Η απώλεια ακοής είναι κάτι που συνδέουμε με τη μεγαλύτερη ηλικία, αλλά επηρεάζει όλο και περισσότερο τους νεότερους. Ανάλυση που δημοσιεύτηκε φέτος στο περιοδικό BMJ Global Health διαπίστωσε ότι σε όλο τον κόσμο περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο έφηβοι και νέοι κινδυνεύουν με απώλεια ακοής λόγω της χρήσης τηλεφώνων ή ακουστικών και της έκθεσης σε δυνατό θόρυβο σε συναυλίες.
Αν και δεν μπορείτε να αναστρέψετε την απώλεια ακοής, πρόσφατη έρευνα έχει αποκαλύψει τρόπους με τους οποίους μπορείτε να βελτιώσετε την ευαισθησία της ακοής και να αποτρέψετε περαιτέρω μείωση.
7 τρόποι για να βελτιώσετε την ακοή σας
Τραγουδήστε στο μπάνιο
Δώστε προσοχή για να ακούσετε
Ασκηθείτε τακτικά
Σταματήστε να κάνετε πολλές εργασίες ταυτόχρονα
Φάτε σωστά για τα αυτιά σας
Μειώστε τα επίπεδα σακχάρου
Ελέγξτε την ακοή σας
1. Τραγουδήστε στο μπάνιο
Ένα κρίσιμο βήμα είναι να ενισχύσετε την αντίληψη της ομιλίας σε θόρυβο. Αυτή είναι η ικανότητα αναγνώρισης λέξεων όταν υπάρχει θόρυβος περιβάλλοντος, όπως άλλοι άνθρωποι που μιλούν -ένα πρόβλημα με την αντίληψη ομιλίας σε θόρυβο είναι συχνά το πρώτο σημάδι απώλειας ακοής.
«Το τραγούδι έχει αποδειχθεί ότι βοηθά επειδή βελτιώνει την ικανότητά μας να ανιχνεύουμε λεπτές διαφορές τόνου και χρόνου ή αναγνώρισης και πρόβλεψης μελωδιών. Αυτές οι δεξιότητες είναι επίσης σημαντικές για την αναγνώριση ομιλίας, ιδιαίτερα σε θορυβώδη περιβάλλοντα», λέει η Doris-Eva Bamiou, καθηγήτρια νευροακουολογίας στο University College του Λονδίνου.
Μια μελέτη του 2019 στο περιοδικό Frontiers of Neuroscience, με περισσότερα από 50 άτομα ηλικίας 54 έως 79 ετών, διαπίστωσε ότι όσοι συμμετείχαν σε εβδομαδιαίες δίωρες ομαδικές χορωδίες για 10 εβδομάδες παρουσίασαν 10 έως 20% βελτίωση στην αντίληψη της ομιλίας σε σύγκριση με μια ομάδα ελέγχου που δεν έκανε τίποτα.
«Το να τραγουδάτε μόνοι σας στο αυτοκίνητο ή στο μπάνιο μπορεί να σας βοηθήσει καθώς περιλαμβάνει παραγωγή ομιλίας και παρακολούθηση ομιλίας σε ρυθμό. Ο ρυθμός λειτουργεί σαν ικρίωμα για τον εγκέφαλο και αυτό βοηθά δεξιότητες όπως η αντίληψη της ομιλίας στον θόρυβο», λέει η καθηγήτρια.
2. Δώστε προσοχή για να ακούσετε
Εάν δεν χρησιμοποιείτε τον ακουστικό φλοιό, μπορεί να τεμπελιάσει, γι’ αυτό ασκήστε τον ακούγοντας κάτι με προσοχή. «Υπάρχουν στοιχεία ότι η παθητική ακρόαση μιας ιστορίας, όπως ένα ηχητικό βιβλίο, θα μπορούσε να βελτιώσει την αντίληψη της ομιλίας», λέει η καθηγήτρια Bamiou.
Ο Michael Marchant, ακουολόγος και επικεφαλής επαγγελματικών υπηρεσιών στο Hidden Hearing, προσθέτει: «Μια άλλη καλή άσκηση είναι να ακούτε ένα μουσικό κομμάτι και να προσπαθείτε να απομονώσετε τα διάφορα όργανα ή τις λέξεις, αντί να ακούτε παθητικά. Μπορείτε ακόμη και να το δοκιμάσετε από διαφορετικό δωμάτιο ή να το ακούτε σε χαμηλή ένταση, ώστε τα αυτιά σας να ζορίζονται για να ακούσουν».
Πρέπει να κάνετε την εκπαίδευση με συνέπεια μερικές φορές την εβδομάδα και για αρκετές εβδομάδες για να ωφεληθείτε, προσθέτει η καθηγήτρια Bamiou.
3. Ασκηθείτε τακτικά
Η καρδιαγγειακή άσκηση προάγει την υγιή ροή του αίματος στο εσωτερικό αυτί, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την υγιή ακοή. Στην πραγματικότητα, οι τακτικές προπονήσεις μπορεί να επιβραδύνουν την απώλεια ακοής που σχετίζεται με την ηλικία, σύμφωνα με μια μελέτη του 2016 σε ποντίκια στο Journal of Neuroscience.
«Το εσωτερικό αυτί είναι ένα δίκτυο μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων και βασίζονται στο οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά που συνοδεύουν την καλή ροή του αίματος. Δεν χρειάζεται να είναι έντονη προπόνηση -οτιδήποτε ανεβάζει τον καρδιακό σας ρυθμό είναι καλό, όπως το γρήγορο περπάτημα. Δεν είναι μόνο προστατευτικό έναντι της απώλειας ακοής, αλλά μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη περαιτέρω επιδείνωσης εάν την έχετε ήδη», λέει ο Michael Marchant.
4. Σταματήστε να κάνετε πολλές εργασίες ταυτόχρονα
«Είναι πιο πιθανό να μπορούμε να ακούμε καλά όταν δεν προσπαθούμε να κάνουμε άλλα πράγματα ταυτόχρονα καθώς η προσοχή μας είναι ένας πεπερασμένος πόρος. Όταν είμαστε παρόντες στη στιγμή και δεν ανησυχούμε υποσυνείδητα ότι μπορεί να ακούσουμε κάτι λάθος, ακούμε καλύτερα. Οπότε η επίγνωση θα μπορούσε να βοηθήσει», λέει η καθηγήτρια Bamiou.
5. Φάτε σωστά για τα αυτιά σας
Μια μεγάλη μελέτη παρακολούθησε 71.000 γυναίκες ηλικίας 27 έως 44 ετών για δύο δεκαετίες. Διαπιστώθηκε ότι εκείνες των οποίων τα διατροφικά μοτίβα έμοιαζαν περισσότερο με τις προσεγγίσεις AMED (εναλλακτική μεσογειακή διατροφή) ή DASH (διατροφικές προσεγγίσεις για τη διακοπή της υπέρτασης) είχαν περίπου 30% χαμηλότερο κίνδυνο απώλειας ακοής.
Η δίαιτα DASH δίνει έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά και τα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά, με δημητριακά ολικής αλέσεως, ψάρια, ξηρούς καρπούς και πουλερικά, με λίγο κόκκινο κρέας ή ζάχαρη. Η δίαιτα AMED δίνει έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τα ψάρια, τους ξηρούς καρπούς και το ελαιόλαδο και τη χαμηλότερη κατανάλωση ζωικών προϊόντων και κορεσμένων λιπαρών. Οι ερευνητές είπαν ότι αυτές οι διατροφικές προσεγγίσεις βοηθούν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης, της αρτηριακής πίεσης και της φλεγμονής.
«Η υψηλή χοληστερόλη και η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορούν να βλάψουν τα αιμοφόρα αγγεία και να μειώσουν την παροχή αίματος και οξυγόνου στον κοχλία -τη γεμάτη υγρά περιοχή στο εσωτερικό αυτί που παίζει ζωτικό ρόλο στην ακοή», λέει στο Good Health η επικεφαλής της έρευνας, καθηγήτρια Sharon Curhan. γιατρός και επιδημιολόγος στο Mass General Brigham στις ΗΠΑ.
«Η χαμηλότερη χοληστερόλη και η υγιής αρτηριακή πίεση μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της υγιούς αγγειακής λειτουργίας και να εξασφαλίσουν την παροχή αίματος και οξυγόνου στις δομές ακοής. Όσον αφορά τη φλεγμονή, η υπερβολική ποσότητα μπορεί να βλάψει άμεσα τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την ακοή και να μειώσει τη ροή του αίματος στον κοχλία», πρόσθεσε.
6. Μειώστε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
Η απώλεια ακοής είναι δύο φορές πιο συχνή σε άτομα που έχουν διαβήτη και τα άτομα με προδιαβήτη (όπου τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι υψηλότερα από το φυσιολογικό) έχουν 30% υψηλότερο ποσοστό απώλειας ακοής.
«Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη για τους ακριβείς μηχανισμούς, αλλά είναι γνωστό ότι ο διαβήτης προκαλεί μικροαγγειοπάθεια (βλάβη στα μικρότερα αιμοφόρα αγγεία) στο αυτί και διαταράσσει τη χημική κατάσταση των υγρών στο εσωτερικό αυτί», λέει η Kathy Dowd, ακουολόγος και διευθύντρια του The Audiology Project.
«Είναι επίσης γνωστό ότι τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα στον διαβήτη μπορούν να βλάψουν το προστατευτικό κάλυμμα γύρω από ένα νεύρο που μεταφέρει τόσο την ακοή όσο και τα σήματα του αιθουσαίου (του συστήματος ισορροπίας) προς τον εγκέφαλο», συμπλήρωσε.
Η μικροαγγειοπάθεια από διαβήτη εμφανίζεται επίσης στον εγκέφαλο, η οποία μπορεί να επηρεάσει τη γνώση και την επεξεργασία αυτού που ακούτε. «Τα άτομα με διαβήτη θα πρέπει να διατηρούν το σάκχαρο και την αρτηριακή τους πίεση όσο το δυνατόν πιο κοντά στο φυσιολογικό για να αποτρέψουν περαιτέρω εξασθένιση», λέει η Kathy Dowd.
7. Ελεγχθείτε
Τέλος, ελέγξτε την ακοή σας. «Αν αντιμετωπίσετε τα προβλήματα νωρίς, έχετε πολύ περισσότερες πιθανότητες να διατηρήσετε ό,τι έχει απομείνει και να αποτρέψετε τη γνωστική έκπτωση που σχετίζεται με την απώλεια ακοής», λέει ο Michael Marchant.
«Ο εγκέφαλος είναι πολυμήχανος και αν μια περιοχή δεν χρησιμοποιείται, μπορεί να αρχίσει να ανακατευθύνεται και να τη χρησιμοποιεί για άλλους σκοπούς. Άτομα άνω των 50 ετών θα πρέπει να ελέγχονται μία φορά το χρόνο, αλλά καλό είναι να το κάνουν νωρίτερα εάν παρουσιάζουν συμπτώματα», καταλήγει.
