Συναγερμός έχει σημάνει για την έξαρση του πυογόνου στρεπτόκοκκου, ο οποίος προκαλεί τη διεισδυτική νόσο iGAS με τη ραγδαία εξέλιξη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από τον Ιανουάριο του 2023 και μέχρι σήμερα έχουν χάσει τη ζωή τους 27 άνθρωποι, οι 4 εκ των οποίων κατά τον τελευταίο μήνα.
Και οι 4 ήταν ενήλικες, ενώ τα θανατηφόρα περιστατικά στα παιδιά από τον Φεβρουάριο δεν έχουν ξεπεράσει τα 11.
Συγκεκριμένα, ο ΕΟΔΥ – ο οποίος καταγράφει πλέον συστηματικά από τις αρχές του 2023 τα κρούσματα iGAS στην Ελλάδα, μετά την πανευρωπαϊκή έξαρση που ξεκίνησε από πέρυσι- έχει εντοπίσει 10 νέα περιστατικά διεισδυτικού στρεπτόκοκκου κατά τον τελευταίο μήνα.
Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα που έχει στη διάθεσή του και παρουσιάζει το iatropedia.gr, η εικόνα (έως τις 21/03/2024) έχει ως εξής:
Κρούσματα: 104, εκ των οποίων 50 ενήλικες και 54 παιδιά, στην πλειοψηφία κάτω από 10 ετών (έως τα τέλη Φεβρουαρίου τα κρούσματα ήταν 94)
Θάνατοι: 27, εκ των οποίων 16 ενήλικες (στην πλειοψηφία τους άτομα με υποκείμενα νοσήματα) και τα 11 παιδιά (έως τα τέλη Φεβρουαρίου οι θάνατοι ήταν 24)
Να σημειωθεί ότι για το συγκεκριμένο βακτήριο (πυογόνος στρεπτόκοκκος της ομάδας Α) που προκαλεί την αιφνίδια νόσο iGAS, δεν υπάρχει εμβόλιο.
Οι αριθμοί αποδεικνύουν πως οι ενήλικες κινδυνεύουν εξίσου αν όχι και περισσότερο από τα παιδιά. Αυτό επισημαίνουν σε πρόσφατες ανακοινώσεις τους οι παιδίατροι της Λάρισας, περιοχής στην οποία έχουν σημειωθεί κρούσματα και θανατηφόρα περιστατικά.
Τι είναι ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ είναι γνωστός και ως πυογόνος στρεπτόκοκκος ή GAS (Group A Streptococcus) είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις στον άνθρωπο, συνήθως ήπιες αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις πολύ σοβαρές, ακόμη και θανατηφόρες αν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα.
Σε ένα μικρό ποσοστό (1-5%) ατόμων το βακτήριο εντοπίζεται στον φάρυγγα ή το δέρμα τους ή και σε άλλα σημεία, χωρίς να νοσούν, αποτελούν δηλαδή αυτά τα άτομα υγιείς φορείς του βακτηρίου.
Πώς μεταδίδεται
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται μέσω:
μολυσμένων σταγονιδίων από τις εκκρίσεις ασθενών
επαφής με επιμολυσμένες επιφάνειες
επαφής με μολυσμένες δερματικές βλάβες ασθενών
από υγιείς φορείς του βακτηρίου
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπωματικά και νοσούν, παρά από υγιείς φορείς του βακτηρίου.
Πώς εκδηλώνεται η νόσος
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α συνήθως προκαλεί λοιμώξεις όπως φαρυγγοαμυγδαλίτιδα (strep throat), πυρετό και δερματικό εξάνθημα γνωστό ως οστρακιά (scarlet fever), δερματικές λοιμώξεις όπως μολυσματικό κηρίο (impetigo) και κυτταρίτιδα (cellulitis), δηλαδή φλεγμονή της επιδερμίδας και του υποδόριου λίπους.
Σε κάποιες περιπτώσεις εάν η στρεπτοκοκκική λοίμωξη δεν θεραπευτεί με τα κατάλληλα αντιβιοτικά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές όπως προσβολή των νεφρών (μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα) ή της καρδιάς (ρευματικός πυρετός).
Τα συμπτώματα που θα παρουσιάσει το πάσχον άτομο είναι ανάλογα με το είδος της λοίμωξης που θα του προκαλέσει το βακτήριο.
Για παράδειγμα η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα εκδηλώνεται με:
πυρετό,
κυνάγχη (πονόλαιμο),
δυσκαταποσία,
διόγκωση των αμυγδαλών με λευκωπό επίχρισμα,
διόγκωση των λεμφαδένων και αιμορραγικά στίγματα (πετέχειες) στην υπερώα.
Σε σπάνιες περιπτώσεις ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μπορεί να προκαλέσει διεισδυτική νόσο στον άνθρωπο (iGAS-invasive Group A Streptococcus), δηλαδή πολύ σοβαρή λοίμωξη που χωρίς την κατάλληλη και άμεση αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο.
Μορφές διεισδυτικής νόσου του βακτηριδίου αποτελούν η νεκρωτική περιτονίτιδα (necrotizing fasciitis) και το στρεπτοκοκκικό σύνδρομο τοξικής καταπληξίας (Streptococcal Toxic Shock Syndrome).
Η θεραπεία
Η στρεπτοκοκκική λοίμωξη από τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α πρέπει εγκαίρως να αντιμετωπίζεται με τα κατάλληλα αντιβιοτικά, ανάλογα με τη βαρύτητα της λοίμωξης.
Τα μέτρα πρόληψης σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ
Σωστή εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και της υγιεινής των χεριών
Εφαρμογή των μέτρων ατομικής προστασίας
Αποφυγή του συγχρωτισμού και σωστό αερισμό των χώρων
Σωστή καθαριότητα και απολύμανση των επιφανειών και των συχνά χρησιμοποιούμενων αντικειμένων, σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών
Περιορισμός των ατόμων που νοσούν σε κατ’ οίκον νοσηλεία, τουλάχιστον για ένα εικοσιτετράωρο μετά την έναρξη της αντιβιοτικής τους αγωγής