Μια ζωή μάχιμος. Στη πρώτη γραμμή. Ασχετα αν συμφωνείς ή όχι με τις απόψεις του ο Δημήτρης Τσοβόλας είναι από τους ελάχιστους πολιτικούς που απέδειξαν ότι δεν είναι επαγγελματίες πολιτικοί και πως μια χαρά μπορούν να ζήσουν από το επάγγελμά τους. Ο Δημήτρης Τσοβόλας είναι ένας εξαίρετος ποινικολόγος. Ο Παύλος Παπαδόπουλος με αφορμή το διαχρονικό “Τσοβόλα, δώστα όλα” τον συνάντησε για λογαριασμό της Καθημερινής. Ο πρώην υπουργός του απεκάλυψε ότι τότε δεν έδωσε δραχμή!
Στις 20 Απριλίου 1989 ο Ανδρέας Παπανδρέου μίλησε σε προεκλογική συγκέντρωση του ΠΑΣΟΚ στο Περιστέρι και είπε το αλησμόνητο «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα». Σχεδόν τριάντα χρόνια μετά, η Νέα Δημοκρατία κατηγορεί τον Αλέξη Τσίπρα ότι εφαρμόζει πολιτική «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα». Ωστόσο, ο ίδιος ο κ. Τσοβόλας αρνείται κατηγορηματικά ότι τα «έδωσε όλα».
– Επικρατεί η εντύπωση ότι στην τελική ευθεία των εκλογών του 1989 ο Ανδρέας Παπανδρέου σας κάλεσε δημοσίως να τα «δώσετε όλα».
– «Η αλήθεια είναι η ακριβώς αντίθετη. Δεν έδωσα δραχμή το 1989. Αν βρει κάποιος μια απόφασή μου που να δείχνει ότι έκανα οποιαδήποτε παροχή το πρώτο εξάμηνο του 1989 θα ζητήσω δημόσια συγγνώμη. Μου ζητήθηκε να υπογράψω αυξήσεις στα μισθολόγια των στρατιωτικών και των αστυνομικών. Αρνήθηκα διότι δεν υπήρχε τέτοια πρόβλεψη στον προϋπολογισμό. Ορισμένοι με αποκαλούσαν «τσιγκούνη Ηπειρώτη». Oταν σχηματίστηκε η κυβέρνηση Τζαννετάκη με διαδέχθηκε στο υπουργείο Οικονομικών ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος τα «έδωσε όλα», ξεκινώντας από την υπογραφή των αυξήσεων στους στρατιωτικούς και στους αστυνομικούς.
Αυτή είναι η αλήθεια. Πρέπει όμως να σας πω ότι ο Ανδρέας στο Περιστέρι δεν αναφερόταν σε παροχές. Aκουγε τους συγκεντρωμένους να επαναλαμβάνουν ρυθμικά το όνομά μου. Hμουν δημοφιλής γιατί έδινα μάχη κατά της σκευωρίας για την εμπλοκή μας στο σκάνδαλο Κοσκωτά. Ο Ανδρέας συνήθιζε να διαλέγεται με τον λαό στις συγκεντρώσεις και μόλις άκουσε το όνομα «Τσοβόλας», απάντησε «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα» εννοώντας ότι πρέπει να τα δώσουμε όλα στη μάχη για την αλήθεια. Το 1990, με κυβέρνηση Μητσοτάκη και υπουργό Οικονομικών τον Γιάννη Παλαιοκρασσά ζήτησα με ερώτησή μου στη Βουλή να μου απαντήσει ο υπουργός για τον πραγματικό ρυθμό της αύξησης των δαπανών κατά το πρώτο εξάμηνο του 1989. Ο κ. Παλαιοκρασσάς απάντησε γραπτώς –και έχω το έγγραφο– ότι ενώ ο προϋπολογισμός του 1989 προέβλεπε ετήσια αύξηση δαπανών 18%, στο πρώτο εξάμηνο η αύξηση δαπανών είχε περιοριστεί στο 14%.
– Δεν κάνατε ποτέ παροχές;
– Παροχές κάναμε. Αλλά αφενός δεν κάναμε καμία παροχή το πρώτο εξάμηνο του 1989 και αφετέρου οι παροχές που κάναμε από το 1981 και μετά ήταν ενταγμένες σε μια κεϊνσιανή πολιτική. Στόχο είχε την ενίσχυση της ζήτησης που οδηγεί σε ανάπτυξη με απασχόληση και κοινωνική προστασία.
– Η πολιτική του Αλέξη Τσίπρα είναι αντιγραφή της πολιτικής που ασκήθηκε τη δεκαετία του ’80;
– Δεν συγκρίνεται η πολιτική Τσίπρα με την πολιτική της «Αλλαγής». Ομως, ο πρωθυπουργός κάνει μια προσπάθεια για να μειώσει τις αδικίες που έχουν γίνει τα τελευταία οκτώ χρόνια. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτοί που κατηγορούν εμάς για την πολιτική του ’81-89 λένε τώρα «ναι» στα μέτρα της κυβέρνησης. Επομένως, είναι σωστό αυτό που είπε ο πρωθυπουργός στη Βουλή, ότι πρέπει να είναι ευτυχής ο κ. Τσοβόλας επειδή είναι οικουμενική η στήριξη της πολιτικής του.
– Πέρασαν τριάντα χρόνια από το σκάνδαλο Κοσκωτά. Τι έχετε να πείτε;
– Από την προδικασία και την ακροαματική διαδικασία δεν προέκυψαν στοιχεία από τα οποία να συνάγεται ότι οι κατηγορούμενοι πολιτικοί διέπραξαν τα αδικήματα για τα οποία κατηγορήθηκαν. Αποδείχθηκε ότι δεν είχα έρθει ποτέ σε επαφή με τον Κοσκωτά, κάτι που ομολόγησε και ο ίδιος ο Κοσκωτάς. Αλλά κάποιοι έκριναν ότι δεν θα μπορούσε να «πιάσει» η σκανδαλολογία αν δεν ενέπλεκαν τον υπουργό Οικονομικών. Λίγα χρόνια αργότερα, ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης βρέθηκε δίπλα στη γυναίκα μου σε επίσημο γεύμα στο Προεδρικό Μέγαρο και της είπε: «Πρόσεξε τον Δημήτρη γιατί είναι ένας από τους πιο έντιμους και ικανούς πολιτικούς». Θα σας πω απλώς ότι μπήκα στην πολιτική το 1977 με πέντε ακίνητα και βγήκα το 1989 μόνο με ένα, παρότι ήμουν οκτώ χρόνια στο υπουργείο Οικονομικών.
– Σήμερα επηρεάζεται η δικαιοσύνη από την κυβέρνηση;
– Ζω κάθε μέρα στα δικαστήρια και δεν πιστεύω ότι η συντριπτική πλειονότητα των δικαστών επηρεάζεται. Από την άλλη πλευρά είναι λάθος να τοποθετούνται δημόσια σε εκκρεμείς υποθέσεις υπουργοί και άλλοι πολιτικοί γιατί αυτό έμμεσα μπορεί να ερμηνευτεί και ως παρέμβαση στο έργο της δικαιοσύνης.
– Συμφωνείτε με τις διώξεις κατά πρώην πρωθυπουργών;
– Όταν επέστρεψε το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση το 1993 κήρυξε ποινική διαδικασία κατά του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Ήμουν ο πρώτος που είπα δημόσια ότι είναι λάθος να ασκείται δίωξη και να παραπέμπεται πρώην πρωθυπουργός χωρίς αδιάσειστα στοιχεία.
– Τι γνώμη έχετε για τις προσωρινές κρατήσεις;
– Είναι σκληρό και ακραίο μέτρο. Δυστυχώς, με βάση στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη σε προσωρινές κρατήσεις. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
– Τι βλέπετε για το 2019;
– Ο λαός μέχρι την τελευταία στιγμή κρίνει. Πάντοτε είναι όλα ανοιχτά. Και σήμερα είναι όλα ανοιχτά.
– Σε λίγες μέρες κλείνουν δέκα χρόνια από τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου και τα γεγονότα του «Δεκέμβρη» που ακολούθησαν. Ήσασταν δικηγόρος της οικογένειας Γρηγορόπουλου στην πρωτόδικη διαδικασία. Ποια είναι η γνώμη σας;
– Ήταν μια εν ψυχρώ δολοφονία. Αλλά ο «Δεκέμβρης» συνέβη γιατί ο ξένος παράγοντας εκμεταλλεύτηκε το συναίσθημα του κόσμου με στόχο να τεθεί η διαμαρτυρία εκτός ελέγχου. Η αιτία ήταν το «όχι» του Κώστα Καραμανλή στο Βουκουρέστι και η συμφωνία που προώθησε για το αέριο από τη Ρωσία. Δεν τους άρεσε η εθνική στάση του Κώστα Καραμανλή και πυροδότησαν τα γεγονότα.
– Πώς βλέπετε σήμερα τη διαδρομή σας στην πολιτική;
– Η πολιτική είναι εφαλτήριο για προσφορά και όχι για πλουτισμό. Πάντοτε το πίστευα και δεν το μετάνιωσα. Τώρα με αγαπάει ο κόσμος ακόμα πιο πολύ. Ως πρώην υπουργός Οικονομικών έχω δικαίωμα να φυλάσσομαι εφ’ όρου ζωής από δύο αστυνομικούς, αλλά δεν έχω κανέναν. Και είμαι κάθε μέρα στο μεροκάματο, στα δικαστήρια.
Θα σας πω μια ιστορία με τη Χριστίνα Ωνάση. Το 1983 ανακαλύπτω ότι η Χριστίνα χρωστούσε φόρο κληρονομιάς από τον Ωνάση. Είχε προσφύγει στα φορολογικά δικαστήρια και περίμενε τη δίκη χωρίς να πληρώσει. Αλλά οι προσφυγές δεν αναστέλλουν την εκτέλεση των πράξεων επιβολής των φόρων και των προσαυξήσεων.
Χρωστούσε 1,9 δισ. δραχμές, ποσό τεράστιο για την εποχή. Καλώ δύο διευθυντές του υπουργείου και τους ζητώ να ετοιμάσουν ένταλμα προσωρινής κράτησης για τη Χριστίνα και να το κοινοποιήσουν στις 13 Αυγούστου. Τότε εκείνη θα βρισκόταν στον Σκορπιό ενώ εγώ θα έφευγα για το χωριό μου, τους Μελισσουργούς Αρτας, όπου δεν θα μπορούσε να με βρει κανείς αφού υπήρχε μόνο ένα κοινοτικό τηλέφωνο. Δεν ήθελα ασφαλώς να την οδηγήσω σε προφυλάκιση, αλλά να την πιέσω να πληρώσει. Μετά τον Δεκαπενταύγουστο ζήτησε συνάντηση μαζί μου ο αείμνηστος Στέλιος Παπαδημητρίου του Ιδρύματος Ωνάση. Κάναμε πέντε ραντεβού. Ήταν πάντα μαζί μου δύο διευθυντές του υπουργείου. Στο τέλος η Χριστίνα πλήρωσε ολόκληρο το ποσό και μάλιστα σε συνάλλαγμα. Ξαφνικά επιστρέφει ο Παπαδημητρίου και ζητεί να με συναντήσει για έκτη φορά. Τον δέχομαι και μου δίνει έναν φάκελο.
– Τι υπήρχε στον φάκελο;
– Στον φάκελο υπήρχε επιστολή της Χριστίνας στην οποία, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης που η διαδικασία είχε γίνει από πλευράς μου χωρίς καμία σκιά και με απόλυτη τήρηση της νομιμότητας, αναλάμβανε οικειοθελώς τη δέσμευση για μια νέα δωρεά, για την ανέγερση του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου. Πήρα την επιστολή και χωρίς να επιδιώξω δημοσιότητα τη διαβίβασα στον τότε υπουργό Υγείας και αρχιτέκτονα του ΕΣΥ, τον κ. Παρασκευά Αυγερινό. Ετσι δρομολογήθηκαν οι διαδικασίες για το Ωνάσειο. Δεν το έχω πει ποτέ δημόσια. Το λέω για πρώτη φορά.
