Η Κοίμηση της Θεοτόκου, γνωστή και ως το «Πάσχα του Καλοκαιριού», αποτελεί μία από τις πιο εμβληματικές Θεομητορικές γιορτές στην Ελλάδα, που εορτάζεται στις 15 Αυγούστου. Αυτή η ημέρα έχει βαθιά θρησκευτική σημασία για τους Έλληνες, καθώς τιμά την ανάληψη της Παναγίας στον ουρανό.

Ο Δεκαπενταύγουστος έχει καθιερωθεί ως η παραδοσιακή περίοδος διακοπών για τους Έλληνες. Οι πόλεις, και ιδιαίτερα η πρωτεύουσα, αδειάζουν από κόσμο, ενώ οι επαρχίες γεμίζουν με επισκέπτες που συγκεντρώνονται για να γιορτάσουν αυτή τη σημαντική γιορτή του καλοκαιριού.

Κάθε χρόνο, πλήθος πιστών καταφθάνει σε μοναστήρια και εκκλησίες αφιερωμένες στην Παναγία για προσκύνημα και τάματα. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στη θαυματουργή Παναγία της Τήνου, η οποία προσελκύει πιστούς από όλο τον κόσμο, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα κατάνυξης και ευλάβειας.

Πέντε εκκλησίες στην Αθήνα για την Κοίμηση της Θεοτόκου

Η Παναγία η Αθηνιώτισσα, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, βρίσκεται στην πλατεία Μοναστηρακίου και αποτελεί έναν από τους αρχαιότερους ναούς που λειτουργούν στην πρωτεύουσα. Η ιστορία της χρονολογείται στον 10ο αιώνα μ.Χ., γεγονός που την καθιστά σημαντικό μνημείο της βυζαντινής κληρονομιάς.

Κατά τον 17ο αιώνα, ο ναός αναφερόταν ως «Μεγάλο Μοναστήρι», αλλά μετά την Επανάσταση μετονομάστηκε σε Μικρομονάστηρο ή Μοναστηράκι, όνομα που έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα και έχει δώσει χαρακτήρα στην περιοχή.

Μέσα στον ναό φυλάσσεται η ομώνυμη εικόνα, η οποία είναι αντίγραφο της Παναγίας της Αθηναίας Γοργοεπήκοου—μια εικονιστική επιβίωση της Αθηνάς Παρθένου—που διασώζεται στον Άγιο Γεώργιο του Καΐρου. Επιπλέον, εντός του ναού υπάρχουν φορητές εικόνες του Φώτη Κόντογλου, καθώς και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Ελεούσης, μαζί με λείψανα αγίων που προσθέτουν στη θρησκευτική και πολιτιστική αξία του χώρου.

Η Παναγία της Ρόμβης

Στην οδό Ευαγγελιστρίας, κοντά στη Μητρόπολη, υπάρχει ένας ακόμη ναός αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου, η Παναγία της Ρόμβης, κτισμένος επί Τουρκοκρατίας, που πιθανότατα ανήκε στην Αθηναϊκή οικογένεια Ρόμπη ή Ρούμπη. Επίσης, μεταξύ της Αρχαίας Ρωμαϊκής Αγοράς και της Βιβλιοθήκης του Αδριανού, βρίσκεται ο Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών, όπου φιλοξενείται η θαυματουργή εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Το οικογενειακό κειμήλιο από τη Μικρά Ασία, αφιερώθηκε στο ναό το 1945, προσελκύοντας πλήθος πιστών που προσεύχονταν για γρήγορη ανακούφιση από πόνους ψυχικούς και σωματικούς. Για αυτό επονομάστηκε και «Γρηγορούσα». Ο ναός, που οικοδομήθηκε στο σημείο που βρισκόταν ο ομώνυμος βυζαντινός ναός του 11ου-12ου αιώνα, χαρακτηρίστηκε το 1948 με Προεδρικό Διάταγμα ως Προσκυνηματικός.

Παναγία Αβασσιώτισα

Το Μάιο του 1924, 70 οικογένειες από την ευρύτερη περιοχή της Κωνσταντινούπολης και ακόμα 36 από τη Μικρά Ασία, αφού έκαναν μια στάση στην Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης, έφθασαν ως ανταλλάξιμος πληθυσμός στον σημερινό Άγιο Στέφανο Αττικής. Ανάμεσά τους ο Κωνσταντινουπολίτης Αβασσιώτης Λάζαρος Χαβιαρόπουλος, ο οποίος με κίνδυνο της ζωής του έφερε στην Ελλάδα τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Αβασσιώτισας.

Η εικόνα αυτή, με την παράσταση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, λέγεται ότι είναι μία εκ των τεσσάρων του Ευαγελιστή Λουκά. Γι’ αυτό και όσο βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη, προσπάθησαν κάποιοι να την πάρουν μαζί και με άλλα εκκλησιαστικά σκεύη, όμως τους εμπόδισε ένας θαρραλέος υπάλληλος του Μουσείου Θεσσαλονίκης, ο Παύλος Αγκιναρτζής, ο οποίος εξεδίωξε τους δράστες. Σήμερα, βρίσκεται στον Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Αγίου Στεφάνου, ανάμεσα στα πολυπληθή κειμήλια του ναού από τις χαμένες πατρίδες.

Παναγία η Εκαλιώτισσα

Μια ακόμη εικόνα, που ήρθε από την μαρτυρική γη της Ιωνίας, είναι αυτή της Παναγίας της Εκαλιώτισσας. Μετά από πολλές περιπέτειες, έφτασε στον Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου-Αγίας Μαρίνης Εκάλης. Όπως όλα δείχνουν αποτελεί αντίγραφο μιας εκ των δύο εικόνων που βρίσκονται στο Άγιο Όρος, έργα του Θεοφάνους του Κρητός, ίσως κι η ίδια έργου αυτού ή των μαθητών του.

Παναγία η Ταυριώτισσα

Η εφέστιος εικόνα της Παναγίας, που βρίσκεται στον Άγιο Γεώργιο στον Ταύρο, αποκαλύφθηκε στους πιστούς της ενορίας την 1η Αυγούστου 2007, για αυτό και ονομάστηκε «Παναγία Ταυριώτισσα». Από τη Σαφράμπολη του Εύξεινου Πόντου έφτασε η εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπως και όλα τα κειμήλια, που βρίσκονται στον Ι.Ν. Αγίου Στεφάνου στον Περισσό.