Σοβαρές είναι οι συνέπειες της πανδημίας και των lockdown για τον κόσμο της εργασίας στην ΕΕ. Η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώνεται με στοιχεία και από την έρευνα του Eurofound (μιας υπηρεσίας της ΕΕ), που είδε σήμερα το φως της δημοσιότητας και αφορά μόνο στο πρώτο κύμα, που εκδηλώθηκε την άνοιξη του 2020.
Σύμφωνα με αυτή, «οι εργαζόμενοι στην ΕΕ την άνοιξη του 2020 ήταν κατά 5,7 εκατομμύρια λιγότεροι σε σύγκριση με τους αντίστοιχους στο τέλος του 2019. Ο αριθμός είναι ακόμη μεγαλύτερος και φτάνει στα 6,3 εκατ. εάν συνυπολογιστεί και η τάση που επικρατούσε πριν την εμφάνιση της Covid-19».
«Στο δωδεκάμηνο που προηγήθηκε της άνοιξης του 2020, η απασχόληση στην ΕΕ υποχώρησε κατά 2,4%, ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας εκείνων που εξακολουθούσαν να εργάζονται μειώθηκε κατά σχεδόν μία ώρα, ενώ το ποσοστό όσων είχαν μια θέση εργασίας αλλά δεν εργάζονταν υπερδιπλασιάστηκε και έφτασε στο 17%» σημειώνει η ίδια έρευνα – τονίζοντας, πάντως, πως υπάρχουν σοβαρές διαφορές από χώρα σε χώρα.
Χειρότερα για νέους-γυναίκες
Διαπιστώθηκε, επίσης, ότι οι κατηγορίες που επλήγησαν περισσότερο και δυσανάλογα, τουλάχιστον σε σύγκριση με την κρίση του 2008-’10, είναι οι νέοι και οι γυναίκες. Ειδικά δε όσον αφορά στους νέους, κάνει λόγο για τον κίνδυνο να υπάρξει μία ακόμη «χαμένη γενιά».
Η εξήγηση γι’ αυτό έγκειται, ανάμεσα στα άλλα, στο γεγονός ότι ενώ στην προηγούμενη κρίση οι τομείς που βρέθηκαν στο επίκεντρο ήταν οι κατασκευές και η μεταποίηση, όπου κυριαρχούν οι άντρες, αυτή τη φορά στο μάτι του κυκλώνα ήταν οι υπηρεσίες, ο τουρισμός και η εστίαση, όπου το ειδικό βάρος των γυναικών και των νέων είναι σαφώς μεγαλύτερο.
Επίσης, καθώς σχεδόν το ήμισυ του εργατικού δυναμικού αναγκάστηκε να στραφεί στην τηλεεργασία, οι εργαζόμενοι στα αστικά κέντρα, διαθέτοντας καλύτερη μόρφωση και δεξιότητες, φαίνεται πως έχουν περισσότερες πιθανότητες να διατηρήσουν τις θέσεις τους. Και αυτό, με τη σειρά του, εντείνει τις υπάρχουσες κοινωνικές και εργασιακές ανισότητες.
Προγράμματα στήριξης και SURE
Όσον αφορά στα προγράμματα στήριξης των εργαζομένων από τις κυβερνήσεις και την ΕΕ, σημειώνεται πως σε όλα τα κράτη-μέλη εφαρμόστηκαν προγράμματα μερικής εργασίας, ενώ σε 18 από αυτά η χρηματοδότησή τους βασίστηκε και στο πρόγραμμα SURE.
Συγκεκριμένα, το ένα τέταρτο των κρατών έδωσαν δικαίωμα χρήσης των προγραμμάτων αυτών σε εργοδότες με μείωση στα έσοδα τουλάχιστον 25%, οι οποίοι παράλληλα έχουν εφαρμόσει μειωμένο ωράριο για το 30% και πλέον των εργαζομένων τους. Όσο για την αναπλήρωση του εισοδήματος, κυμάνθηκε από το 60% ως το 100% σε ορισμένες χώρες.
Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι οι εργαζόμενοι με συμβόλαια ορισμένου χρόνου, οι ενοικιαζόμενοι ή περιστασιακοί εργαζόμενοι δεν επωφελήθηκαν από τα παραπάνω προγράμματα, κάτι που σημαίνει ότι εκατομμύρια έμειναν κυριολεκτικά «ακάλυπτοι» στη διάρκεια της κρίσης.
Τέλος, τουλάχιστον 13 κράτη-μέλη της ΕΕ προσέφεραν προστασία από απόλυση πέραν της περιόδου λήξης των συμβολαίων περιορισμένου χρόνου, για διάστημα από 1 ως 12 μήνες. Πέντε χώρες επέκτειναν την απαγόρευση απολύσεων για το σύνολο του εργατικού δυναμικού κάθε επιχείρησης που έχει πληγεί.
