Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8%, εξήγγειλε χθες ο πρωθυπουργός, εξαγγελία που αναμένεται ναι οριστικοποιηθεί το πώς θα υλοποιηθεί μετά το πρώτο τρίμηνο του έτους.
Όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, κατ’ αρχάς δεν είναι ακόμα σαφές το πώς θα γίνει αυτή η μείωση, δηλαδή αν θα είναι κλιμακωτή (έως 8%), εάν θα είναι μεσοσταθμική όπως φέτος (το επικρατέστερο σενάριο) ή αν θα είναι οριζόντια (το λιγότερο πιθανό σενάριο). Στην περίπτωση που μιλάμε για μεσοσταθμική μείωση κατά 8%, τότε είναι προφανές ότι για τα χαμηλότερης αξίας ακίνητα η μείωση θα είναι μεγαλύτερη (γύρω στο 10- 12%)
Το δεύτερο και πιο σημαντικό στοιχείο- όπως το σημείωσε και ο Κ. Μητσοτάκης- είναι ότι οι αποφάσεις για τη δεύτερη φάση μείωσης του ΕΝΦΙΑ, θα είναι σε συνάρτηση με το αποτέλεσμα της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών, κοινώς με το τι αποτέλεσμα θα βγάλει η άσκηση που ήδη «τρέχουν» οι ομάδες εργασίας στο υπουργείο Οικονομικών. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Αν κάποιος είχε φέτος π.χ. μείωση ΕΝΦΙΑ 20% αυτό δεν σημαίνει ότι το 2020 θα έχει νέα μείωση 8%, καθώς μπορεί η Τιμή Ζώνης του ακινήτου του να αυξηθεί, συμπαρασύροντας και το φόρο. Σε αυτήν την περίπτωση η νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ θα εξομαλύνει ή θα απορροφήσει την επιβάρυνση, λειτουργώντας ως αμορτισέρ.
Η ευθυγράμμιση ή εν πάση περιπτώσει η σύγκλιση αντικειμενικών- εμπορικών αξιών είναι παλιά ιστορία. Διαχρονικά οι κυβερνήσεις το απέφευγαν, καθώς είναι προφανές ότι κάτι τέτοιο, αν και διορθώνει τις στρεβλώσεις στην αγορά ακινήτων, φέρνει αυξήσεις φόρων. Το ξέσπασμα της κρίσης έβαλε οριστικά στο συρτάρι τα σχέδια, αφού ειδικά στις αποκαλούμενες «λαϊκές» περιοχές, θα έπρεπε να γίνει μεγάλη διόρθωση στις Τιμές Ζώνης, καθώς απείχαν και απέχουν από τις τρέχουσες εμπορικές. Ωστόσο, βαίνοντας προς το τέλος του 3ου Μνημονίου, οι Θεσμοί το συμπεριέλαβαν στις τελευταίες μνημονιακές υποχρεώσεις, παρά το ότι η κτηματαγορά δεν είχε ακόμα «σφυγμό» άρα δεν μπορούσε να δώσει επαρκή και ασφαλή στοιχεία μεταβιβάσεων, έτσι ώστε να υπολογιστούν οι εμπορικές τιμές.
Αναπροσαρμογή… χειρουργικού τύπου στις αντικειμενικές αξίες το 2018
Την Άνοιξη του 2018 έγινε η τελευταία αναπροσαρμογή με τη συνδρομή δεκάδων ορκωτών εκτιμητών και ήταν μάλλον… χειρουργικού τύπου, όπως έλεγαν οι παράγοντες της κτηματαγοράς, με παράλληλες παρεμβάσεις σε κλιμάκια του φόρου, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι «εκρήξεις». Όπως αποτυπώνεται στην 4η και τελευταία Μνημονιακή Έκθεση Αξιολόγησης τον Ιούνιο του 2018, αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από τους Ευρωπαίους, οι οποίοι ανέδειξαν τη δέσμευση των Ελληνικών Αρχών για τη συνέχεια: την προσαρμογή των αντικειμενικών στο τουλάχιστον 50% της εναπομείνουσας διαφοράς με τις εμπορικές τιμές εντός του 2019 και την πλήρη ευθυγράμμιση το 2020.
Ιδού και το πρωτότυπο κείμενο:
«The authorities have undertaken a major revaluation exercise of property objective tax values using property valuers with the aim to gradually align property tax values with market prices. The full revaluation of downwards price revisions and partial alignment of upward price revisions in 2018 resulted in a small increase in overall tax values. ENFIA tax rates and thresholds were adjusted to partly offset this increase in property values whilst broadly ensuring revenue-neutrality of the reform in 2018. The authorities have committed to gradually adjust property assessment values by at least 50% of the remaining difference with market prices in 2019 and to fully align them with market prices by 2020. They have taken further necessary steps to enable the updating of property tax valuations: a property valuation unit has been created in the Ministry of Finance and an IT system is under development to support the future property valuation work».
Γιατί δεν έγινε νωρίτερα αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών
Αν και σε τεχνικό επίπεδο οι υπηρεσίες επεξεργάστηκαν τη νέα αναθεώρηση, ως ήταν αναμενόμενο προ των εκλογών του περασμένου Ιουλίου δεν υπήρχε περίπτωση να γίνει τέτοιου μεγέθους αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών και κάπως έτσι η ανειλημμένη μνημονιακή υποχρέωση του 2019 πήγε… περίπατο. Η εκκρεμότητα αυτή αποτυπώθηκε στην 3η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας του περασμένου Ιουνίου, όπου συν τοις άλλοις αποτυπώθηκε και η ανάγκη για την επέκταση του αντικειμενικού συστήματος και σε άλλες περιοχές.
To πρωτότυπο κείμενο:
«Whilst Greece has made progress in the reform of ENFIA property tax valuation, though preparations for a mid-2019 realignment of property values have not yet been completed. The valuation reform aims at fully aligning property tax zonal values with market prices by 2020, thus widening the tax base and improving the efficiency and fairness of the tax. Considerable progress has been made in staffing the newly set up valuation unit and in developing the tools for valuations. Two key IT projects have been initiated to map electronically zonal boundaries and to systemise the collection of real estate data. The legal framework for the new system of property valuation by professional real estate values was established by an amendment in Law 4587/2018. Following an independent quality assessment exercise of the results of the last year’s nationwide valuation exercise, it was agreed that a new nationwide valuation exercise by valuers was not needed in 2019. However, the results of the independent exercise highlighted the need to extend the market valuation system beyond the existing property value zones and also the need to improve the valuation of commercial properties.
As an intermediate step towards full alignment of property tax values with market prices in 2020, the authorities have been working towards a partial realignment in 2019. The aim would be to align property tax values by 50% of the remaining difference from market prices this year, in the context of a two-step approach. To this end, the authorities would still need to prepare the detailed timetable for the update to take place and the associated fiscal analysis of the realignment exercise that would allow the setting of revenue neutral tax rates and thresholds. The next ENFIA property tax bills will need to be sent out in July 2019».
Από αυτήν την Έκθεση Αξιολόγησης προκύπτει και το «κλειδί» της άσκησης που υπολογίζεται ότι θα ολοκληρωθεί ως τον Απρίλιο: η ένταξη 3.000 περιοχών υψηλής εμπορικής αξίας στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών, αφού από αυτές στο ΥΠΟΙΚ προσδοκούν μεγάλη αύξηση εσόδων. Πρόκειται κατά βάση για παραθαλάσσιες Ζώνες σε νησιά των Κυκλάδων και του Ιονίου, όπου οι αξίες υπολογίζονται από τις εφορίες με συγκριτικά στοιχεία και ο φόρος διαμορφώνεται σε επίπεδα αντίστοιχα κατοικιών στη Δυτική Αττική.
