Ένα ομοσπονδιακό δικαστήριο στις Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισε την Τρίτη να χορηγήσει αποζημίωση συνολικού ύψους 42 εκατομμυρίων δολαρίων σε τρεις Ιρακινούς άνδρες, οι οποίοι υπήρξαν θύματα βασανιστηρίων στη φυλακή Αμπού Γκράιμπ της Βαγδάτης, γεγονός που συνέβη πριν από περίπου δύο δεκαετίες. Το δικαστήριο έκρινε ότι μια αμερικανική εργολαβική εταιρεία, η CACI Premier Technology Inc., φέρει ευθύνη για τη συμμετοχή της στην κακοποίηση των κρατουμένων.
Η απόφαση αυτή προήλθε από μήνυση που κατατέθηκε το 2008 εκ μέρους των πρώην κρατουμένων κατά της CACI. Σύμφωνα με την αγωγή, η εν λόγω εταιρεία είχε προσληφθεί από την αμερικανική κυβέρνηση μετά την εισβολή στο Ιράκ προκειμένου να παρέχει υπηρεσίες ανάκρισης στο κέντρο κράτησης Αμπού Γκράιμπ, όπου διαπιστώθηκε ότι οι Ιρακινοί κρατούμενοι υπέστησαν σοβαρές και βάναυσες κακοποιήσεις.
Η υπόθεση αυτή αναδεικνύει τις σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ και τονίζει την ανάγκη για λογοδοσία όσον αφορά τις ενέργειες των εργολάβων που συνεργάζονται με το στρατό. Η CACI έχει βρεθεί στο επίκεντρο της δημόσιας προσοχής λόγω των καταγγελιών για τη συμμετοχή της στα βασανιστήρια και τις κακοποιήσεις που διαπράχθηκαν σε αυτό το κέντρο κράτησης.
Οι ενάγοντες, ο Σουχέιλ Αλ Σιμάρι (Suhail Al Shimari), διευθυντής γυμνασίου, ο Ασάντ Ζουμπά’ε Asa’ad Zuba’e, ένας πωλητής φρούτων, και ο Σαλάλ Αλ Ιτζέλι (Salah Al-Ejaili), ένας δημοσιογράφος, έλαβαν ο καθένας 3 εκατομμύρια δολάρια σε αποζημίωση κι 11 εκατομμύρια δολάρια σε κυρωτική αποζημίωση, σύμφωνα με την ανακοίνωση και δικαστικά έγγραφα.
«Η νίκη δεν είναι μόνο για τους τρεις ενάγοντες σε αυτή την υπόθεση εναντίον μιας εταιρείας», είπε ο Αλ Ιτζέλι στην ανακοίνωση. «Η νίκη είναι ένα λαμπερό φως για όλους όσους έχουν καταπιεστεί και μια ισχυρή προειδοποίηση για κάθε εταιρεία ή εργολάβο που ασκεί διαφορετικές μορφές βασανιστηρίων ή κακοποίησης.
Οι ενάγοντες ισχυρίστηκαν ότι η CACI παραβίασε το διεθνές δίκαιο χρησιμοποιώντας φρουρούς που βασάνιζαν κρατούμενους, σύμφωνα με το δελτίο. Πάνω από 16 χρόνια, η εταιρεία προσπάθησε να απορρίψει την υπόθεση περισσότερες από 20 φορές πριν οδηγηθεί για πρώτη φορά σε δίκη τον Απρίλιο. Ο δικηγόρος της εταιρείας καταδίκασε περιπτώσεις κακοποίησης στη στρατιωτική αστυνομία των ΗΠΑ, την οποία χαρακτήρισε ως «μια χούφτα σάπια μήλα» κατά τις εναρκτήριες δηλώσεις εκείνη την εποχή. Η υπόθεση επαναδικάστηκε τις τελευταίες εβδομάδες, αφού η κριτική επιτροπή δεν μπόρεσε να καταλήξει σε ομόφωνη απόφαση νωρίτερα φέτος.
Αναφορές για εκτεταμένη κακομεταχείριση και κακοποίηση στο Αμπού Γκράιμπ ήρθαν στο φως πριν από περισσότερα από 20 χρόνια, όταν φωτογραφίες που διέρρευσαν έδειχναν κρατούμενους γυμνούς, δεμένους με λουριά ποζάροντας σε ανθρώπινες πυραμίδες. Στη δίκη του Απριλίου, ο Αλ Ιτζέλι, ο οποίος ζήτησε άσυλο στη Σουηδία, θυμήθηκε μακρόχρονα περιστατικά ταπείνωσης, ξυλοδαρμών και ψυχολογικών βασανιστηρίων κάτω από εκτυφλωτικά φώτα και δυνατή μουσική –– καθιστώντας ουσιαστικά αδύνατο τον ύπνο.
Η υπόθεση σηματοδοτεί την πρώτη φορά που επιζώντες του «καθεστώτος βασανιστηρίων μετά την 11η Σεπτεμβρίου» της αμερικανικής κυβέρνησης κατέθεσαν σε δικαστική αίθουσα, δήλωσε το Κέντρο Συνταγματικών Δικαιωμάτων –– αποκαλώντας το αποτέλεσμα «ιστορικό».
CNN
