Μια ακόμα παρ’ ολίγον τραγωδία στον ελληνικό σιδηρόδρομο έγινε γνωστή της προηγούμενες ημέρες, με την αποκάλυψη όσων συνέβησαν στη Δουκίσσης Πλακεντίας και το συρμό του Προαστιακού που μπήκε στις γραμμές του μετρό.
Το περιστατικό ήρθε στο φως της δημοσιότητας με μερικές ημέρες καθυστέρηση και διερευνάται από την ελληνική δικαιοσύνη, ενώ από την Hellenic Train ανακοινώθηκε ότι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα όλοι οι εμπλεκόμενοι, δηλαδή ο σταθμάρχης κυκλοφορίας και οι δύο μηχανοδηγοί του συρμού.
Ωστόσο, τα όσα έγιναν στη Δουκίσσης Πλακεντίας έδειξαν με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο ότι το ανθρώπινο λάθος καραδοκεί πάντα και το ατύχημα –που μπορεί να εξελιχθεί σε πολύνεκρο δυστύχημα όπως στα Τέμπη- παραμονεύει.
Το ίδιο λάθος με τα Τέμπη
Το συμβάν στη Δουκίσσης Πλακεντίας υπενθυμίζει ότι το ανθρώπινο λάθος καραδοκεί πάντα και το ατύχημα παραμονεύει. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν υπήρξε πραγματικός κίνδυνος για τους επιβάτες του συρμού, αφού το λάθος οδήγησε σε ελεύθερη γραμμή ανόδου και η αυτονόητη αντίδραση του μηχανοδηγού θα ήταν ούτως ή άλλως να ακινητοποιήσει τον συρμό αμέσως μόλις αντιλήφθηκε το λάθος.
Όμως, η απόλυτη ομοιότητα με το σφάλμα των Τεμπών, ένα ξεχασμένο κλειδί σε διαγώνιο ενώ η σωστή πορεία ήταν ευθεία, φέρνει μνήμες τραγωδίας και υπενθυμίζει ότι ο ελληνικός σιδηρόδρομος έχει ακόμα τεράστιες παθογένειες και προβλήματα που εκκρεμούν.
Ο μύθος του ανθρώπινου λάθους και τα συστήματα ασφαλείας
Επίσης, όσα έγιναν στη Δουκίσσης Πλακεντίας απέδειξαν και την αδυναμία της πολιτικής ηγεσίας του αρμόδιου υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στην απόδοση ευθυνών.
Από το… «Ευαγγέλιο του σιδηροδρόμου» που έλεγαν στην Εξεταστική επιτροπή, με τα κυβερνητικά στελέχη να τονίζουν ότι «δεν υπάρχει ηλεκτρονικό σύστημα που να εξασφαλίζει απόλυτα την ασφαλή κίνηση, μόνο η αυστηρή τήρηση του Γενικού Κανονισμού Κίνησης μπορεί να προσφέρει απόλυτη ασφάλεια», τώρα μιλάνε για ύπαρξη συστημάτων.
Όμως τα συστήματα δεν λειτουργούν στο δίκτυο όλης της χώρας, με αποτέλεσμα το ανθρώπινο λάθος να μπορεί να οδηγήσει σε δεκάδες αθώα θύματα.
Τι συμβαίνει στο Μετρό
Όπως σημειώνουν στελέχη που γνωρίζουν το know how στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, «αν ψάχνουμε για το καλό παράδειγμα, δεν χρειάζεται να το αναζητήσουμε στη θεωρία ή να το ψάχνουμε στις προηγμένες χώρες του εξωτερικού, αφού το παράδειγμα είναι εδώ, δίπλα μας: το δίκτυο του Αττικού Μετρό, υπογραμμίζοντας ότι είναι ένα σύγχρονο δίκτυο με πολύ υψηλότερα επίπεδα ασφάλειας σε σχέση με τον υπόλοιπο σιδηρόδρομο.
«Το δίκτυο του μετρό έχει σηματοδότηση σε κάθε σημείο και είναι πλήρως τηλεδιοικούμενο, άρα είναι εξαιρετικά πιο ασφαλές από το υπόλοιπο σιδηροδρομικό δίκτυο. Ανθρώπινο λάθος δεν χωράει, αφού οι ηλεκτρονικές ασφαλιστικές δικλείδες δεν επιτρέπουν σε δύο συρμούς του μετρό να βρεθούν στο ίδιο τμήμα γραμμής, είτε σε αντίθετη αλλά είτε και σε ομόρροπη φορά» εξηγεί o Κώστας Λακαφώσης, διερευνητής ατυχημάτων και μέλος της ΕΔΑΠΟ, της επιτροπής διερεύνησης που διόρισαν οι συγγενείς των Τεμπών.
Παράλληλα, τονίζει ότι το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου 2023 θα ήταν διαφορετικό, ακόμα και αν υπήρχαν λιγότερα συστήματα ασφαλείας στα Τέμπη.
«Ας μην υπήρχαν όλοι αυτοί οι αυτοματισμοί στα Τέμπη, ας υπήρχε έστω το απλούστερο και το πιο βασικό σύστημα, αυτό της σηματοδότησης, αυτό που ανάβει κόκκινο φανάρι για να δείξει στον μηχανοδηγό ότι ετοιμάζεται να μπει σε κατειλημμένο τμήμα της γραμμής» συμπλήρωσε ο κ. Λακαφώσης.
«Να προλάβουμε την εξέλιξη του λάθους»
Σύμφωνα με τον Κώστα Λακαφώση δεν μπορεί κανείς εύκολα να προλάβει το ανθρώπινο λάθος, κάτι που φάνηκε τόσο στο περιστατικό στη Δουκίσσης Πλακεντίας, όσο και σε εκείνο των Αγίων Αναργύρων.
«Αυτό που απέδειξε το τελευταίο αυτό περιστατικό με τον συρμό του Προαστιακού, αλλά και το προηγούμενο -και σοβαρότερο- στους Αγίους Αναργύρους πριν λίγο καιρό, είναι ότι τα ανθρώπινα λάθη γίνονται και πάντα θα γίνονται, έστω και με πολύ μικρή συχνότητα. Ό,τι κι αν λένε οι κανονισμοί, όσο καλή κι αν είναι η εκπαίδευση, αρκεί μια στιγμιαία απόσπαση της προσοχής για να γίνει το λάθος» σημειώνει το μέλος της ΕΔΑΠΟ.
«Το ζητούμενο είναι να καταφέρουμε να προλάβουμε την εξέλιξη του λάθους, εγκαθιστώντας σύγχρονα συστήματα προστασίας σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μήκος του σιδηροδρομικού δικτύου» συμπλήρωσε ο Κώστας Λακαφώσης.
