“Ουδέποτε έγινε εισήγηση από την Πυροσβεστική για οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών” τονίζει στο υπόμνημα της προς τους Εισαγγελείς που ερευνούν τις συνθήκες της τραγωδίας στο Μάτι, η Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου.
Η κ. Δούρου στις εξηγήσεις της προς τους εισαγγελείς, τις οποίες προσκόμισε ο συνήγορος της Θόδωρος Σχινάς, τονίζει ότι δεν μπορούσε να προχωρήσει σε οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών ούτε είχε δυνατότητα για λήψη σχετικής απόφασης “διότι δεν υπήρξε σχετική εισήγηση από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, ούτε άλλωστε, εξ όσων αντιλαμβάνομαι, έγινε αντιληπτή από την ίδια την Πυροσβεστική, εγκαίρως, η κατεύθυνση της πυρκαγιάς”.
Η Περιφερειάρχης εκφράζει τη βαθιά θλίψη της για την απώλεια ανθρώπινων ψυχών στην Ανατολική Αττική και αναφέρεται λεπτομερώς στις ενέργειες της στις 23 Ιουλίου: “Από το πρωί της 23.7.2018 βρισκόμουν στο κέντρο συντονισμού της Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, δηλαδή στα γραφεία της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, μετέχοντας σε αλλεπάλληλες διαδικασίες/συσκέψεις και φροντίζοντας για την άμεση ικανοποίηση των αιτημάτων του Κέντρου Επιχειρήσεων σε όλα τα μέτωπα (Κινέτα, Καλλιτεχνούπολη προς Διώνη, Ν. Βουτζάς, Κάλαμος). Επισημαίνεται ότι η πυρκαγιά στην Κινέτα ακόμη και μέχρι τις 18:30 δεν είχε ελεγχθεί, τούτο δε προκαλούσε επιπρόσθετη ανησυχία λόγω των διαφόρων βιομηχανικών εγκαταστάσεων που υπάρχουν στην περιοχή. Η πολλαπλότητα των μετώπων και η γρήγορη εξέλιξη των πυρκαγιών επέβαλαν την προσωπική μου παρουσία στο συντονιστικό κέντρο, ώστε να ικανοποιηθούν εγκαίρως και αποτελεσματικώς όλα τα αιτήματα της πυροσβεστικής”.
Στο υπόμνημα της κ. Δούρου τονίζεται πως σύμφωνα με τα ισχύοντα: «Ο μόνος αρμόδιος να εισηγηθεί την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση στις περιπτώσεις δασικών πυρκαγιών είναι ο εκάστοτε επικεφαλής Αξιωματικός του Πυροσβεστικού Σώματος, ο οποίος ενεργεί σε τοπικό επίπεδο ως συντονιστής του πυροσβεστικού έργου, έχοντας την ευθύνη περιορισμού των επιπτώσεων από την εξέλιξη της καταστροφής σε τοπικό επίπεδο. Στα πλαίσια αυτά, προτείνει εγκαίρως και επακριβώς τα όρια της περιοχής που θα χρειαστεί να υλοποιηθεί η δράση, με βάση την αναμενόμενη συμπεριφορά της πυρκαγιάς”.
Επίσης όπως αναφέρει το υπόμνημα, η Πυροσβεστική δεν αρκεί να εισηγηθεί απομάκρυνση πολιτών αλλά και εγκαίρως και επακριβώς να καθορίζει ασφαλή δρόμο και ασφαλή τόπο της δράσης και να δοθεί στον δήμαρχο, αν αφορούσε έναν δήμο, ή την Περιφέρεια, αν αφορούσε πάνω από δύο Δήμους. Κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ αλλά αντιθέτως, όπως αναφέρει η Περιφερειάρχης: “Κατά τον χρόνο που ενημερώθηκε η Περιφέρεια για την κατεύθυνση της πυρκαγιάς προς το Nέο Βουτζά – Μάτι, είχε ήδη παρέλθει προ πολλού ο κρίσιμος χρόνος για την υλοποίηση οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης”. Επικαλείται μάλιστα η κ. Δούρου την κατάθεση του Υποστράτηγου Πυροσβεστικής Ράμφου : ο οποίος επισημαίνει “Από τη μικρή επιφάνεια της περιοχής και της πύκνωσης του πολεοδομικού ιστού που υπάρχει στο σημείο με το συνδυασμό του δάσους, δημιουργούσε μια κατάσταση από την οποία για να διαφύγει κόσμος με ασφάλεια αυτό θα έπρεπε να είχε γίνει πολύ νωρίς. Οποιαδήποτε προσπάθεια αργότερα θα μπορούσε να αποβεί ακόμα και μοιραία για την απομάκρυνση του κόσμου με λεωφορεία”.
Όπως αναφέρεται στο υπόμνημα της Περιφερειάρχη: “Σε κάθε περίπτωση, η σχετική εισήγηση θα έπρεπε να γίνει σε χρόνο που θα επέτρεπε την υλοποίηση της δράσης ως προληπτικού μέτρου. Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι οργανωμένα προληπτικά μέτρα δεν μπορούν να ληφθούν εν είδει αντιδράσεων σε καταστάσεις ανάγκης (παρών και άλλως αναπότρεπτος κίνδυνος). Τέτοια αντίδραση είναι δυνατή μόνον ως απεγκλωβισμός ή διάσωση και συνιστά τον κεντρικό πυρήνα του έργου της Πυροσβεστικής”.
Η ίδια τονίζει επίσης ότι: “Στο Σχέδιο Δράσεων γίνεται αναφορά στη στάθμιση του κινδύνου παραμονής των πολιτών σε σχέση με τον κίνδυνο μετακίνησής τους και τονίζεται ότι η δράση της οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης είναι μέτρο που δρομολογείται για την προληπτική προστασία των πολιτών και έχει χαρακτήρα μη υποχρεωτικό, βασιζόμενη στην ενημέρωση για τους κινδύνους και τις πιθανές συνέπειες παραμονής στον χώρο. Επισημαίνεται επίσης ότι η δράση της οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης πραγματοποιείται μόνο όταν εξασφαλίζεται εγκαίρως η καλή οργάνωση για την ασφαλή υλοποίησή της. Σε αντίθετη περίπτωση, η δράση αυτή εύκολα μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερες συνέπειες-απώλειες και να μετατραπεί σε επιχείρηση διάσωσης, την ευθύνη της οποίας στο χερσαίο χώρο έχει το Πυροσβεστικό Σώμα”.
