβάδα που τρώει τον εγκέφαλο» είχαν παρατηρηθεί στις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, τα περιστατικά εμφανίστηκαν πιο βόρεια τα τελευταία χρόνια, πιθανώς λόγω της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Οι ερευνητές της μελέτης, από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), εξέτασαν περιπτώσεις αυτής της αμοιβάδας που τρώει τον εγκέφαλο, γνωστή ως Naegleria fowleri, για μια περίοδο τεσσάρων δεκαετιών στις ΗΠΑ.
Βρήκαν ότι, αν και ο αριθμός των περιπτώσεων κάθε χρόνο παρέμεινε περίπου το ίδιο, το γεωγραφικό εύρος αυτών των περιπτώσεων μετατοπίστηκε προς τα βόρεια, με περισσότερες περιπτώσεις να εμφανίζονται στις πολιτείες μεσοδυτικές πολιτείες.
Το N. fowleri είναι ένας μονοκύτταρος οργανισμός που εντοπίζεται στη φύση σε ζεστό γλυκό νερό, όπως σε λίμνες και ποτάμια, σύμφωνα με το CDC. Προκαλεί μια καταστροφική εγκεφαλική λοίμωξη γνωστή ως πρωτογενής αμηβική μηνιγγοεγκεφαλίτιδα (PAM), η οποία είναι παγκοσμίως μοιραία.
Οι μολύνσεις συμβαίνουν όταν το μολυσμένο νερό ανεβαίνει στη μύτη ενός ατόμου, επιτρέποντας στον οργανισμό να εισέλθει στον εγκέφαλο μέσω των οσφρητικών νεύρων (υπεύθυνα για την αίσθηση της όσφρησης) και να καταστρέψει τον εγκεφαλικό ιστό. Η κατάποση μολυσμένου νερού δεν θα προκαλέσει αντίστοιχη μόλυνση, λέει το CDC.
Τον Σεπτέμβριο το Τέξας ενέτεινε τις προσπάθειές του να αντιμετωπίσει την απειλή που θέτει η εν λόγω αμοιβάδα που τρώει τον εγκέφαλο, η οποία εντοπίστηκε στο σύστημα ύδρευσης σε μια παραθαλάσσια κομητεία κι είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο ενός 6χρονου αγοριού νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Ο κυβερνήτης Γκρεγκ Άμποτ εξέδωσε ανακοίνωση προειδοποίησης για καταστροφή στην κομητεία Μπρεζόρια αφότου η Naegleria fowleri, μια μικροσκοπική αμοιβάδα, βρέθηκε στο σύστημα ύδρευσης της πόλης Λέικ Τζάκσον στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή του Χιούστον.
«Δεν ακούς για τέτοιου είδους πράγματα παρά μόνο όταν σου συμβούν. Δεν πιστεύεις ότι θα είσαι ο 1 στα 72 εκατομμύρια που θα συμβεί σε εσένα», έγραψε σε πρόσφατη ανάρτησή της στο Facebook η Μαρία Καστίλιο, η μητέρα του αγοριού που πέθανε αφότου υπέστη εγκεφαλική λοίμωξη την οποία προκάλεσε η αμοιβάδα. Ο μονοκύτταρος οργανισμός εντοπίζεται συνήθως σε ζεστό γλυκό νερό και στο έδαφος και μολύνει τους ανθρώπους όταν εισέρχεται στο ανθρώπινο σώμα μέσω της μύτης.
Κατόπιν, «ταξιδεύει» έως τον εγκέφαλο, όπου προκαλεί μια σπάνια και συχνά θανατηφόρα λοίμωξη, σύμφωνα με τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC). Αν και οι μολύνσεις από τη Naegleria fowleri είναι σπάνιες, το ποσοστό θνησιμότητας είναι άνω του 97%. Σύμφωνα με το CDC, μονάχα 4 άνθρωποι εκ των 145 που επιβεβαιωμένα μολύνθηκαν στις ΗΠΑ από το 1962 έως το 2018 επιβίωσαν.
Αξιωματούχοι στο Λέικ Τζάκσον ξεκίνησαν έρευνα για το σύστημα ύδρευσης της περιοχής, αφότου ενημερώθηκαν για την υπόθεση του άτυχου αγοριού στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Η οικογένειά του υπέδειξε δύο πιθανές πηγές νερού στο Λέικ Τζάκσον απ’ όπου το παιδί θα μπορούσε να είχε εκτεθεί στην αμοιβάδα, έναν δημοτικό χώρο αναψυχής για παιδιά με νερό και μια μάνικα στο σπίτι του.
Επειδή το N. fowleri ευδοκιμεί σε ζεστά νερά, έως και 113 βαθμούς Φαρενάιτ (45 βαθμούς Κελσίου), είναι πιθανό η αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών να επηρεάσει τη γεωγραφική περιοχή, όπου αναπτύσσονται οι οργανισμοί αυτοί, ανέφεραν οι συγγραφείς. Στη νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη (16 Δεκεμβρίου) στο περιοδικό Emerging Infectious Diseases, οι ερευνητές ανέλυσαν περιπτώσεις στις ΗΠΑ του N. fowleri που σχετίζονται με την ψυχαγωγική έκθεση στο νερό – όπως κολύμπι σε λίμνες, λίμνες, ποτάμια ή δεξαμενές – από το 1978 έως το 2018.
Εντόπισαν συνολικά 85 περιπτώσεις Ν. Fowleri που πληρούσαν τα κριτήριά τους για τη μελέτη (δηλαδή περιπτώσεις που συνδέονταν με έκθεση σε νερό και περιελάμβαναν δεδομένα τοποθεσίας). Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο αριθμός των περιπτώσεων που αναφέρθηκαν ετησίως ήταν αρκετά σταθερός, που κυμαινόταν από μηδέν έως έξι ανά έτος. Η συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, 74, σημειώθηκαν σε νότια κράτη, αλλά έξι αναφέρθηκαν στις μεσοδυστικές πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων των Μινεσότα, Κάνσας και Ιντιάνα. Από αυτές τις έξι περιπτώσεις, πέντε συνέβησαν μετά το 2010, ανέφερε η έκθεση.
Επιπλέον, όταν η ομάδα χρησιμοποίησε ένα μοντέλο για να εξετάσει τις τάσεις στο μέγιστο γεωγραφικό πλάτος των περιπτώσεων ετησίως, διαπίστωσαν ότι το μέγιστο γεωγραφικό πλάτος είχε μετατοπιστεί περίπου 8,2 μίλια (13,3 χιλιόμετρα) βόρεια ανά έτος κατά τη διάρκεια της περιόδου μελέτης. Τέλος, οι ερευνητές ανέλυσαν τα δεδομένα του καιρού από την ημερομηνία της κάθε περίπτωσης και διαπίστωσαν ότι κατά μέσο όρο, οι ημερήσιες θερμοκρασίες των δύο εβδομάδων που οδήγησαν σε κάθε περίπτωση ήταν υψηλότερες από τον ιστορικό μέσο όρο για κάθε τοποθεσία.
“Είναι πιθανό ότι οι αυξανόμενες θερμοκρασίες και οι επακόλουθες αυξήσεις στη χρήση ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων στο νερό, όπως το κολύμπι και τα θαλάσσια σπορ, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αλλαγή της επιδημιολογίας του PAM”, έγραψαν οι συγγραφείς. Οι προσπάθειες για τον χαρακτηρισμό περιπτώσεων PAM, όπως το να γνωρίζουμε πότε και πού συμβαίνουν αυτές οι περιπτώσεις και να γνωρίζουμε αλλαγές στο γεωγραφικό τους εύρος, θα μπορούσαν να βοηθήσουν να προβλέψουν πότε είναι πιο ριψοκίνδυνο να επισκεφθείτε φυσικές τρύπες κολύμβησης, ανέφεραν οι συγγραφείς.
Ο μόνος σίγουρος τρόπος για την πρόληψη αυτών των λοιμώξεων είναι να αποφύγετε το κολύμπι σε ζεστό γλυκό νερό, λέει το CDC. Εάν επιλέξετε να κολυμπήσετε σε ζεστό γλυκό νερό, μπορείτε να προσπαθήσετε να αποφύγετε να εισέλθει νερό από τη μύτη κρατώντας τη μύτη σας κλειστή, χρησιμοποιώντας κλιπ μύτης ή κρατώντας το κεφάλι σας πάνω από το νερό.
