Εξελίξεις στις κοινές έρευνες Τουρκίας και Λιβύης – Τι σημαίνει η απόφαση του δικαστηρίου της Τρίπολης

Στην ακύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2022, που προβλέπει τη συνεργασία για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων με τη συμμετοχή και της τουρκικής κρατικής εταιρείας ΤΡΑΟ στη Λιβύη, προχώρησε το Εφετείο της Τρίπολης. Αν και σε πρώτη ανάγνωση της απόφασης, ενδεχομένως να προκύπτει το συμπεράσμα ότι μπαίνει… φρένο στα σχέδια της Τουρκίας στην περιοχή, ωστόσο η πραγματικότητα φαίνεται πως είναι λίγο διαφορετική και στο τέλος της ημέρας κερδισμένος θα είναι και πάλι ο Τούρκος πρόεδρος, Recep Tayyip Erdogan.

Ειδικότερα, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η απόφαση αφορά το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2022 και όχι του 2019, που αγνοούσε την Κρήτη, την Κάσο, την Κάρπαθο, το Καστελόριζο και τη Ρόδο μεταξύ των ακτών Τουρκίας και Λιβύης. Επίσης, η απόφαση βάζει ένα εμπόδιο στα σχέδια της Τουρκίας μόνο σε νομικό επίπεδο… Σε πολιτικό επίπεδο, η κυβέρνηση της Λιβύης δεν αποκλείεται να αγνοήσει την απόφαση και να προχωρήσει… Σε αυτή την περίπτωση, ο Erdogan διαμορφώνει τετελεσμένα στην περιοχή, σε μια περίοδο όπου υποτίθεται ότι σε εξέλιξη ο ελληνοτουρκικός διάλογος. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατα, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Alparslan Bayraktar, σε επίσκεψη του στην Τρίπολη είχε προαναγγείλει την ενεργοποίηση του Μνημονίου του 2022 για κοινές έρευνες στις «θαλάσσιες ζώνες» της Λιβύης.
Την ίδια στιγμή, όμως, η απόφαση του εφετείου της Τρίπολης, έρχεται λίγες ημέρες μετά την επίσκεψη Erdogan στο Κάιρο και την υπόδειξη του Αιγύπτιου προέδρου, Abdel Fattah el-Sisi, να εγκαταλείψει η Τουρκία την επιθετική πολιτική της ώστε να μπορέσει να υπάρξει εξομάλυνση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Κατά συνέπεια στην περίπτωση, που η Τουρκία δεν σηκώσει τους τόνους και τελικά δεν έρθει σε αντιπαράθεση με τον al-Sisi ο οποίος στηρίζει τον στρατηγό, Khalifa Haftar, στην Ανατολική Λιβύη, θα ανοίξει ο δρόμος για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών, με την Τουρκία να έχει και πάλι το πάνω χέρι…

Η απόφαση του Εφετείου της Τρίπολης

Το Εφετείο είχε κληθεί να εξετάσει την έφεση, που είχε ασκήσει η κυβέρνηση της Τρίπολης στην απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου τον Ιανουάριο του 2023, που είχε κηρύξει άκυρο το Μνημόνιο του 2022, καθώς η κυβέρνηση Dbeibeh δεν έχει δυνατότητα υπογραφής συμφωνιών που αφορούν την κυριαρχία του κράτους και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων χωρίς την εξουσιοδότηση και την έγκριση του Κοινοβουλίου.
Πέντε δικηγόροι είχαν καταθέσει προσφυγή στο Εφετείο κατά της συμφωνίας που υπέγραψε η κυβέρνηση Dbeibeh με την Τουρκία σχετικά με την εξερεύνηση ενέργειας στη Μεσόγειο, που εκτός των άλλων, επεσήμαιναν στην προσφυγή τους ότι συνιστούσε και εκχώρηση των δικαιωμάτων της Λιβύης στον φυσικό πλούτο της σε ξένη εταιρεία. Είχαν ζητήσει από το Δικαστήριο να σταματήσει την εφαρμογή της συμφωνίας, επειδή στερεί από την κρατική εταιρία πετρελαίου της Λιβύης (Libyan Oil Corporation) την αποκλειστική δικαιοδοσία της στη διαχείριση των υδρογονανθράκων της χώρας.